Żony SS-manów. Kobiety w elitarnych kręgach Trzeciej Rzeszy. Gudrun Schwarz

76

Wraz z wydaniem „Ustawy o obywatelstwie Rzeszy” stwierdzono, że obywatelem Rzeszy może być tylko ktoś „krwi niemieckiej lub pokrewnego gatunku” i tylko obywatele Rzeszy powinni być „jedynymi dysponentami pełnych praw politycznych”. Żydówki i Żydzi podobnie jak Cyganki i Cyganie narodowości niemieckiej nie byli już odtąd obywatelami Rzeszy, stali się obywatelami państwa drugiej kategorii. „Ustawa o ochronie krwi niemieckiej i niemieckiej czci” zakazywała zarówno zawierania małżeństw, jak i pozamałżeńskich stosunków seksualnych między żydowskimi i nieżydowskimi, cygańskimi i niecygańskimi partnerami, to znaczy między Aryjczykami a wszystkimi tymi osobami, które zostały zdefiniowane jako „nosiciele obcej krwi”. RGBl I 1935, s. 1146 i n.; por. Friedrich (1983, s. 261 i n.).

77

Formularz ten miał tylko dziewięć pól, które należało wypełnić, podając następujące informacje:

Pole 1): imię, nazwisko, miejsce zamieszkania, stopień SS, numer SS, jednostka SS, data, miejsce i powiat urodzenia oraz a) Allgemeine SS, b) wartownik SS, pełnoetatowy, SS-Verfügungstruppe, SS-Totenkopfverbände, c) uczeń zamku zakonnego na zamku zakonnym (odpowiednie podkreślić).

Pole 2): Nazwisko oraz dokładny adres przełożonego (sturmführera).

Pole 3): Nazwisko rodowe, imię (pełne), miejsce zamieszkania, nazwisko po mężu, owdowiała, rozwiedziona, adoptowana, obywatelstwo, data i miejsce urodzenia oraz stan cywilny przyszłej małżonki: niezamężna, owdowiała, rozwiedziona.

Pole 4): Nazwiska i dokładne adresy pocztowe dwóch obywateli poręczających za przyszłą żonę, którzy nie mogą być spokrewnieni ani z wnioskodawcą, ani z jego przyszłą żoną.

Pole 5): Wcześniejsze małżeństwo/a esesmana, jeśli tak, od kiedy i czy owdowiał, czy rozwiódł się.

Pole 6): Wyznanie mężczyzny i przyszłej narzeczonej oraz czy mają zamiar wziąć ślub kościelny, jeśli tak, to w kościele jakiego wyznania.

Pole 7): Czy esesman miał już kontakt z Urzędem Rasy i Osadnictwa, jeśli tak, w jakiej sprawie i jakie było oznaczenie akt.

Pole 8): Krewniacy wnioskodawcy, ewentualnie jego przyszłej małżonki, którzy są członkami SS albo są zaręczeni bądź w związku małżeńskim z członkiem SS. Dokładne dane z imieniem i nazwiskiem, adresem, jednostką SS, stopniem pokrewieństwa, w przypadku krewnych płci żeńskiej ponadto informacja, z jakim członkiem SS są zaręczeni lub w związku małżeńskim, jego imię i nazwisko, adres i jednostka SS. Podpis wnioskodawcy ze stopniem SS i jednostką.

Pole 9): Oświadczenie, że wnioski członków SS-Verfügungstruppe, SS-Totenkopfverbände, jednostek wartowniczych i granicznych oraz pełnoetatowych członków SS mogą być opracowane tylko wtedy, gdy poniższa zgoda na wniosek zostanie wypełniona i podpisana przez odpowiedzialnego dowódcę.

Bundesarchiv Berlin, film 3331, Sztab Osobisty Reichsführera SS, folder 816; formularz: „Wniosek o przesłanie druku wniosku o zezwolenie na zaręczyny i zawarcie małżeństwa”, włącznie ze „Zgodą na wniosek”.

78

Tamże.

79

Zob. także: Bundesarchiv Berlin, film 3331, Sztab Osobisty Reichsführera SS, folder 816; Hildebrandt, RuSHA, do Sztabu Osobistego, z 15 grudnia 1943 r.

80

Rozkaz z 15 sierpnia 1935; por. Scholz-Klink (1978, s. 96).

81

Por. Fraenkel, Manvell (1971, s. 56 i n.); zob. także: Dannemann (1994, s. 74 i n.).

82

Bundesarchiv Berlin, film 2399, Sztab Osobisty Reichsführera SS, folder 756; rozkaz SS z 27 kwietnia 1937 r. i list: Reichsführer SS do Urzędu Głównego SS (jako data tylko 5./1937).

83

Tamże, rozkaz SS. Zarządzenie to weszło w życie 9 listopada 1937 r.

84

Do 1937 r. jedynie 300 esesmanów wykluczono z SS z powodu nieprzestrzegania przepisów związanych z zawieraniem małżeństwa. National Archives, RG 242, SS-Collections: RuSHA (Główny Urząd Rasy i Osadnictwa), s. 1. Bądź co bądź 1 września 1937 r. 72 487 esesmanów miało żony. Ich łączna liczba (bez Głównego Urzędu SD) wynosiła 162 442.

85

Staatsarchiv Marburg, Best. 327/2, Fulda-Werra, lfd. Nr. 34, Akten SS-O.A. Fulda-Werra; raport: „Obserwacje z podróży inspekcyjnej w terminie 6.10.–24.10.1935 na obszarze Oberabschnitt SS Rhein” (s. 6).

86

Staatsarchiv Marburg, Best. 327/2, Rhein, lfd. Nr 77, Akten SS-O.A. Rhein; rozkaz Reichsführer SS, Berlin, 19 marca 1936 r., Tgb. Nr. A.R./506.

87

Staatsarchiv Marburg, Best. 327/2, Fulda-Werra, ltd. Nr 34, Akten SS-O.A. Fulda-Werra; raport z drugiej połowy roku 1936 Oberabschnitt SS Fulda-Werra… (s. 4).

88

„Główny Urząd Rasy i Osadnictwa SS niniejszym przekazuje projekt rozkazu o amnestii, dotyczący wykroczeń przeciwko rozkazowi o zaręczynach i małżeństwie, z prośbą o zapoznanie się. Prosi się o przedłożenie tego projektu rozkazu szefowi Sztabu Osobistego RFSS, gruppenführerowi SS Wolffowi, celem parafowania i o odesłanie po parafowaniu. Ze względu na pilność rozkazu prosi się o załatwienie tej sprawy w pierwszej kolejności”. Bundesarchiv Berlin, film 3331, Sztab Osobisty Reichsführera SS, folder 816; list: RuSHA, Untersuchungsführer, z 9 sierpnia 1939 r., do adiutanta szefa Sztabu Osobistego Reichsführera SS; Sztab Osobisty Reichsführera SS, folder 816; list: Wolff, szef Sztabu Osobistego, z 2 października 1939 r., do szefa RuSHA, Tgb. Nr A/34/27/39.

89

Bundesarchiv Berlin, film 3331, Sztab Osobisty Reichsführera SS, folder 816; list: Sztab Osobisty z 27 października 1939 r., Tgb. Nr. A/34/33/39, do Panckego, szefa RuSHA; projekt rozkazu został „rozesłany z prośbą o zapoznanie się i po parafowaniu skierowanie dalej” (bez daty, stempel wejścia Sztabu Osobistego 2 kwietnia 1940 r.) do: 1) szefa Sztabu Osobistego RFSS, 2) szefa Urzędu Głównego SS, 3) szefa Głównego Urzędu SD, 4) szefa Głównego Urzędu Personalnego SS, 5) szefa Głównego Urzędu Gospodarczo-Administracyjnego.

90

Bundesarchiv Berlin, film 3331, Sztab Osobisty Reichsführera SS, folder 816; projekt rozkazu uzupełniającego (bez daty, przypuszczalnie 1940 r.) Reichsführer SS.

91

Bundesarchiv Berlin, film 3331, Sztab Osobisty Reichsführera SS, folder 816; rozkaz z 1 września 1939 r., szef RuSHA, Az. 10 k 10/1.9.39, rozdzielnik V.

92

„Opracowywanie wniosków o zgodę na małżeństwo może być realizowane według dotychczasowej procedury w tak krótkim czasie, że nic już nie stoi na przeszkodzie odpowiedniej regulacji. Proszę o Pańską decyzję, czy po uchyleniu wszystkich starych rozkazów […] powinien zostać wydany nowy powszechnie obowiązujący rozkaz wykonawczy, który regulowałby kwestię zawierania małżeństw przez członków SS w czasie trwania wojny. Już choćby ze względu na to, że w przypadku członków Waffen-SS sensowne byłoby zastosowanie rozporządzeń Wehrmachtu o stanie cywilnym i powiązanych z nimi przepisów wykonawczych (wyciąg w załączniku), uważam za konieczne wydanie jasnego zarządzenia dla wszystkich członków SS”. Bundesarchiv Berlin, film 3331, Sztab Osobisty Reichsführera SS, folder 816; list: Pancke, szef RuSHA, z 11 stycznia 1940 r., do reichsführera SS, Tgb. Nr. 13/30.

93

Bundesarchiv Berlin, film 3331, Sztab Osobisty Reichsführera SS, folder 816; projekt: szef RuSHA z 16 stycznia 1940 r., Az. 10 k 10/.

94

„Są to przede wszystkim członkowie SA, kierownicy polityczni i rezerwiści SS, którzy po demobilizacji nie powrócą do jednostek Allgemeine SS. Ludzi tych nie dotyczy paragraf 13 oraz paragraf 14 przepisów wykonawczych”. „Verordnungsblatt der Waffen-SS”, rocznik 1, nr 14, z 1 grudnia 1940 r.

95

Bundesarchiv Berlin, film 3331, Sztab Osobisty Reichsführera SS, folder 816; adnotacja dla hauptsturmführera SS Ackthuna, z 3 lipca 1944 r. Zob. także rozkaz z 28 marca 1939 r.: „1. W przypadku wszystkich dowódców SS reichsführer