Sag ruis die nagwind. Susanna M Lingua
heen en weer voor die kantoordeur verbygaan, maar niks maak werklik indruk op haar nie. Haar gedagtes bly by haar pa en die dokters wat nou om sy lewe veg.
Sy dink aan haar laaste woorde aan hom: “Ek sal vir Pappa bid.” Sy het nog nie vir hom gebid nie. Sy weet ook nie hoe nie, want sy het nog laas gebid toe sy klein was en haar ma vir haar die gebedjie voorgesê het.
Ek onthou nog die Onse Vader, besluit sy weemoedig, maar sal dit goed genoeg wees om Pappa weer gesond te maak? Hoe bid ’n mens vir ’n geliefde ouer wat so ernstig beseer is? O, ek kan nie bid nie, ek weet nie hoe nie! Maar ek móét vir Pappa bid, ek het hom dit belowe.
Met verdrietige oë staar sy deur die venster na buite, dan prewel sy saggies: Onse Vader wat in die hemel is, maak asseblief my pappa gesond. Ek het nie meer ’n ma nie; hy is al wat ek het, en ek het hom liewer as al die pret en plesier in die wêreld . . . Amen.
Sy weet nie of sy reg gebid het en of die Here haar eenvoudige gebed gehoor het nie, maar sy voel rustiger noudat sy wel gebid het. Sy dink aan die dae toe sy die Sondagskool bygewoon het, aan die Bybeltekste wat sy moes leer. Maar dis so lank gelede. Sy kan nie meer ’n enkele teksvers onthou nie, want sedert haar aanneming was sy nog nooit weer in ’n kerk nie. Haar vriende is nie kerkgangers nie, en met al hul bedrywigheid was daar ook nie juis tyd om kerk toe te gaan nie.
Die binnekoms van die drie dokters maak ineens ’n einde aan Alta se gedagtes. Sy kom vinnig orent en kyk dokter Struwig ernstig vraend aan.
Hy glimlag en sê gerusstellend: “Die operasie was baie geslaagd, juffrou Van Eden. As daar net nie komplikasies intree nie, behoort u pa oor drie weke gesond genoeg te wees om uit die hospitaal ontslaan te word. Maar ek waarsku u vroegtydig: die volgende week gaan hy baie pyn verduur, dit is ongelukkig onvermydelik. Weens sy hartprobleem mag hy nie te veel pynstillers inneem nie.”
Die verligting in Alta se stem is onmiskenbaar toe sy sê: “Dankie, dokter, ek begryp. Ek is baie dankbaar vir alles wat julle tot dusver vir my pa gedoen het. Mag ek nou maar na hom toe gaan?”
“Sekerlik, juffrou, u mag u pa enige tyd gedurende die dag besoek,” antwoord dokter Lombaard vriendelik, tegemoetkomend.
Sy bedank hom en gaan sonder versuim na haar pa se kamer waar twee verpleegsters sy beddegoed regtrek.
“Slaap my pa nog van die narkose?” vra sy aan een van die verpleegsters.
Die aangesprokene glimlag vriendelik en antwoord beleef: “Nee, juffrou, jou pa slaap nou van ’n inspuiting wat hom so pas toegedien is. Hy sal stellig nou slaap tot laat vanmiddag.”
Alta hou die verpleegsters se ywerige gewerskaf in stilte dop. Hulle gesels sag en opgewek met mekaar terwyl hulle die lakens en komberse behendig onder die matras invou. Hulle is deurentyd bedrywig, tog lyk hulle vir haar so gelukkig en tevrede.
Aangesien haar pa tot laat namiddag sal slaap, besluit sy om dan maar eers middagete in die hotel te gaan nuttig. Daarna kan sy weer hospitaal toe kom. Sy het reeds besluit dat haar plek bedags hier langs haar pa se bed is totdat hy gesond genoeg is om ontslaan te word.
Die volgende ses dae is vir Alta soos ’n aaklige nagmerrie. Dit maak haar byna gek om haar dierbare pa so te sien ly en te weet dat hy nie so baie pynstillers mag kry nie. Maar wat haar gedurende hierdie week baie diep beïndruk, is die geduld, toewyding en mensliewendheid van die verpleegsters wat haar pa versorg en bystaan. Nooit sien sy een frons wanneer hy ongeduldig is van pyn nie. Hul vriendelike, onselfsugtige behulpsaamheid dwing haar bewondering af en laat haar diep nadink oor haar eie nuttelose en gemaksugtige lewe. Nog nooit het sy ’n enkele gedagte aan die siekes en minderbevoorregtes gegee nie.
Alta het verpleegsters gewoonlik oppervlakkig beskou as werkende meisies in wit uniforms, maar hulle nooit regtig geken nie. Noudat sy hul onselfsugtige ywer en naastediens aanskou, moet sy eerlik erken dat sy hulle uit haar hart bewonder.
Dis reeds die vierde dag na Marius se operasie. Hier waar Alta, met haar kamerjas aan, haar badbenodigdhede bymekaarkry, begin die telefoon op die bedtafeltjie meteens lui. Sy kyk na haar polshorlosie, merk dat dit nou eers halfagt is en wonder of dit een van die hospitaalpersoneel is wat haar bel.
Vinnig tel sy die gehoorbuis op en sê bekommerd: “Juffrou Van Eden hier!”
“Goeiemôre, juffrou Van Eden! Dis jou ou vriend Warden hier,” hoor sy Fred Warden se vrolike stem.
“O, dis jy! Wat laat jou so vroeg in die môre bel?” Daar is nou duidelik verligting in haar stem.
“My verlange na jou! Kan jy dit glo?”
“Nee, ek glo dit nie, Fred. Vertel maar die waarheid, waarom het jy gebel?”
Hy begin saggies lag. “So jonk en al so uitgeslape,” hoor sy hom tergend sê. “Jy aard na jou pa, weet jy, Alta? Almal sê hy is ’n uitgeslape sakeman vir wie ’n mens nie ’n rat voor die oë kan draai nie.”
“Ek is nie so vreeslik uitgeslape nie, Fred, ek ken jou maar net baie goed. Waarom het jy gebel?”
“O,” sê hy, “ek bel maar net om te hoor wanneer jy eendag van plan is om terug te kom. Ons mis jou en jou vrolike partytjies. Die ander se partytjies is morsdood sonder jou, en ons kwyn van verveeldheid. Almal stem saam dat jy nou lank genoeg daar op Groendal rondgelê het. Daar is tog niks wat jou kan amuseer nie.”
Dit tref Alta meteens dat Fred se ligsinnigheid haar irriteer; vir haar, die miljoenêrsdogter wat nog nooit ’n flenter vir haar medemens omgegee het nie. Maar dan besef sy skielik dat sy sedert haar pa se ongeluk verander het.
“Jy is gans te ligsinnig, Fred,” verwyt sy hom gesteurd. “Ek dink nie eens aan partytjies en vermaak nie.”
“Haai, wat makeer jou?” val hy haar laggend in die rede. “Is iemand daar op Groendal besig om van jou ’n Sondagskooljuffrou te maak, Alta?”
“Nee,” sê sy, “maar ek dink jy is vervlaks ligsinnig en ongevoelig. Dit is vandag maar eers die vierde dag nadat my pa ’n noodoperasie ondergaan het, en hy is nog nie buite gevaar nie. Maar jy het natuurlik nog nooit daaraan gedink dat Marius van Eden in ’n ernstige motorongeluk was, dat hy my pa is en wat dit vir my sal beteken as ek hom moet verloor nie.”
“Wel, al waaraan ek op die oomblik kan dink, is dat jy dan ’n miljoenêr sal wees. En ek kan jou sommer nou sê, ek sal nie omgee as so ’n erfporsie my te beurt val nie. Ek sal die wêreld deurreis en daarna die Franse Riviera my lêplek maak . . . ”
Alta luister in ’n dwaal na Fred se praatjies. Toe hy aan die einde van sy lang betoog kom, sê sy dadelik tot siens voordat sy na nog meer snert moet luister.
Diep gesteurd plaas sy die gehoorbuis terug op die mikkie en neem op die kant van die bed plaas. Fred se ydele ligsinnigheid stem haar ineens tot ernstige nadenke. Dis asof sy haar vriende vandag die eerste keer objektief beskou, en sy kan nie juis sê dat sy hou van wat sy in hulle sien nie . . . Haar oë het oopgegaan vir die soort mens wat elkeen van hulle diep binne-in is.
Hulle is selfsugtig, ongevoelig, oppervlakkig, ydel en pynlik ligsinnig, dink sy gegrief, en ek was bepaald niks beter nie. Om te dink dat ek net so ’n oppervlakkige skepsel was en dit nie eens agtergekom het nie. O, hoe walg ek nou van hulle en myself!
’n Lang ruk sit sy daar in stil bepeinsing. Toe besef sy meteens dat dit haar pa se lyding en die verpleegsters se vriendelike offervaardigheid is wat haar al hierdie dinge in die regte perspektief laat sien het. Sy weet nou dat sy nooit weer die Alta van weleer kan wees nie. Die Alta van gister is dood. Dit hinder haar ook glad nie, want sy wil nooit weer daardie oppervlakkige, sosiale vlinder wees nie. Hier in Groendal se hospitaal het sy nuwe waardes geleer ken, en sy besef nou dat die doel van elke mens hier op aarde is om sy lewe aan nuttige dinge te wy, of hy nou ryk of arm is. Vir elkeen is daar iets nuttigs om te doen, iets wat ander tot voordeel kan strek, want deur aan ander goed te doen, verryk ’n mens jou eie lewe.
Noudat Alta se lewe rigting gekry het, voel sy skoon ’n ander mens. Sy gaan bad en trek haastig ’n lemmetjiegeel rok aan. Haar gesig word versigtig gegrimeer; dan borsel sy haar lang, swart hare totdat dit