Platt is wat - Plattdeutsch hat Bedeutung. Rolf Ahlers
kummt da sä en Mannsminsche mit ne Tasche, räpt al von wieen „Güen Dag“ un will wat von Edeward. Edeward schall woll wat köpen oder bestellen. Edeward lätt sik wieer nich stöern un seggt: „Erst is dat Holt an de Rehe.“
De Mannsminsche denkt, dat hei woll en güet Geschäfte maken kann, wenn man erst dat Holt tärechte is. Edeward is mit de Sage in Gange. Da nimmt de Mannsminsche de Äxe un hacket un klöft. Un kiek an, et düert bluß ne lüttsche Stunne un se könnt dat Geschirre an de Siete packen.
Nü well de Mannsminsche, wo hei doch sä dulle ehulpen hat, tä dat Geschäftliche kumen. Aber Edeward well gor nist köpen. Nü fängt de Mannsminsche an tä grummeln. „Sei häbbet doch eseggt, dat se mik wat ...“ – „Nee, nee“, blustert Edeward, „ik häbbe bluß eseggt: Erst is dat Holt an de Rehe. Wieer nist. Köpen un bestellen well ik nist. Wat ik brüke, dat häbbe ik un wat ik nich häbbe, dat brüke ik nich.“ De Mannsminsche härre sä dulle wat edan un nü mösste hei „ohne wat“ weer sä von af.
Slühkartuffeln un Herrig
Einmal keim Bossen Edeward midden in de Nacht nah Hüs un härre bannigen Smacht. Hei blustere in de Kamer un rackele siene Berta huch: „Berta, ik well wat eten. Ik häbbe Smacht.“
Un Berta steiht up, maket Füer un sett en Pott vull Slühkartuffeln up. Berta halt üt de Spiesekamer noch den Herrig, den et den andern Dag geben schölle, un Berta stellt en Telder up den Disch un leggt ne Gabel dabie.
Underdeme sünd de Kartuffeln al weik. Berta trüllt de Kartuffeln up den Disch un trecket de Slühe af. Un Edeward it un it: Kartuffeln un Herrig – Herrig un Kartuffeln – Kartuffeln un Stippe. –
Un mit einen Mal is allens alle. De Herrignapp is leddig, de Kartuffeln sünd varswunnen.
Sess-un-drittig Kartuffeln sünd et ewesen, un datä de Herrig un de Stippe. Un nü härre Edeward den Bük sä vull un könne küme noch jappen. Da reip hei denne: „Berta, nü tramp mik!“
Dat Schinken-Eten
Dat wat sik hier mal täedragt hat, word uk von andern Dörpern vartellt. Et is woll öfter vor ekumen. Un dat güng sä:
Edeward arbeie in de Stadt as Dakdecker. Un bien freuhstücken un uk et middags keeken de andern Dakdeckers un de Timmerlüe un de Mürkers scheel, wenn Edeward sien Stückedäk open make. En Enne Wost un en poor Schieben Swartbrut wickele hei üt. Dat was wat richtiget!
Hei pelle de Wost ober den Dümen un schof Wost un Brut twischen de Tähne. Edeward leit et sik smecken. Dat was wat anderet as de dröge Käse, den de Stadtjappers mehrstens middebrochten.
Den einen Dag aber, et was küme tä glöben, da packe Edeward doch en Stücke Schinken üt. De andern Lüe können sik dat ganz niepe ankieken un all un jeden von de Lüe leip dat blanke Water in den Munne tähupe un twischen de Tähne dor. Et was nich tän ankieken, säwat härren se alle noch nich beleeft. –
Edeward see: „Ji könnt mik en Sönndag alle tän Schinken-Eten beseuken.“ Un sä güng et an. Den Sönndagmorgen kumet se alle mit en Züge von Brönswiek nah Wendzelle. Edeward siene Früe stellt Telder up den Disch un leggt en grutet Swartbrut dabie. Edeward geiht up de Rokböhne, halt den Schinken un leggt ne uk up den Disch. Denne sett hei sik hen, kriegt sien Taschenmest rüt un fängt an tä eten. „Krieget jüch man wat her“, seggt hei mit vullen Munne. –
„Ja, krieget wi denn kein Mest?“, fraget nü de andern. Da antwort Edeward ganz dütlich: „Wenn en arbeien well, mott en sik dat Handwarksgeschirre middebringen – un wenn en wat eten will, dat Mest. Denn wer kein Mest hat, de hat uk keinen Mund!“
De Stadtjappers mössten sä weer von af, alleene von den Swartbrut härren se sik wat afebroken. Von den Schinken härren se bluß den Stiem in öhre Näsen.
De Glas-Telders
Et is unvarhofften Besüch ekumen, et sünd de beter estellten Lüe üt de wieere Varwandtschaft. De härren ja vorher mal Bescheid geben können. – Aber nee, dat sünd beter estellte Lüe, de brüket säwat nich tä dän. Nü sünd se da, gerade tä de Kaffeetied. Käken un Torte un andern Leckerkram was ja nü nich da, is ja uk nich nödig an sä en ganz einfachen Sönndag Nahmedag. Kaffee schölle et bie Edeward un Berta geben, datä Rosinenluffen, Appelmäs un Stickbeerngelee. An Geschirre stünnen de Köppchens up den Disch. Mit den gruten Mest könne man sik von den Luffen wat afsnieen un denne uk glieks mit den Mest in dat Appelmäs oder in dat Stickbeerngelee instippen un sik davon wat up de Schiebe Luffen smeern. – Wenn man nich sä veel Geschirre oberesmeert hat, denne brüket man näuher nich säveel aftäwaschen.
Nü was de beter estellte Besüch da un leit sik uk noch tän Kaffee nödigen. De Früe leit sik al varnehmen midde: „Kiek doch an, düssen Rosinenluffen un dat Appelmäs, säwat häbbet wi ja al lange nich mehr ehat.“ – Villichte gaf et bie den Lüen ja alle Dage Käken un Torte? Ik weit et nich, et mag aber sä wesen. Nü aber lus.
Berta stelle nü for den Besüch de von Uma un Upa oberebleebenen Silberhochtiedstassen up den Disch. Denn bie düssen Köppchens gaf et noch de passigen Underschöliken datä. Middeltelders gaf et datä jedenfalls nich, de wärren dumals noch nich Mode ewesen. Aber man wusste ja, dat da säne Telder tähöern. Berta wolle al nah de hölternen Freuhstückebreer faten, da schot et Edeward dor den Kopp: De beteren Lüe un denne de ulen Freuhstückebreer? Nee, da häbbet wi doch wat beteret un sä reip hei denne: „Berta, krieg de Glas-Telders her, damidde de Lüe seiht, dat wi wecke häbbet.“
De Füerwehr-Varsammlunge
An en sönnigen Sömmerdag wärren drei Ehepoore üt Wendzelle, darunder Bossen Edeward mit siene Berta, wiet ütefäuhert. Se wärren mit en Züge von Wendzelle erst bet nah Brönswiek efäuhert un von da üt denne wieer bet in den Horz. Na, dat was en Beleefnis. Düsse huhen Barge un de deipen Däler, tja, dat was al wat, dat was orig wat tän Ankieken. Säwat süht man nich alle Dage.
Aber se mössten ja uk mal weer nah Hüs. Up den Wege tärügge kreeg et Edeward denne en bettschen ielig. Hei keek up siene Ühr un hei keek up den Fohrplan up den Bahnhowwe. Na, na, na ...
Weer in Brönswiek anekumen, konstatiere Edeward, dat de Zug nah Wendzelle erst denne ankumen däe, wenn de hütige Füerwehr-Varsammlunge bien Kräuger al in Gang was. Un dat was ja sä, dat dejennige fuffzig Pennig Strafe betahlen mösste, de tä späte keim. Wat nü?
Edeward fackele nich lange, denn fuffzig Pennig Strafe betahlen? Nee, dat wolle hei nich. Hei sprung hille in ne Taxe rin un denne hen nah Wendzelle. – Et was noch mehr Platz in de Taxe, aber bluß Edeward härre et ielig. De andern leip ja nist weg, de können ja den Zug nehmen. – Gerade noch tä de passige Tied keim Edeward bien Kräuger an, de Füerwehr-Varsammlunge härre noch nich anefungen, hei mösste nich de fuffzig Pennig Strafe betahlen. De Taxe härre ja veel mehr ekost, dat aber was ne nich sä wichtig.
Is et egal?
Bie en Freuhstücke fat Krischan glieks nah de grute Mettwost. Sä en richtiget Streken-Enne was et, nich en Flämenpümpel oder de Slackwost, ne, et was sä wat wie en Hamersteel. Un Krischan, hei kikt un sett dat Mest an – hei dreiht de Wost umme un sett dat Mest an den andern Enne an. Hei süht hen un her un maket allens nochmal. De andern Lüe sünd al lange bien kaen, aber Krischan hat de Wost noch nich anesnetten. Da kikt Krischan den Büern mit grute Ugen an un frägt denne: „Is et egal, wo ik de Wost ansniee?“ – „Ja“, antwort de Büere, „dat is ganz egal.“ Dat lätt sik Krischan nich tweimal seggen, hei stickt de Wost under sienen Joppen un seggt: „Denne sniee ik de Wost tä Hüs an!“ – Un swupp is hei varswunnen.
Nü is aber wat lus an den Dische. Wat was denn dat, säwat hat man ja noch nienich beleeft! Düsse Krischan, sä dickdrieberisch, wie de is, nee, nee, wat de for en Minsche is.
De Büere maket ne güe Miene tä düssen