Die boek van Ester. Wilna Adriaanse
nie.”
“Dit is die laaste ding waarvan ek hom sal verdink.” Samuel strek homself op een van die stoele uit.
“Is jy nie bang so alleen hier nie?”
“Nee. Dis seker die plek op aarde waar ek die veiligste voel.”
“Is dit trots wat maak dat jy so blind idealisties is? Jy het waarskynlik soveel jaar al hierdie mooi stories van jou verkondig en nou is dit te laat om te sê jy was verkeerd sonder om face te verloor. Of is jy al so lank hier dat jy aan Stockholm-sindroom ly?”
“Ek is nie blind vir wat om my aangaan nie. Ek wil en moet glo dat daar êrens mense is wat soos ek voel en hoop het dat ons eendag ’n verskil sal kan maak. Hoe gering ook al. En ek kom gereeld genoeg in ander dele van die wêreld dat ek weet hierdie is die plek waar ek die graagste wil wees. En dat ons nie die enigste land met probleme is nie.”
Sy sit stil na hom en kyk waar hy ingedagte die donkerte in staar. Die stilte oorweldig haar kort-kort en dan wonder sy hoe sy geslaap gaan kry. Die enigste geluide wat soms opklink, is ’n veraf getjank of ’n geproes onder uit die rivier. Nou en dan is daar die verergde blaf van ’n bobbejaan.
Sy raak eers bewus van die lig op die horison toe dit lyk of hy nog ’n lamp êrens aangesteek het. Die maan het groot en geel oor die oorkantste boomtoppe opgekom en die droë sandbanke word skielik geelwit verlig.
“Another fucking beautiful night in Africa,” laat sy met ’n sug hoor. “Hoe kan so ’n plek so totaal verrot wees?”
“Daar is niks met die plek verkeerd nie. Die probleem lê by sommige van die mense.”
“Jy kan nie die twee skei nie.”
“Ja, jy kan. Jy is tog nie die huis waarin jy woon nie. Jy kan die huis mooi maak of verwaarloos, maar jy kan nie die struktuur wees nie.”
“Oukei, ek sal die vraag anders bewoord. Hoe kan die mense wat bevoorreg genoeg is om op hierdie kontinent te woon, so ’n enorme fokkop van alles maak? Hoe kan hulle net alles wil vernietig? Is dit dalk die straf vir die feit dat hulle die paradys geërf het?”
“Dis omdat ons nie regtig besef wat ons het nie.”
“Sien jy jouself as een van hulle?”
“Natuurlik. Wie is ek om te sê ek is die enigste een wat al die lig gesien het?”
“Sal hulle ooit weet wat hulle het?”
“Almal sal nooit weet nie, nee, maar as die meerderheid net weet, sal jy hierdie plek nie ken nie.”
“En wat is dit wat jy dink julle nie weet nie?”
“Ubuntu is ’n mooi woord, maar kan ook Afrika se ondergang beteken. Afrika is nie en sal nooit regtig ’n eenheid wees nie. Afrika se sterk punt is juis in haar diversiteit geleë, en in plaas daarvan dat ons mekaar se oortredinge en vergrype toesmeer en verdra, moet ons mekaar daaroor aanspreek. Op die oomblik is ons nog te geneig om te voel dis ons teen die res van die wêreld. Om jou broer of jou buurman te berispe oor sy verkeerde dade is nie verkeerd nie. Dit wys juis dat jy omgee. Volke moet ook leer om hulself, dit wat hulle het en wat hulle is, te respekteer. Eers dan sal hulle ander volke se andersheid kan respekteer. Om almal in een pot te gooi is om te sê elkeen moet sy of haar eie identiteit ignoreer. Dit is wanneer volkshaat en minagting vir mekaar se besittings en lewe ontstaan.”
“Jy’s ’n gek. Julle sit met ’n skaakmatsituasie. Julle kan netsowel boedel oorgee en soos slim rotte die skip verlaat terwyl die mas darem nog bo die water uitsteek. Dit wat jy bepleit, is ’n idealistiese droom.”
Hy draai homself in sy stoel sodat hy haar kan sien. “Is jy nie te jonk om nou al so sinies te wees nie?”
“Sinisme beteken onder andere ’n ongeloof in die goeie. Wys my die goeie hier en ek word ’n gelowige.” Samuel strek sy bene uit. “Kyk, daar kom ’n klompie olifante water toe.”
Ester sien hoe die donker skaduwees vorm aanneem. Hulle stap oor die sandvlakte en verdwyn ’n entjie stroomop van die boomhuis teen die rivierwal uit. Sy ril liggies en vryf oor haar arms. Dis soos goëlery. ’n Mens se sintuie word op ’n baie vreemde manier aanhoudend geprikkel. As dit nie ’n geur is wat op die ligte windjie aangewaai kom nie, is dit ’n geluid of, soos nou, ’n vreemde nagtafereel.
“Het jy nie ’n televisie nie? Ek wil sien wat vandag in die wêreld aangegaan het.”
“Al het ek een gehad, sou jy sonder elektrisiteit gesukkel het om ’n prentjie te kry. En in elk geval, as daar iets gebeur het wat jy moet weet, sal jy dit op een of ander manier te hore kom. Solank jy niks hoor nie, is daar niks wat jy behoort te weet of te doen nie.”
“ ’n Mens kan nie so oningelig deur die lewe gaan nie.”
“ ’n Mens kan ook te veel weet. Dis net so gevaarlik.”
“Ignorance is not innocence but sin.”
Samuel gooi sy kop agteroor en lag. “Spoken like a true Green.”
“Hoe oud is jy?”
“Vier en dertig, en jy?”
“Nege en twintig.”
“Hoekom is jy nie getroud nie?” Sy draai haar kop effens skuins.
“Wie sê ek is nie getroud nie?”
“Ek dink nie ’n man wat getroud is, behoort so gelukkig te lyk wanneer hy alleen is nie.”
“Waarom is jý nie getroud nie?” vra hy haar dieselfde vraag.
“Ek is te besig en ek glo nie aan soveel papierwerk nie. Tot die dood ons skei, klink ook na ’n hopeloos té lang tyd.”
Hy lag gemaklik. “Miskien het jy net nog nie die regte man ontmoet nie.”
“Glo jy aan daardie spesiale een wat die verskil gaan maak?”
“My ouers was baie gelukkig bymekaar, so miskien is ek geneties geprogrammeer om tog te hoop.”
“Daar was seker al vrouens wat gedink het jy is ’n aantreklike pakket, vreemde filosofieë en boomhuis ten spyt. Jy’s ’n redelik aantreklike man, op ’n aardse manier. Jy maak blykbaar ’n sukses van wat jy doen ...”
“Dink jy dis ’n aantreklike pakket?”
Ester gee ’n kras laggie. “Lyk ek vir jou die tipe?” Sy skud haar kop heen en weer. “Miskien eens op ’n tyd, maar my smaak het verander. ’n Man met ’n Hugo Boss- of Fabiani-pak, ’n goed betalende kantoorjob, ’n voorliefde vir uiteet en wat die verskil ken tussen Egiptiese linneen poliësterlakens, is heelwat minder moeite. As hy op ’n dag oorval word deur ’n lus vir avontuur, koop hy ’n nuwe en beter selfoon. Hy sleep jou nie die bosse in of saam om ’n nuwe kontinent te gaan ontdek nie. Hy lyk min of meer soos alle ander mans; as die verhouding met hóm dus nie werk nie, is dit nie eintlik eers nodig om daaroor te rou nie. Jy weet sommer die volgende een gaan dieselfde wees en lyk. Dis so min moeite. Jy kan selfs die klere wat by jou agtergebly het, vir die volgende een gee, en jy weet hy sal daarvan hou en dit sal pas.”
Samuel lag hardop. “Enige vrou se droom.”
“Ja, maar êrens moet tog vrouens wees wat daarvan hou om die pioniersding te doen. Soos die klomp wat die kongres bywoon. Ek is seker ek het in ’n hele paar se oë ’n belustheid opgemerk.”
“Dis jammer jy het my nie gewys nie.”
“Het jy nie eens ’n lover nie?”
“Wat is jou definisie van ’n lover?”
“Iemand wat gereeld of ten minste soms haar lyf, bed en lewe met jou deel.”
“Het jý ’n lover?”
“Op die oomblik is ek tussen lovers. Ek het nog net nie kans gehad om ’n nuwe een te soek nie.”
“Ek dog dis so maklik.”
“Ja,