Сүз чыгар шагыйрьләрдән хикмәт берлән… / Мудры слова поэтов…. Акмулла
булып – югары һәм түбән катлаудан кат-кат булып.
5
Мәгани җәваһирен – мәгънә гыйлеме җәүһәрләрен.
6
Хакаикъ – хакыйкать гыйлеме.
7
Гаувас булып – чумып йөзүче.
8
Мөзмәрда – илаһият гыйлеме, изге гыйлемнәрдә.
9
Сабикълардан – элгәреләрдән, элеккеге галимнәрдән.
10
Гасрәт – хата.
11
Хәмдулиллаһ – Аллага шөкер.
12
Диярда – өлкәдә.
13
Мәрҗани Шиһабетдин – Шиһабетдин Мәрҗани (1818–1889), илаһият галиме, тарихчы, мәгърифәтче.
14
Фанусны – утны, маякны.
15
Йәнбугус-сәламәттән – сәламәтлек чыганагыннан.
16
Әнһарул-хакаикъны – хакыйкать елгаларын.
17
Кузгар – кузгатыр.
18
Фирасәтле – курку белмәс, батыр-кыю.
19
Мөһәндисләр – инженерлар, һөнәр осталары.
20
Болагы – кайнап чыккан чишмәсе.
21
Чуллаганнар – иелгәннәр (су эчәргә).
22
Дөррәсеннән – энҗеләреннән, энҗедәй саф тамчыларыннан.
23
Канча – никадәр.
24
Дөррәсеннән канча бала сөткә туеп… – Мөхәммәд пәйгамбәргә Мигъраҗда энҗе кадәр тамчы сөт каптыралар. Бу тамчы гыйлем булып чыга. Шагыйрь әлеге шигъри юлларда менә шуңа ишарә ясый һәм сөт дигәнендә гыйлемгә киная итә.
25
Тәхкыйкларын – хакыйкатьне ачыклап бирүләрен.
26
Голямага – галимнәргә.
27
Сәрдар – юлбашчы, юл күрсәтүче.
28
Ту – байрак.
29
Мөбариз – көрәш, бәхәс.
30
Аңынаусыз – аңламыйча, аңсыз килеш.
31
Анау-монау – аңгы-миңге.
32
Чубалгандай – чуалучы.
33
Палваннардан – пәһлеваннардан, батырлардан.
34
Йыйгылып – җыелып.
35
Фазыйл галләмә – мәртәбәле галим.
36
Узган таптан – борынгы табигыйннар (ягъни сәхабәләргә иярүчеләр) мисалыннан.
37
Хаззы – өлеше.
38
Дәрәҗәи иҗтиһаддан – дин һәм хокук фәннәре буенча катлаулы мәсьәләләрне хәл итә алу дәрәҗәсеннән; дин галиме булу мәртәбәсеннән.
39
Әгъдасена – дошманнарына.
40
Мөҗәһидмез – сугышучыбыз.
41
Дәкаикъта – фәндә нигезле тикшерүдә.
42
Әһле гасыр – тарихчылар.
43
Гадил