Ибройим Юсупов. Шарап Уснатдинов
кулдириб, гоҳ йиғлатиб дегандай, ҳикоя қилиб ўтирар экан. Бугун ҳам ана ўшандай воқеалар эсланди.
Ибройим бу киши билан ўша иккинчи курсда ўқиётган вақтидан буён кўп учрашган бўлса-да, бугунгидай очиқ-ойдин, ҳаммани оғзига қаратиб, керак бўлса қўшиқ айтиб юборадиган эканини биринчи кўриши. Уни ҳайрон қолдирган яна бир нарса, Нажим Давқораев, Жумек Ўринбоевлар билан учаласининг бир-бирига ўхшашлиги эди. Зиёфат қизиган вақтда Нажим оға Қози Мавлукнинг “Чимбой баёзи”ни халқ куйига солиб айтди. Қўшиқнинг Чимбой йигитларини олқишлаб айтилган жойига келганда Жумак Ўринбоевнинг “Бу бизлар, Айтжон икковимиз ҳақида-ку”, деганида юрагининг бир ерлари жимирлаб, роҳатланган эди.
Пойгак томондаги стулнинг ярмига омонатгина қўниб, биров “ҳа” деса учиб кетадиган қушдайгина бўлиб ўтирган манави икки ёш йигит катта давраларнинг бундай тўкин-сочин дастурхонларини ҳали кўрмаган эди. Столга дастурхон ёзиб, меҳмон кутишни шу пайтгача умуман кўргани йўқ.
Тўкис деганимиз стол устига овқат келгунича кавшаниб тургудай писта-бодом, қирмичи бараклар, Москваданми, ҳайтовур, бошқа шаҳарлардан келган қандолат маҳсулотлари, булар кўрмаган конфет, шоколадлар тўлиб-тошган. Даҳлиздан чой ташиб турган келинчак келган вақтда: “Ҳой, ўзим олиб келар эдим-ку” – дегандай Бабош бир ўрнидан туриб, яна ўтиради. Ибройим кейинроқ буни пайқаб қолади. Аввалроқ кўрганида ҳам у ана-мана қўзғалгунича иш битган бўлар эди. Дўстининг шундай “ўт ёқувчилик уқувини” билган Бабош аста-секин хизматга ўзи аралашиб, зиёфатнинг ўрталарига борганида, бари унинг бўйнига тушди. Ёши катталарнинг ичи қизийверганидан кейин товушлари ҳам қаттиқроқ чиқа бошлади. Энди бу ерга аёл кишининг кириб-чиқиши мушкул эди… Жумак оғасининг аёли ўрис деб эшитган эди. Боягина Бабошнинг шивирлаб айтишига қараганда, татар миллатининг қизига ўхшайди. У меҳмонлар билан даҳлизда туриб саломлашганидан буён қайта кўринмади. Шунга қарамай, манави уйнинг тозалиги, буюмларнинг ўзгачалиги, айниқса, кираверишда меҳмонлар пойабзалининг бир чеккага қатор териб қўйилиши, уйнинг даҳлизидан бошлаб тахта пол қилингани, уни қизартириб бўяб қўйилгани, ерга тор йўлакдай тўшалган шолчанинг озодалигини айтасанми, нақшини айтасанми, бари жуда кўримли.
Меҳмонлар ўтирган стол-стуллар шу уйнинг мулки экани кўриниб турибди. Ўтирғичлар юмшоқ, гулли газмол ғилофлар билан қопланган. Бир-иккита ёши улуғ ҳамкасблариникига тўй-маъракага борганида, пединститутнинг столи билан парталарига ўтириб қайтган эди. Бу уйдагилар энли, жуда чиройли. Тўрда оқ чойшаб билан ёпилган кичкина стол устида радио турибди. Унинг икки ёнига икки шамсия суяб қўйилган. Дастаси узуни янганики бўлса керак, деб ўйлади Ибройим.
Ибройим яна бир нарсага ҳайрон қолди. У ҳам бўлса ўтирганларнинг Айтжон оғага бўлган муносабати эди. Уларнинг бари оға билан ҳисоблашар экан. Сўзи ўктам, салобатли одам эканини яхши билади. Институтга киришида ҳам уруғдош яқин одами воситасида кўмаги тегди. Биринчи,