806
statki — majątek, zwł. ruchomy, w znaczeniu węższym: naczynia.
807
wrony — (o koniu) czarny, kary.
808
starunek (daw.) — staranie, opieka.
809
kazalim — dziś popr.: kazaliśmy.
810
statki (daw.) — majątek, zwł. ruchomy, węziej: naczynia.
811
wyładzić (daw.) — przygotować.
812
spyża (daw.) — jedzenie, pokarm, prowiant.
813
rad (daw.) — zadowolony.
816
udać się komuś — spodobać się.
817
łosi kubrak — kubrak ze skóry łosia.
818
pilśniowy — wykonany z gęstego, zbitego materiału produkowanego z włókien wełny.
819
mycka — mała, okrągła czapka.
820
pątlik — siatka do podtrzymywania włosów.
821
hoży — tryskający zdrowiem, urodziwy.
823
Fryz a. Fryzyjczyk — mieszkaniec Fryzji, krainy nad Morzem Północnym, obecnie stanowiącej pogranicze Niemiec, Danii i Holandii.
825
Burgund — mieszkaniec Burgundii, regionu w centralnej Francji.
826
grodziec (daw.) — gród.
827
bogdaj (daw.) — oby (od: daj Boże, aby).
828
kraśny (daw.) — piękny.
829
kalina — roślina o czerwonych owocach; w poezji ludowej porównanie do niej dziewczyny uchodziło za komplement.
830
kraśny — tu: czerwony.
831
samodział — tkanina wełniana lub lniana, wyprodukowana na ręcznym warsztacie.
832
kulbaka — wysokie siodło, przeważnie wojskowe.
833
somsiedzki — dziś popr.: sąsiedzki.
834
kierz (daw.) — krzak.
835
przyszczypny (daw. a. gw.) — zadziorny, ale na sposób humorystyczny.
838
świerzopa — kobyła, klacz.
839
żeremie — konstrukcja z gałęzi, mchu i szlamu, budowana przez bobry, w której rodzą one młode.
840
zapamiętać się — zamyślić się a. zająć się czymś, zapominając o wszystkim innym.
841
jaka (daw.) — rodzaj okrycia wierzchniego.
842
atłas — tkanina z jednej strony gładka, z drugiej szorstka.
843
łagiewka a. łagiew — naczynie podróżne.
844
łyżnik — drewniana półeczka z otworami na łyżki.
845
płowy (o włosach a. futrze) — jasny.
846
tur — wymarły dziki ssak z rzędu parzystokopytnych.
847
alkierz — izba narożna, często reprezentacyjna.
848
sernik — pomieszczenie do przechowywania serów.
849
bez mała (daw.) — prawie.
850
drzewiej (daw.) — dawniej.
852
sperka (gw.) — słonina.
853
pewnikiem (daw.) — na pewno.
854
włodyczka a. włodycza — rycerz, zwłaszcza niemajętny lub bez pełni praw stanowych.
855
grzywna — śrdw. jednostka monetarna, wartość określonej wagi kruszcu.
856
bojać się — dziś popr.: bać się.
857
bożnica — tu: świątynia.
858
prawić (daw.) — mówić.
859
klusków — dziś popr.: klusek.
860
zydel — mebel do siedzenia, podobny do taboretu.
861
Za Jasiem do Śląska — pieśń ludowa spotykana w Wielkopolsce, Małopolsce, na Mazowszu i na Śląsku.
863
poćciwa — dziś popr.: poczciwa.
864
ongi (daw.) — kiedyś, dawniej.
865
ninie (daw.) — teraz.
866
kamionka — naczynie ceramiczne.
867
gomółka — okrągła bryła sera.
