Die groen maan. Christine le Roux
weer hier nie.”
Hy sug swaar, dis asof die nuus vir hom ook nog onwerklik is. “Dis waarom ek hier is. Die polisie het my gevra om te kom.” Hy sug weer, vir die eerste keer daarvan bewus dat hy sy ou plaasbroek en baadjie van koordferweel aanhet en dat dit nie skoon is nie. “Daar was ’n ongeluk op die plaas. Meneer Duvenage is dood.”
Sy snak na haar asem en druk haar hand oor haar mond. “Ag nee! Wat het gebeur?”
“Ongeluk met die geweer,” sê hy kortliks. “Ek het Jakobus redelik goed geken – maar sy vrou het ek gister vir die eerste keer gesien.” Hy wys na die tassie by sy voete. “Haar huishulp het dié gestuur, gesê sy het seker haar toiletgoed nodig. Kan iemand saam met my kom?”
“Natuurlik,” sê sy vol begrip. “Die dokter is nie nou hier nie, maar ons vra suster Verster.”
Enkele oomblikke later stap hy saam met ’n moederlike, middeljarige vrou die kamer binne. Sy eerste reaksie is verligting dat mevrou Duvenage nou weer relatief normaal lyk. Sy is steeds onnatuurlik bleek, daar loop pypies uit haar arms wat aan staanders of masjiene gekoppel is, maar haar donker hare is glad van haar gesig weggekam en haar oë is oop.
“Ken u meneer Norval?” vra die suster. “Hy is die een wat u gister gekry en hierheen gebring het.”
Die kleurlose lippe beweeg skaars. “Aangename kennis.”
“Mevrou Duvenage,” sê Johan en bly stil. Hy weet skielik nie hoe om die nuus oor te dra nie. Hoe gee ’n mens sulke slegte nuus vir iemand wat klaar so siek is?
“Magdaleen Marais,” sê die fluisterstem van die bed af. “My van is Marais.”
Johan kyk vinnig na die suster, maar haar gesig bly uitdrukkingloos. “Ek wens ek hoef dit nie vir u te sê nie,” begin hy, “maar ek is bevrees ek het slegte nuus. Baie slegte nuus,” beklemtoon hy omdat die bleek gesig teen die kussings geen emosie toon nie. “Daar was ’n ongeluk.”
Suster Verster het geruisloos nader aan die bed beweeg en hou haar vingers gerusstellend op Magdaleen se pols. “Dis omtrent u man,” sê sy.
Magdaleen se gesig wys niks nie. Sy roep nie uit nie, sy snak nie na haar asem nie, sy lê net daar en kyk na hulle met haar gesonke donker oë.
“Hy is dood,” sê Johan miserabel. “’n Ongeluk met sy geweer. Ek is baie jammer.”
Sy verroer nie ’n spier nie, gee net ’n effense suggie en maak vir ’n oomblik haar oë toe. “Gisternag,” sê sy dan met haar hees fluisterstem, “het ek jou gehaat omdat jy betyds gekom het, omdat jy my gered het. Nou is ek bly. Dankie.”
Johan bly verstar staan. Magdaleen het haar oë toegemaak en suster Verster hou net die monitors dop, maar niks gebeur nie, geen waarskuwingsliggies of sirenes gaan af nie. “Bettie het ook u tas gestuur,” sê hy onbeholpe. “As daar nog iets is wat u nodig het, sê net. Sy kan dit vir my gee.”
“Dankie,” sê sy sonder om haar oë weer oop te maak.
Johan bly nog ’n paar oomblikke staan, hy voel ontuis en uit sy element. Hy kyk vraend na suster Verster, maar sy knik gerusstellend, en omdat dit nie lyk asof Magdaleen weer haar oë gaan oopmaak nie, draai hy om en stap uit.
“Hoe het sy dit aanvaar, die arme ding?” vra die meisie agter die toonbank simpatiek toe hy weer verbystap.
“Baie kalm.” Hy is nie lus vir praatjies maak nie en stap reguit na sy bakkie toe, maar hy ry eers weer by Corrie langs en dié keer is sy tuis en opnuut verbaas om hom te sien.
“Ek weet nie wie vir jou boer nie,” sê sy reguit. “Jy’s dan meer op die dorp as op die plaas?”
“Nie uit eie keuse nie,” sê hy bitter. “Glo my vry.” Die volgende oomblik is sy drie niggies om hom en dis eers na ’n ruk dat hy met oogbewegings vir Corrie wys hy wil alleen met haar praat.
“Kom, kom, meisies,” sê sy streng en klap haar hande. “Ek het nog nie gesien dat daar enige huiswerk gedoen is nie. Weg is julle, ek en oom Johan wil nou in vrede gesels.”
Teleurgesteld druipstert die drie terug kamers toe, en sy kyk hom ondersoekend aan. “Jy lyk ontsteld. Wat het gebeur? Ek het vanoggend hospitaal toe gebel, en hulle sê Magdaleen vorder goed.”
“Jakobus is dood.”
“Johan!” Sy druk haar hand oor haar mond en sak flouerig in die naaste stoel neer. “Wat sê jy nou? Hoe kan hy dood wees?”
Hy gaan sit ook en vertel hoe hy geroep is en wat die polisie gevind het. “Hulle dink miskien was dit ’n ongeluk gewees, dat hy gestruikel het met die geweer in sy hand, maar ek weet nie. Jakobus was ’n skyfskieter van formaat, hy het geweet hoe om ’n geweer te hanteer. Ek kan nie in my wildste drome sien dat hy sal val en homself per ongeluk skiet nie.”
“Wat is die alternatief?” vra sy geskok. “Dat hy dit doelbewus gedoen het? Selfmoord?”
Hy haal sy skouers op. “Ek kon sien dis eerder wat die polisie dink. Hulle gaan nou verder ondersoek instel, sal my seker nog vrae vra.” Hy onthou die toneel by die hospitaal die vorige middag. “As die dokter en personeel by die hospitaal vertel in watse toestand hy gister was . . . Ek weet nie.” Hy onthou skielik iets. “O, en sy oproep gisteraand.” Hy vertel haar wat Jakobus gesê het. “Ek is bevrees dit klink alles na ’n onstabiele man, iemand wat so verpletter is deur die verlies van sy kind dat niks anders saak gemaak het nie, veral nie sy vrou se welsyn nie.”
Sy skud haar kop. “Wat sou hom besiel het? Hulle kon mos weer probeer het – hemel, hulle is skaars agt maande getroud.” Dan dink sy skielik aan iets. “Wie gaan haar vertel?”
“Ek het klaar.” Hy klink moeg.
“Jy? Waarom jy?” vra sy.
“Die polisie het my gevra. Hulle wou eers weet of daar enige familie van een van die twee is en toe ek sê nie waarvan ek weet nie, het hulle aangeneem ek, as buurman, moet dan die naaste vriend wees. Min weet hulle.” Sy stem is bitter. “Ek het hierlangs gery om jou saam te sleep, maar jy was nie hier nie. Een van die senior susters het bygestaan.”
“Foeitog,” snak sy. “Miskien moes julle nog ’n dag gewag het tot sy sterker is.”
“Sy was nie ontsteld nie,” sê hy. “Of sy het dit nie gewys nie. Geen van die masjiene waaraan sy gekoppel is, het begin skree nie. My gevoel was dat sy nie hartseer is nie.”
“Haai, Johan, wat sê jy nou? Sy is dan nog ’n bruid!”
Hy haal sy skouers op. “Weet jy wat het sy gesê? Sy het my gisternag gehaat toe sy besef ek het haar betyds by die hospitaal gekry, maar nou is sy bly. Dit klink vir my na ’n vrou wat gister liewers wou doodgaan en nou bly is sy leef nog. Gister het haar man nog geleef, en vandag nie meer nie.” Hy sit terug in sy stoel. “Maak jou eie afleidings.”
“Ja, maar Johan . . .” Sy soek na die regte woorde. “Watse soort huwelik was dit dan? As iemand nou hier moet inloop en my vertel dat Piet . . .” Sy ril. “Ek kan nie eens daaraan dink nie, dis so verskriklik.”
“Jy is lief vir Piet. Was dit nog altyd.”
“En sy was nie lief vir Jakobus nie? Waarom het sy dan met hom getrou?”
“Ek weet nie,” sê hy en staan op. “Dis jou terrein, nie myne nie. Van wat ek gister van Jakobus gesien het, was hy nie ’n man vir wie ’n vrou lief kon wees nie. Ek weet, ek weet ek is nie ’n vrou nie. Ek weet nie waarom julle vir ’n man lief word of lief bly nie, maar haar reaksie . . .” Hy buk af, soen haar op die wang. “En nou moet ek regtig teruggaan plaas toe. Ons sal seker maar help met die begrafnisreëlings, mevrou Duvenage sal dit nie kan doen nie.” Hy dink skielik aan nog iets. “Toe ek haar mevrou Duvenage noem, het sy my gekorrigeer. Sy is Magdaleen Marais, het sy gesê. Dit op sigself is vreemd, dink jy nie? Betekenisvol.”
“Ek weet niks meer nie,” sê Corrie moedeloos. “Maar ja, natuurlik sal ons help