Акча күктән яумый (җыентык). Гариф Ахунов
яшь хуҗа икеләнә калды:
– Нүжәли шулай гына?.. – диде ул, танасына күз төшереп.
Нуришанов сүзне кыска тотты:
– Шулай гына! – диде һәм, артык сүз әйтмәстән, капкага таба юнәлде.
– Туктале, сөйләшеп бетермәдек бит әле, – диде хуҗа, аның җиңеннән тотып. – Аңламыйм әле мин. Бозау булып бозаудан бит сиксән кило ит чыга.
– Беләсеңме, чибәр егет, дөньяда Хуҗа Насретдин исемле акыллы бер юләр булган, әнә шул әйткән, адәм ышанмастайны чын булса да сөйләмә, дигән. Бозаудан беркайчан да сиксән кило ит чыкканы юк. Чыга илле кило. Син минем башымны катырма, алдашып торырга мин малайлар түгел. Чыгар комган белән җылы су, чыгар бау, танаңны күз алдында егып суям: мин дигәнчә булмаса, битемә төкерерсең. Килештекме?
Яшь хуҗа бөтенләй аптырашта калды, чоланнан шаулап килеп чыккан хатынына:
– Бар, бар, буталып йөрмә, син генә җитмәгән идең! – дип кулын селтәде.
Мин инде эшләрнең шактый ук катлауланганын, тана хуҗасының үз терлеге өчен якалашырга әзер торуын аңладым. Аның тиле булып каласы килми, ләкин төпле дәлиле белән бер селтәнүдә аны җиңеп барган бу тәҗрибәле агайга каршы ул сүз дә таба алмый иде. Нуришановка шул гына кирәк иде бугай. Ул хәзер бик ныгытып һөҗүмгә күчте:
– Безгә ким дигәндә ике центнер ярым ит кирәк. Синең танаң шуның яртысын гына бирә ала. Ну мин калганын, бәлки, бозау-сарык ише мал алу исәбенә тутырырмын. Йә, давай, тиярен генә әйт. Күпме?
Хуҗага җан керде. Ул йөгереп диярлек танасы яныннан әйләнеп чыкты.
– Ә син күпме диярсең?
– Зерә дә әкәмәт сәер адәм икәнсең син. Мал бит синеке. Син сора.
– Өч багана, – диде хуҗа һәм Гыймран агайның йөзенә төбәлде.
– Ягъни өч йөз тәңкә? Ийе.
– Алай, алай.
– Нәрсә алай?
– Оятың бармы соң синең?
– Ә нигә? Ике ярымны бирделәр инде миңа.
– Биргәч, сатасың калган.
– Ә нигә исең китә? Сатармын да!
– Сата гына күр. Киттек, энем Сәләхи.
Гөнаһсыз хайван янында башкарылган шушы күңел кайтаргыч сату-алу эше минем җаныма тия башлаган иде инде, шуңа күрә мин:
– Киттек, киттек, Гыймран ага, итне башка урыннан табарбыз! – дип, сөенеп җавап кайтардым. Без капкага юнәлдек. Капканың келәсен күтәрдек. Ачып чыктык. Арттан килүче булмады. Бер йортны узып киттек. Шул мәлне хуҗа урамга йөгереп чыкты.
– Тукта!
– Нәрсә?
– Син бит әле үз бәяңне әйтмәдең?
Гыймран агай, туктап, аны көтеп алды.
– Син бит адәм ышанмастай бәя сорыйсың.
– Ә син күпме бирәсең?
– Танаңның асыл бәясе йөз илле тәңкә.
– Китче, булмаганны! Әллә син аны урлаган мал дип белдеңме?
– Йә, күпме?
– Әйдә, күңелең булсын, ике дә сиксән.
– Ике дә сиксән?!
– Ә нәрсә?
– Бар, энем, битеңне юып кил.
– Безнең бит юган.
– Юган булса, туп-туры әйт, сатасыңмы танаңны, юкмы?
– Сатам, кәнишне.
– Сатсаң,