Ena Murray Omnibus 21. Ena Murray
haar gerus klaar praat, señor. Ja, señorita? Jy wou sê?”
“Ek het net gewonder hoekom alles so in die strengste geheimhouding moet geskied. Het u ’n permit van die regering gekry?” Die gesig is geslote en sy kry nie ’n antwoord nie. Sy vervolg: “Of is dit ’n geval dat u nie die helfte van die skat aan die regering gaan oorhandig nie?”
“U het gelyk. Bonito was mý voorvader en, gesteelde goed of nie, sy skat behoort aan mý. Ek is nie van plan om die helfte daarvan aan die regering te gee nie.”
“Maar dis oneerlik!”
“Ek sien dit nie so nie. En wat u daarvan dink, señorita, kan my nie skeel nie.” Hy wend hom tot haar pa. “U weet nou wat die stand van sake is, señor. Is u nog bereid om na die skat te gaan soek?”
Dries Smit se oë gaan onseker na sy dogter wat hom kwaai aankyk, en hy sê op sy verleë manier: “’n Paar miljoen is ’n paar miljoen, Andreatjie.”
“En tronk is tronk, Pa! Hierdie man gaan Pa in die moeilikheid laat beland. Hy het Pa gekry om die vuilwerk vir hom te doen. Word Pa betrap, sal hy voorgee hy ken Pa van geen kant af nie en Pa sal alleen gaan sit!”
“Ek verseker jou jou pa sal nie in die tronk beland nie.”
“Wat beteken die versekering van ’n seerower? Pa, ek dink . . .”
“Señorita, die oomblik wanneer ’n vrou begin dink, dompel sy almal om haar in die ellende. Jy is nie gevra om te dink nie. Jy is gevra om onmiddellik terug te gaan na waar jy vandaan kom.”
“Ek het op my eie koste tot hier gekom. Jy het geen seggenskap of reg om my hier rond te beveel of weg te jaag nie. Ek sal op Costa Rica bly solank ek wil en as ek so voel, sal ek Kokos toe ook gaan . . . of behoort die hele eiland aan jou?”
“Nee. Net ’n gedeelte. En kan jy my vertel waar kry ’n werklose meisie die geld om halfpad om die aardbol te kom?”
“Sy het . . .” begin haar pa ywerig verduidelik.
Maar sy val hom dwars in die rede en sê uit die hoogte: “Dis mý saak waar ek daaraan kom, maar ek verseker jou ek hét geld . . . én dis eerlike geld én dis baie . . . genoeg om jou dalk te kan uitkoop, don Alonso.”
“Dreatjie . . .”
“Ons het ’n ou gesegde wat sê alles wat blink, is nie goud nie, en hier . . .” Sy kyk met blitsende oë om haar rond. “Hier blink alles net ’n bietjie te veel om waar te wees. Jy is baie gretig dat daardie skat gekry moet word, nie waar nie? Ek wonder nou net hoekom?”
Sy frons is onheilspellend. “Hoekom?”
“Vir ’n man wat oënskynlik so diep in die botter sit, behoort . . .”
“In die botter sit, señorita?”
“Ja, dis ook ’n gesegde in ons taal. Bedoelende: vir ’n man wat oënskynlik só ryk is as wat dit voorkom, behoort ’n ekstra miljoen of twee nie veel saak te maak nie. Jou gretigheid is ’n bietjie uit verhouding; so ook jou teësin om op die wettige manier te werk te gaan.”
“’n Miljoen of twee! Soos alle vroue kan jy ook nie somme maak nie en het nog minder begrip van geld! Besef jy hoeveel geld is hier in die spel? Ek praat van vyf en sestig miljoen dollar!”
“Ek weet. Soos ek uitgewerk het, gaan jy steeds baie miljoene uit die transaksie in jou sak steek nadat jy die regering sy wettige deel gegee het en my pa syne gekry het. Kry ’n seerower nooit genoeg nie?”
“Señorita, hoekom sal ’n mens met minder tevrede wees as jy vyf en sestig miljoen kan hê?”
“Ons het nóg ’n spreekwoord, señor: ’n gulsige hond verbrand sy mond. Jy is gulsig.”
“Wat anders as gulsigheid het jou van die ander kant van die aardbol af hierheen laat kom, señorita?”
“Ek het jou gesê ek hét geld.”
Sy donker oë blink uitdagend. “Veronderstel ek sê vir jou ek sal verdubbel wat jy het . . . gaan jy nee sê en aandring op die helfte?”
Sy kyk hom vasgekeer en kwaad aan. “Dis geen argument nie.”
“O so? My oupagrootjie het vir mý deel gewerk, nie die Costa Rica-regering nie. Toe Bonito sy skat op Kokos weggesteek het, het hy dit sekerlik bedoel vir sy nageslag. Dit was immers hý wat sy lewe daarvoor in gevaar gestel het. En ék is sy nageslag.”
“Wat wil jy met so baie geld maak? Jý gaan buitendien nie ’n nageslag hê nie . . .”
“Wat laat jou so dink? Sodra ek trou, sal ek kinders hê.”
“Jou opinie van my geslag, señor, laat my dink jy sal nie ’n vrou op hierdie aarde kry wat goed genoeg sal wees om vir jou seerowertjies voort te bring nie.”
“Andrea, my kind . . .”
Maar tot haar verbystering en haar pa se verligting lag don Alonso skielik hardop. “A, señorita, jy dink al weer verkeerd. Alle vrou is goed genoeg vir daardie doel. Dis tog waarvoor julle geskape is.”
Sy is opreg geskok. “Jy bedoel . . . om babas in die wêreld te bring is al waarvoor ’n vrou vir jou bestaan?”
“Hoe dan anders, señorita? Dis al wat julle kan doen wat ’n man nié kan doen nie. Dis ook ál wat julle goed kan doen . . .”
“En voor goed is?”
Hy glimlag. “En voor goed is.”
“Ek dank jou die duiwel!”
“Andrea . . .” Dries Smit staan vinnig op. Wat in sy dogter gevaar het, weet hy nie, maar hier moet hy haar nou uitkry. “Señor, as u my sal sê waar ek akkommodasie kan bespreek vir die nag en wanneer u wil hê ek Kokos toe moet vertrek . . .”
“Jy het nêrens te bespreek nie, señor Smit. Jy bly hier en ons vertrek môreoggend saam Kokos toe.”
Dries trap rond, kyk weer verleë en onseker na Andrea.
Uit die hoogte sê sy: “Moenie bekommerd wees nie, Pa. Ek sal my weg vind. Ek sien Pa môre op Kokos. Tot siens.”
“Waarheen gaan jy?”
Sy kyk kil in die donker oë terug. “Hotel toe. Een wat nié aan jou behoort nie.”
“Jammer, señorita. Ek het aandele in elke hotel in San José. Vir jou is hulle almal vol. Jy sal van my gasvryheid gebruik maak tot tyd en wyl ek reëlings vir jou terugsending getref het.”
“Jou gasvryheid is oorweldigend, señor – net soos jou goeie maniere.”
“Jou los mond is ontstellend, señorita – net soos jou domastrantheid. As daar een ding is wat ek nie voor my oë kan verdra nie, is dit ’n vrou wat nie haar plek ken nie.”
“Ja, ek weet presies wat jy van jou Spaanse vrou ver-wag – sy moet ’n slavin wees in die kraamsaal. Dank die gode ek is nie ’n Spanjaard nie!”
“Maar solank jy onder hierdie Spanjaard se dak is, sal jy jou soos een gedra.”
Sy wend haar woedend tot haar pa. Dinge is aan die handuit ruk. “Pa, ek gaan nie hier bly nie.”
“Jy het nie ’n keuse nie, señorita Smit. Jy gaan nêrens heen nie. Daar is net een ding op aarde erger as die atoombom – en dis ’n vrou met ’n los mond wat op straat losgelaat is. Galicia sal julle jul kamers gaan wys. Ons ontmoet mekaar oor ’n halfuur in die patio vir ’n skemerkelkie.” Daarmee gee hy ’n stug knik en stap na die glasdeure wat op die veranda met die gietystertraliewerk uitloop. Daar kyk hy vlugtig om. “O ja, señorita. Spaar jou die moeite om jou teen my bevele te verset. Die hekke is klaar gesluit en my twee waghonde word nou uit hul hokke gelaat.”
Met ’n geslote gesig volg Andrea Galicia na ’n kamer wat ook lyk asof dit uit vervloë dae se seerowerbuit gemeubileer is. Sy staan nog onbeslis