Dierbare drosters. Sarah du Pisanie
agter haar oor in.
“Ek voel nou soos ’n kameel in die woestyn. Ek gee nie eens om of dit goed genoeg is, of nie.” Pollie praat met ’n hees stemmetjie om haar saak te beklemtoon.
“Dit lyk pragtig, julle. Vanaand slaap ons soos koningskinders in hierdie silwerskoon hut.”
Die gedagte vind beslis byval. Twee dae en drie nagte in die veld met net die stampende, vol wa was nie die gerieflikste nie.
Die hut was baie vuil en stowwerig. Hulle is seker die laaste mense wat hier was, en dit was twee jaar gelede.
Die hut is nog in die eienaars voor hulle se tyd ingerig. Dit was blykbaar bedoel om ’n prospekteerdershut te wees. Hulle weet nie of dit ooit vir daardie doel gebruik is nie.
Dit hut is nogal lekker ruim. Dit bestaan uit twee vertrekke. In die een is vier slaapbanke ingebou en die ander vertrek dien as ’n kombuis. Daar is tot ’n ou swart stoof.
Betsie het ’n tafel en stoele ook op die wa gelaai. Dit verander die hele voorkoms van die vertrek. Hulle het selfs ’n vrolike, geruite doekie oor die tafel en dit lyk heel leefbaar.
Hul matrasse het hulle op die banke gegooi en Lettie en Pollie het dit opgemaak met hul eie beddegoed. Martie se matrassie word sommer onder Betsie se bank ingestoot en sal saans uitgesleep word.
Die kiste waarin die breekgoed gepak was, word nou op die sykante gedraai en dien as kassies waarin dieselfde breekgoed gebêre kan word. Daar is selfs ’n tafeltjie met ’n waskom waarin hulle skottelgoed kan was.
Bokant die stoof is ’n rak. Daarop het hulle die kastrolle en ’n pan uitgepak.
Die geheelbeeld lyk huislik en sommer baie skaflik ingerig. Betsie het die hut baie goed onthou en gesorg dat hulle alles saambring wat hulle nodig mag kry.
“Pollie, vat jy en Lettie die wateremmer en gaan haal vir ons water by die fontein.”
Lettie is die handigste wat dit betref, en Betsie aanvaar die hulp dankbaar.
“Ek is darem baie dankbaar vir die fontein wat so naby die hut is.”
Betsie lag. “Dit is seker die rede hoekom hulle die hut juis hier gebou het, Lettie. Water is altyd ’n groot faktor.”
“Ag, Nannie, ek is nou te moeg vir sulke groot woorde.”
Die hoenders kom mor-mor by hulle verby en Ria sak laggend op haar hurke neer.
“Is julle kwaad, ounooi se hoendertjies? Dit is tog baie lekkerder hier as daar by die myn. Kyk net al die lekker kossies wat julle kan eet. Julle moet net vir ons eiers lê, hoor! Ons sal nounou vir julle ’n hokkie gaan maak.”
“O aarde, ja. Ons sal natuurlik daarna ook nog moet kyk.Hier is seker jakkalse en sulke goed.”
“Ek en Lettie sal netnou na die fuike kyk en dit so omskep dat dit ’n hokkie vorm. Hulle kan saans daarin slaap.”
Moeg, maar baie tevrede met hulself sak hulle langs die tafel neer.
Betsie het eerste die stoof bygedam terwyl die kinders solank die vertrekke skoongemaak het. Dit het sweet gekos om die ding aan die gang te kry, maar nou brand hy vrolik en die koffiewater kook al amper.
Die kinders eet heerlik aan die pap met botter en suiker wat sy later vir hulle voorsit. Daar is egter ’n beklemming om Betsie se hart terwyl sy na hulle kyk.
Waar gaan sy vars vleis en melk vandaan kry? Hierdie kinders kan mos darem nie ’n jaar of meer so aangaan nie. Een van die dae is die botter ook op, en dan …?
“Luister julle, ons moet so gou moontlik ’n groentetuin aan die gang kry.” Betsie dink dankbaar aan al die saad wat sy ingepak het.
“Daar naby die fonteine is lekker grond, Nanna. Ek en Let sal dit môre omspit en regmaak sodat ons kan plant.” Vir Pollie en Lettie is dit niks buitengewoons om tuin te maak nie. In ’n huis waar net vyf dogters is, leer ’n mens gou allerhande dinge doen.
“Dit sal baie gaaf wees, Pollie. Ek het sommer die blik met al die sakkies saad ingepak.”
“Kan onth maar blommetjieth ook plant, Nannie? Thommer hier buite voor die hut.”
Martie is altyd en oral op soek na ’n blommetjie.
“Die water sal aangedra moet word van die fontein af om dit mee nat te maak, skattebol. Dit sal darem baie moeite wees.”
“Maar ek thal help. Atheblief, Nannie?” Die tongetjie stoot in die opening waar vroeër twee tandjies was.
“Jy kan maar blommetjies plant, liefie. Ek en Pollie sal jou help om die water aan te dra.” Lettie buk oor en soen haar op haar ronde wangetjie.
Die kinders het vir die donkies ’n kraal van doringtakke gebou. Mak soos die donkies is, wei hulle nie ver weg nie en kom saans gedwee huis toe. Hulle skyn doodgelukkig te wees. Hier tussen die groen gras en onder die groot koeltebome en by die heerlike fonteinwater kan ’n donkie darem ook niks meer begeer nie.
In die dae wat volg, raak die kinders ook meer rustig en tevrede en dit voel vir hulle ook asof die hemel baie naby gekom het. Die heerlike sonskyndae en die rustigheid van die veld kom skop nes in hul midde. Ongemerk glip ’n week verby, terwyl hulle nog steeds besig bly om tuin te maak en groente te plant. Die vars groente wat Betsie saamgebring het, raak nou min.
Die hoenders lê darem eiers, maar Betsie wens vurig dat sy iewers vir hulle vars melk in die hande kan kry. Die swart koffie en tee staan nie een van hulle aan nie, maar niemand kla nie. Hulle is saam, en dit is al wat belangrik is.
Betsie besluit egter stilweg dat sodra hul sake beter georganiseer is, sy ernstig aan ’n plan sal moet dink. Om te vergoed vir die afwesigheid van vleis, braai Betsie van die groot sampioene wat hulle op die miershope kry, saam met uie. Hierdie brousel skep hulle oor die pap en dit smaak heerlik!
Hier is volop wild. Betsie sien darem nie kans om ’n bokkie dood te skiet nie. Sy kan ’n slagding bewerk wanneer dit klaar afgeslag is, maar om darem ’n bokkie sommerso dood te maak … nee, hulle sal maar nog eers uithou.
Vanoggend skyn die sonnetjie heerlik warm en Betsie keer die kinders aan.
“Julle moet kom, ons moet gaan hare was.”
“Ag, Nannie, dit kan mos maar eers wag.”
“O nee, juffroutjie, ons het nog ons lewe lank op Saterdae hare gewas. Kom! Ons gaan nie sleg word net omdat ons in ’n hut bly nie.” Betsie steur haar min aan Lettie en Pollie se gemor en maak solank klein Martie se haartjies los. “Kom ons gaan was sommer onder by die fontein. Bring handdoeke en seep en sommer skoon klere ook. Dan was ons hierdie klere uit.”
Hulle het vir hulle ’n holte met die graaf gegrawe en dit uitgepak met klippe. Dit vorm ’n heerlike badplek met die fonteinwater wat voortdurend daarin loop en weer aan die ander kant uitloop.
Laggend tou hulle af fontein toe. Die lang hare word losgemaak en geskud. Sonder ’n greintjie skaamte trek hulle hulle poedelnakend uit en soos vyf nimfe word daar luidrugtig gebad en hare gewas.
Skoon aangetrek en blink gewas, sit hulle ’n rukkie later op die rotse agter die hut en vryf hul hare in die son droog. Hulle lyk soos vyf laggende, vrolike engeltjies. Op hierdie oomblik is hulle gelukkig en tevrede en dit omstraal hulle soos ’n ligkransie. Hulle gooi die lang hare vooroor, sodat dit oor hul gesigte hang terwyl hulle dit liggies vryf en oplig.
Betsie neurie saggies en begin dan die woorde saamsing. Een vir een val die ander in. Die jong meisiestemme harmonieer sag en ritmies saam met die geluide van die veld.
Die pragtige, aandoenlike toneeltjie van vyf jong meisies en sagte stemme soos dié van ’n engelekoor sou enigeen onverhoeds betrap het.
“Moeder Maria! Wees my genadig!”
Die koor bly verskrik stil en ’n geskokte stilte hang ’n oomblik lank oor die stil, rustige veld.
Betsie lig haar hare stadig