Wykłady z anestezjologii. Waldemar Machała
pozwalający zapobiegać występowaniu groźnych zdarzeń w obszarze znieczulenia oraz nakazuje dokumentowanie ich i analizę dla uniknięcia podobnych incydentów w przyszłości.
Chory poddawany jest znieczuleniu najczęściej w sali operacyjnej. Nie będę opisywał traktu operacyjnego, do którego prowadzi:
• z jednej strony droga przez śluzę – dla zespołów medycznych (w której należy się przebrać w ubranie jednorazowe) (ryc. 3.1);
• z drugiej strony łącznik, którym przyjmowany jest chory, a z którego to traktu można wejść do sali operacyjnej (ryc. 3.2).
Rycina 3.1.
Blok operacyjny – śluza dla zespołów medycznych.
Rycina 3.2.
Blok operacyjny – miejsce przyjęcia chorego na blok operacyjny.
Nie będę również opisywał pokoju przygotowawczego czy myjni, w której chirurdzy przygotowują się do operacji; są to przedsionki sali operacyjnej i to nią zajmę się od razu.
Z punktu widzenia anestezjologa najważniejszymi elementami sali operacyjnej są:
• aparat do znieczulenia (ryc. 3.3);
• kolumna dostarczająca gazy medyczne wraz z próżnią i wyciągiem gazów (ryc. 3.4);
• automatyczne pompy strzykawkowe i pompy infuzyjne (ryc. 3.5);
• stół operacyjny (ryc. 3.6);
• wózek z lekami i płynami infuzyjnymi (ryc. 3.7);
• telefon (ryc. 3.8).
APARAT DO ZNIECZULENIA
Aparat do znieczulenia to urządzenie – ba…, stacja anestezjologiczna, w której skład wchodzą:
• respirator (ryc. 3.9.);
• monitor czynności życiowych (ryc. 3.10);
• urządzenie ssące (ryc. 3.11) .
Rycina 3.3.
Aparat do znieczulenia.
Rycina 3.4.
Kolumna gazów medycznych.
Rycina 3.5.
Automatyczne pompy strzykawkowe i pompy infuzyjne.
Rycina 3.6.
Stół operacyjny z pilotem.
Rycina 3.7.
Wózek z lekami i płynami infuzyjnymi.
Rycina 3.8.
„Regionalne centrum zarządzania w obrębie sali operacyjnej”.
Rycina 3.9.
Moduł respiratora w aparacie do znieczulenia.
Rycina 3.10.
Monitor czynności życiowych w aparacie do znieczulenia.
Rycina 3.11.
Urządzenie ssące w aparacie do znieczulenia.
Gaz z sieci (tlen/powietrze/podtlenek azotu) doprowadzany jest do aparatu do znieczulenia z kolumny gazów. „Pierwszą stacją” dla gazów w aparacie do znieczulenia są przepływomierze, które pozwalają ustalić skład i dopływ gazów oddechowych do układu oddechowego w l/min. Przepływomierze mogą być:
• klasyczne, kiedy obrót pokrętłami uruchamia przepływ gazów oddechowych; ten z kolei (przepływ) widoczny jest na takich pływaczkach w rurkach, które nazywamy rotametrami (ryc. 3.12);
• elektroniczne, które uruchamiane są również przez obrót pokręteł, z tą jednak różnicą, że gazy docierają do elektronicznego mieszalnika i w nim ustalany jest zadany skład mieszaniny oddechowej (ryc. 3.13).
Informacje o składzie mieszaniny oddechowej widoczne są na monitorze oddechowym (ryc. 3.14).
Rycina 3.12.
Pokrętła przepływomierzy: tlen, powietrze, podtlenek azotu wraz z rotametrami.
Rycina 3.13.
Pokrętła do uruchomienia przepływu podtlenku azotu, powietrza i tlenu, z których gaz kierowany jest do elektronicznego mieszalnika gazów.
Rycina 3.14.
Wyświetlacz na monitorze oddechowym, informujący o przepływie świeżych gazów i stężeniu tlenu w mieszaninie oddechowej.
Anestezjolog ma możliwość ustalenia składu mieszaniny oddechowej, używając:
• samego tlenu (100%);
• tlenu z powietrzem;
• tlenu z podtlenkiem azotu;
• samego powietrza.
Kiedy anestezjolog decyduje się na użycie mieszaniny tlen/powietrze lub tlen/podtlenek azotu, wskazane jest określenie stężenia tlenu (w %).
Powietrze wymieniłem z „kronikarskiej dokładności”, ponieważ samo w sobie nie jest używane w anestezji.
Mieszanina oddechowa, w której skład wchodzą (do wyboru) tlen, tlen i powietrze oraz tlen i podtlenek azotu nazwana została podstawową mieszaniną oddechową. Najczęściej mieszanina podstawowa jest uzupełniana anestetykami wziewnymi: desfluranem, izofluranem lub sewofluranem. Aby tak się stało, mieszanina podstawowa po opuszczeniu przepływomierzy (mając już określoną objętość i stężenie tlenu) kierowana jest do parownika (desfluran/sewofluran/izofluran) (ryc. 3.15 i 3.16). Zwykle aparat do anestezji wyposażony jest w dwa parowniki (są tam dwa łoża, do których są one wpinane). Użycie jednego parownika (odkręcenie go) uniemożliwia użycie innego.
Rycina 3.15.
Parowniki sewofluranu i desfluranu na aparacie do znieczulenia.
Rycina 3.16.
Parowniki sewofluranu i izofluranu.
Mieszanina podstawowa, przepływając przez parownik,