Elza Rademeyer Omnibus 8. Elza Rademeyer
nadat sy ’n bloes en kortbroek in die tent gaan aantrek het.
“Ek het gaan swem.”
“Ek dag jy’t van hoofpyn gekla.”
“Ek het ’n pil gedrink en ’n rukkie gaan lê. Maar dit was te warm in die tent.”
Peet laat sak die tydskrif. “Is jou hoofpyn beter?”
Sy sal haar kop op ’n blok sit daar dans lagduiweltjies in sy oë toe sy vlugtig na hom kyk. Maar sy hou haar ongeërg. “Ja, baie beter, dankie.”
“Kom lê hier langs my,” nooi Jan. “Ek sal al jou pyne vir jou wegstreel. Skuif op, Bets, dat ons vir haar kan plek maak.”
“Sy kan maar die hele kombers kry,” sê Bets. “Ek gaan ook nou eers swem.”
“Hoe praat jy my dan nou ook in ’n ding in,” sê Jan. “Ek is ook nou lus vir swem. Kom jy saam, Peet?”
Toe Alet sien hy skud sy kop, spring sy haastig weer orent. “Ek gaan saam.”
“Jy’t dan nou net klaar geswem,” sê Bets.
“Ek bedoel, ek sal saamstap en daar op die oewer by julle sit.
“Ben sê ons gaan môreoggend verder ry tot by De Hoop,” vertel Bets nadat hulle geswem en by haar op die gras kom sit het. “Hy sê die kampplek daar is ook langs die rivier, maar dis nie so mooi daar nie, so ons gaan net een nag oorslaap.”
“En daarvandaan?”
“Gaan ons Richtersberg toe. Die pad daarheen is glo vreeslik sleg, maar hy sê dis die heel mooiste kamp in die Richtersveld. Dan gaan ons glo ook nog by Kokerboomkloof en De Koei ook kamp.”
Alet betrap haarself dat sy weinig inneem van Bets se geselskap. Dat sy besig is om te wonder wat Peet nou so alleen daar by die tente doen. Genade ons, hoe gaan sy die dae vorentoe verduur? Hoe besweer ’n meisie haar aangetrokkenheid tot ’n man? En hoe leef jy met jou gewete saam as die man tot wie jy aangetrokke voel – en boonop gesoen het – jou beste vriendin se toekomstige man is!
Die aand om die kampvuur gaan dit weer jolig. Gelukkig was sy nog nooit ’n voorbok wanneer dit by saamgesels kom nie, dus hoop sy niemand kom agter sy is stiller as gewoonlik nie. Sy weet nie of sy haar dit net verbeel nie, maar dis of Peet ook stiller is. Sy kom soms agter hy probeer haar oog vang, maar sy kry dit reg om sy blik elke keer betyds te ontwyk. Daar is van die toerlede wat kla dat die dae te vinnig verbygaan, maar sy wens dit was liewer al huistoegaantyd. Toe Jan haar hand in syne neem, val dit haar by van haar voornemens om haar sy attensies te laat welgeval. Sy trek dus nie haar hand terug nie, en spits haar aandag met mening op hom toe. “Dit lyk my jy begin my darem nou so stadigaan vertrou,” sê hy dan ook later die aand toe dit slaaptyd raak. “Ek het nie verniet vir jou gesê jy gaan dalk gouer ’n gevoel vir my kry as wat jy dink nie!”
Sy glimlag maar net. Dog, dis nie so maklik om aan die slaap te raak nie. Bets slaap lankal, toe lê Alet nog en wonder wat Peet van die soen dink. Of hy dit ook geniet het soos sy, en of dit sy gewoonte is om meisies wat hom terg, met ’n soen te laat boet.
Die een of ander tyd moes die slaap haar tog oorweldig het, want toe sy wakker skrik en met die flits op haar horlosie lig, is dit drie-uur die oggend. Bets se matras is leeg, kom sy agter. Waar sou sy dan wees? Seker maar ’n draai gaan loop. Maar toe sy terugkom is dit al vieruur.
“Waar was jy?” vra sy toe Bets op haar matras klim.
“Ek het sommer ’n draai gaan loop.”
“Só lank! Jy’s dan al voor drie-uur hier weg.”
“Ag, ek het ’n rukkie langs die rivier gesit en die wêreld bekyk.”
“Asof jy nou veel kon sien in die donker.”
“Dis nie só donker nie. Die maan skyn darem so effens. En bly nou stil. Ek wil slaap.”
Tot haar verbasing is Bets vroegoggend weer op en wakker en aan die gang. “Toe, jy moet jou ook lig,” raas sy met Alet. “Onthou Ben wil nie later as nege-uur ry nie, en dis jou beurt om ontbyt te maak.”
“Ag, nee, man. Dit voel dan vir my ek het nog niks geslaap nie.”
“Dit wil ek glo! Want jy’t netnou weer so gekreun en rondgerol in jou slaap dat ek glads wakker geskrik het daarvan. Toe, staan nou op. Peet het gister gesê hy’s lus vir pap en wors. Ek weet nie hoe maak ’n mens mieliepap nie, so jy kan dit vanoggend vir hom maak.”
Mieliepap en wors vir Peet, maal dit deur haar gedagtes toe sy later die oggend die pap staan en roer. As hy haar man kon geword het, sou sy elke oggend vir hom pap en wors gemaak het. Sy sou dit vir hom op ’n skinkbord kamer toe geneem het. Sy sou selfs sy skoene en sokkies vir hom regsit … Nee, sy moet ophou om aan sulke verspotte dinge te dink. Wat wil sy met so ’n ontroue skepsel maak? Arme Bets. Miskien moet sy Bets waarsku en vir haar sê om haar oë oop te maak. Maar nee, dit sal nie werk nie. Bets sal wil weet hoekom sy so sê. Sy sal haar buitendien nie laat voorskryf nie. ’n Ligte siddering gaan deur haar lyf toe sy dink hoe ver dit dalk kon gegaan het as Jan-hulle nie opgedaag het nie. Haar verstand het nie meer normaal gefunksioneer nie.
“Jou pap brand, hoor.”
Sy skrik so groot dat sy amper die pot pap van die gasstofie afstamp. Sien dan dit ís so. Die pap het onder haar neus gestaan en aanbrand.
“Draai kleiner die vlam.”
Sy begaan weer eens ’n flater deur dit groter te draai in plaas van kleiner, en toe sy boonop die paplepel laat val, vat hy haar om die heupe en stoot haar opsy. “Gee liewer vir my. Dit lyk my jy is besig om te droom. Ek hoop net dis van my, en nie van Jan nie.”
Sy laaste sin maak dat sy as ’t ware van hom af wegvlieg om aan die ander kant van die tafeltjie te gaan staan. “Dis oor sekere mense nie wil eet wat ander mense eet nie, dat ek moes pap maak. Toe verbrand ek dit met opset,” ignoreer sy aspris die laaste deel.
“So? Wel, jou geluk is uit, want ek hou van pap wat effens aangebrand is.”
“Maak jy vir jouself kos?” vra sy nadat sy hard moes dink aan iets om te sê.
“Nee, net af en toe wanneer my tannie by wie ek woon, by haar kinders gaan kuier.”
“Jou ouers, waar woon hulle?”
“Hulle is oorlede in ’n motorongeluk nog voor ek my verstand gekry het. Ek het by ’n suster van my oorlede ma in Pretoria grootgeword.”
“Is dit waar jy gebore is?”
“Ja. En skoolgegaan het. Ook waar ek my universiteitsopleiding ontvang het. Maar jy beter kyk na jou wors. As jy my vra, is dit ook besig om te brand.”
Dit is sowaar so, sien sy tot haar ontsteltenis. En glo haar wange dreig al weer om aan die brand te slaan toe sy hom hoor lag. Maar dan kom Jan na hulle toe aangestap, en kan sy met ’n bietjie meer gemak asemhaal.
“Sjoe, maar dit ruik lekker hier by julle,” sê hy toe hy langs haar kom staan. “Nogal pap en wors. Ek vrek mos oor pap.”
“Alet het hierdie pap spesiaal vir my gemaak,” sê Peet tot haar verleentheid. “Jy sal maar moet wag en kyk of daar vir jou ’n bietjie gaan oorbly.”
“En wie is Peet sodanig dat jy spesiaal vir hóm pap maak?”
“Bets het gesê ek moet vir hom maak,” sê sy hopeloos te vinnig.
Maar gelukkig kom Jan niks agter nie, en begin hy oor ander dinge gesels. En toe hy ná ’n rukkie weer verkas, praat Peet ook oor ander goed. Hy vertel haar van die motorongeluk waarin sy tante van Pretoria onlangs was. “Ek voel eintlik ’n bietjie skuldig dat ek eers kom vakansie hou het, en nie dadelik weg is na haar toe nie. Maar aan die ander kant, sy is nog in die hospitaal, so ek sal nie veel van haar sien nie. Ek sal liewer gaan kuier wanneer ons teruggaan. Miskien is sy teen daardie tyd al ontslaan.”
“Hoe ernstig is sy beseer?”
“’n