Tryna du Toit-omnibus 1. Tryna du Toit
sy baie genot daaruit. Die hoogtepunt van elke middag is blykbaar wanneer Johan daar aangefiets kom soos hy byna elke middag doen – soms in tennisklere as hy self tennis gespeel het, soms in sy gewone klere, af en toe in ’n kort kakiebroekie en hemp – en ’n rukkie kyk hoe hulle speel. Dan drom die kinders om hom saam asof hy een van hulle is. En tog, nooit kon Annie agterkom dat een van hulle vrypostig is met hom nie.
Sy doen weer een middag diens toe hy met sy fiets daar aankom. Hy het die fiets gekoop kort nadat hy op Saailaagte gekom het en gebruik dit oral waar hy wil gaan. Net skool toe stap hy. Tant Sannie woon nie ver van die skool nie.
Dit is dié middag die matriekleerlinge se beurt en Annie sit geïnteresseerd en kyk hoe hulle speel toe Johan ongemerk langs haar kom sit. Andries en Francis en twee standerdnegeseuns speel op die baan naaste aan Annie. Andries en Francis speel uitstekend; hulle is albei lede van die openbare tennisklub en is al ou tennisspelers. Dikwels gaan hulle ook op Wag ’n Bietjie se lekker tennisbaan speel, waar Barry groot behae daarin skep om hulle af te rig. Hulle is onder die bevoorregte paar wat nie gely het onder die ou hoof se heerssugtige en eng beleid nie, en tog is dit wonderlik hoe gou die ander kinders die spel baasgeraak het. Poppie het in dié klein tydjie ’n pragtige dryfhou ontwikkel en Tewie de Beer, wat nog nooit vantevore ’n raket in sy hand gehad het nie, het hulle almal met verbasing laat opkyk oor die snelle vooruitgang wat hy gemaak het.
“Middag, Juffrou,” sê ’n stem langs Annie.
“Middag, meneer De Kock,” groet sy terug en vestig maar weer haar aandag op die spelers. Vir ’n rukkie is daar stilte tussen hulle. Die bane is almal beset en die kinders wat net kom kyk het, is teen dié tyd al almal huis toe, almal behalwe Tewie. Hy leun daar eenkant teen die draad, sy oë onafgebroke op Andries-hulle gevestig.
“Waar is Maria Gerber dan?” vra Johan. “Ek het haar nog nooit hier gesien nie. Speel sy nie tennis nie?”
“Nee, sy speel nie, meneer De Kock.”
“Waarom nie, Juffrou? Het jy nie al probeer uitvind nie?”
Annie het Maria eendag by die skool laat roep en haar gevra waarom sy nie kom saamspeel nie, en Maria het gesê dat sy nie tyd daarvoor het nie. Annie het met haar gepraat, maar kon haar nie oortuig nie en het haar weer laat gaan met ’n vriendelike uitnodiging om een middag te kom probeer.
Maar nou prikkel Johan se woorde haar en krap haar onmiddellik weer om. Dis asof hy haar aanspreeklik hou vir Maria se afwesigheid. Die lieflike vrede en rus van die middag is nou meteens daarmee heen. Koel antwoord sy: “Ek het verstaan dat sport nie verpligtend is nie, meneer De Kock?”
“Nee, Juffrou, jy is heeltemal reg. Maar ons probeer darem om ’n belangstelling in minstens een soort sport by die kinders te kweek,” antwoord hy kalm. “En vind jy Maria nie ook ’n besondere leerling nie?”
“In watter opsig?” vra sy beleef. ’n Glimlag verskyn om sy mondhoeke. In haar kort wit tennisrokkie, onberispelik netjies, met ’n rooi lint om haar donkerbruin hare, lyk Annie soos een van sy skooldogters. Min het hy ooit kon droom toe hy met soveel huiwering Saailaagte se hoërskool binnegetree het dat die grootste verset en weerspannigheid nie sou kom van die kant van die dogters soos hy gevrees het nie, maar wel van die juffrou op sy personeel. Die juffrou wat hy so vuriglik gehoop het ’n ouerige, ervare dame sou wees wat hom op meesterlike wyse sou kon bystaan as daar moeilikheid kom. Gelukkig het alles sover voor die wind gegaan, maar die dag moet kom wanneer die teenwinde waai. Hy besef so goed soos enigeen dat dit nou nog maar ’n geval van die nuwe besem is. Die kinders is opgetoë met al die nuwighede, maar dit sal wel ook eendag ou nuus word.
Hy is nie van plan om moeilikheid te soek nie. Maar wat moet hy aanvang met die koppige juffroutjie wie se afkeer en onguns soos ’n koue wind in sy gesig waai elke keer as hulle mekaar ontmoet en wat tog nooit werklik met haar verset vorendag kom sodat hy ’n vinger daarop kan lê nie?
Toe Johan nie dadelik haar vraag beantwoord nie, kyk Annie vraend na hom en sê weer: “In watter opsig, meneer De Kock?”
“In watter opsig?” sê hy nadenkend. “Ek dink in alle opsigte, Juffrou. Maria Gerber is een van die sterkste jong karakters wat ek nog teëgekom het.”
Sy kyk hom verbaas aan. Maria Gerber! ’n Mooi, liewe meisietjie, slim, teruggetrokke, met fyn maniertjies, in elke opsig ’n voorbeeldige leerling wat nooit moeilikheid op skool gee nie. Maar nou juis so ’n besondere karakter het Annie haar nie gevind nie. Daarvoor is sy te kleurloos. Sy wil nog verder gesels, geïnteresseerd, bereid om haar eie argwaan vir tyd en wyl te vergeet, toe Andries-hulle van die baan af kom. Dadelik is hulle om Johan en Annie, hul jeugdige geesdrif en opgetoënheid soos ’n fris windjie wat ná ’n skroeiende somersdag waai.
“Hoe gaan dit met daardie handrughou, Francis?” vra Johan. “Dit lyk of jy hom nou regkry.”
“Ja, Meneer. Hy gaan nou soos seep. Ek het nooit gedroom dit was die moeilikheid nie.”
“Ja,” sê Johan, “met die onvoltooide armbeweging het jy die bal gesny en nie gedryf nie. En hoewel die snyhou baie effektief op sy tyd is, het hy nie die krag van die regte dryfhou nie.”
“Kom speel Meneer ’n slaggie saam met ons,” vra Francis. “Dis nog vroeg. Juffrou Celliers ook. Toe, ek en Andries sal vir Meneer en Juffrou uitdaag.”
“Skool teen personeel?” sê Johan laggend. “Julle sal maar bedroë daarvan afkom. Hoe lyk dit, Juffrou? Sal ons die kinders gou wys waar Dawid die wortels gegrawe het?”
Annie willig in en dadelik is hulle op die baan.
Dit is ’n vinnige wedstryd, vol spannende oomblikke, en die kinders wat nog daar is, skaar hulle opgewonde om die baan. Andries en Francis doen hul bes en slaan met tye die onmoontlikste balle terug, maar hulle is nie opgewasse teen Annie en Johan nie. Annie speel self goed, vinnig met pragtige, diep dryfhoue, maar Johan se spel is onverbeterlik. Altyd koel, bedaard, stuur hy die bal net waar hy dit wil hê. Ten spyte van die seuns se dapper poging is die wedstryd gou verby, 6 – 1 ten gunste van die personeel.
“Lekker pak gekry,” jou Tewie de Beer toe hulle afkom.
“Toe maar, ons sal jou volgende keer teen Meneer sit,” terg Andries goedig.
“Ek gaan nog eendag vir Meneer klop,” sê Tewie kalm.
“Eendag! Jy bedoel eendag as Meneer so oud is dat hy met kieries rondstap,” sê Andries honend en die ander spot Tewie ook, maar hy hoor nie eens nie; hy het Meneer se raket en is besig om dit soos watter kenner te betas.
“Meneer is darem te goed vir ons,” erken Francis toe hulle wegstap. Johan neem Annie se kleurbaadjie waar dit hang teen die muur van die afdakkie wat dien as beskerming teen son en wind en help haar dit aantrek.
“Dis maar net ondervinding, Francis,” lag hy. “Wag maar tot aanstaande jaar dat jy en Andries tussen al daardie tenniskampioene daar op Stellenbosch beland.”
“Dankie,” sê Annie nou. “Dit was baie lekker.”
“Jy kan gerus maar gaan, Juffrou, ek sal kyk dat hulle alles in orde laat.”
Terwyl die seuns die nette en balle versorg en Johan op hulle wag, neem Annie haar raket en stap huis toe, lui en moeg in die vroeë aandskemering.
Toe Annie stadig die stoeptrappies van haar ouerhuis oploop, dink sy daaraan dat sy nog vanaand saam met Piet moet uitgaan, en as sy nie gou maak nie, is sy laat. Piet haat dit om vir enigiemand te wag.
“Hallo, Mammie. Het Kaatjie my rok gestryk?” vra-groet sy haar ma toe sy die huis inkom.
“Hallo, Annie. Ja, kindjie, dit lê op jou bed.”
“Dankie, hoor. Jammer ek is so haastig, maar ek sal moet gou maak.”
Sy bad gou en trek aan, fraai en koel in ’n wit rok met fyn groen geborduurde blommetjies.
“Hoe lyk ek, Moeder?” vra sy glimlaggend toe haar ma in die deur kom staan en haar buitengewoon vreemd aankyk. “Makeer daar iets?”
“Natuurlik