Кыталык Уйбаан. Кустугу ситтэрбиэн. Иван Дьячковский
эйигин хайдах илдьиэхпитий? Биһиги оскуолабыт мантан тэйиччи.
– Эн, Нуучча Уйбаан саха оскуолатыгар хайдах үөрэниэххиний? Сахалыы сатаан саҥарбаккын дии!
– Оннооҕор биһиги сахалыы билэбит да, учууталбыт үөрэтэрин сороҕун эрэ өйдүүбүт.
– Ээ, оттон биһиги кинини бачча бадарааҥҥа, оччо ыраах сахалыы оскуолаҕа тоҕо илтибит? Нуучча Уйбааны нуучча оскуолатыгар таһаарыахха!
– Кырдьык даҕаны! Хата бэрт, чугас! Суолу хайдах эмэ гынан туоратар инибит.
– Чэ, эн миэхэ кинини сүктэр. Мин ранецпын тут. Ваняҕа тэтэрээттэ эҥин ыл. Быаны умнума, быаны умнума! Сатаан олорбот буолбат дуо, баайыахпыт! Чэ, бардыбыт!
Инньэ гынан, мин атын оҕолор курдук балаҕан ыйын маҥнайгы күнүгэр хааман буолбакка, балаҕан ыйын иккис күнүгэр убайбар Кешаҕа сүктэрэн оскуола боруогун «атыллаабытым».
– Кеша-а, Ваняны манна аҕал, манна биир кылаас ааныгар «Первый «А»» диэн сурук баар, – көрүдүөр анараа уһугуттан икки ранецтаах, быа тутуурдаах Валера хаһыытаата.
– Эчи, ырааппытын! Итиннэ кыайан илдьибэппин. Манна киирэр аантан чугас «Первый «Б»» диэн суруктаах кылаас баар. Онно киллэрдим, – диэтэ Кеша.
– Хайа паартаҕа баайабытый?
– Биһиги кылааспытыгар бүтэһик паартаҕа ким да олорбот. Манна да оннук ини. Онно баайыахха. Хата ким да кинини түҥнэри көтүө суоҕа.
Ити курдук, икки убайым мин ханнык оскуолаҕа, ханнык кылааска, бэл ханнык паартаҕа олорон үөрэниэхтээхпин директора да, завуһа да, учуутала да суох ол күн бэйэлэрэ быһаарбыттара.
…Чочумча буолаат, оскуола иһэ оҕо атаҕын тыаһынан, саҥатынан-иҥэтинэн туолла. Кылааска сырдык күөх харахтаах, саһархай баттахтаах уолаттар киирэн кэллилэр:
– Эн аатыҥ кимий?
– Эн маннык суулаах кэмпиэти сиэбитиҥ дуу?
– Туораа-туораа. Көр эрэ бу, мин кэмпиэтим суута киниэнинээҕэр быдан элбэх! Манныктары сиэбитиҥ дуу? Сыттаан көр эрэ, наһаа үчүгэй сыттаах.
– Мин аатым Ваня. Мин кэмпиэт диэни хаһан да сиэбэтэҕим. Маннык суулары көрбөтөҕүм. Кырдьык, сыта наһаа үчүгэй эбит.
Киирбит оҕо барыта миигин тула туран кэпсэтэ-кэпсэтэ, араас кэмпиэт сууларын сыттаттылар. Кинилэри кытта «төрөөбүт» нууччалыы тылбынан кэпсэтэн, үөрдүм аҕай. Барыларын өйдүүбүн, кинилэр эмиэ мин хас биирдии тылбын өйдүүллэр. Өйдөһөр диэн үчүгэй да эбит. Оо, манна сылабаарым баара буолла-ар! Сирэйбин-харахпын көрүнүөм этэ. Арааһа уруккум курдук саһархай баттахтаах, сырдык күөх өҥнөөх харахтаах уол буоллум быһыылаах.
Ити олордохпуна, кылаас аана аһылынна. Мин урут хаһан да көрбөтөхпүн көрөммүн, соһуйдум, сөхтүм: бүүс-бүтүннүү маҥан, сиэдэрэй, мааны таҥастаах, икки кулгааҕын кэннигэр бөдөҥ, маҥан сибэккилэрдээх кыракый «сиэстэрэ» киирэн кэлбитигэр, «Какая маленькая, какая красивая медсестра! Она даже красивее моей сестры Светы! Потому что у неё за ушами большие белые цветы», – диэбиппин билбэккэ хааллым.
– Медсестра буолбатахпын, мин кыыспын. Бу кулгааҕым кэннигэр дьиҥнээх сибэкки буолбатах, бантик