Sarah du Pisanie Omnibus 6. Sarah du Pisanie
oë blits vuur. “Dit sal ’n baie goeie verduideliking moet wees, juffrou Fourie. Jy besef nie wat jy aangevang het nie. Weet jy hoe bygelowig is hierdie Herero’s ... Weet jy dat hulle maklik sal dros en my net so in die veld sal los met al vier hierdie waens?”
“Maar hoekom sal hulle dros?”
“Hulle sal doodverskrik wees as die seun skielik ’n meisie geword het. Hulle sal glo dit is die een of ander toordery of dat jy ’n god of ’n ding is.”
“Maar ...”
“Ek wag vir jou by die vuur. Maar dit sal ’n goeie verduideliking moet wees, vroumens! Ek los jou waaragtig net hier in die veld, want ek sal nie toelaat dat jy al my planne kom deurmekaarkrap en dit oor ’n onbenulligheid nie.”
Elsa wonder verleë wanneer hy uitgevind het dat sy ’n vrou is. Dit is natuurlik hoekom hy vanoggend in so ’n slegte bui was. Skaam wonder sy of hy haar tog gistermiddag by die fontein gesien het. Sy druk haar hande teen haar warm wange en staan besluiteloos in die wa.
Hermaans sit stil aan sy pyp en suig toe sy aankom.
Sy het die knellende band om haar bors afgehaal en vir haar ’n ander hemp aangetrek. Haar hare hang in ’n dik vlegsel agter haar rug.
Vir die eerste keer in dae voel sy weer soos ’n mens en sy sien sommer vir Hermaans ook kans. Sy sal nog beter voel as sy uit hierdie harde kakieklere kan kom.
Hermaans sien haar aankom. Hy sien die dik, mooi hare en die sagte, vroulike rondings van haar jong liggaam. Dit maak hom weer ongemaklik en onrustig.
Sy gaan sit op die riempiestoeltjie en wag dat hy eerste moet praat.
“Wel, ek wag!”
Sy kyk nie na hom nie. Praat net sag en sonder emosie, haar oë voor haar op die stadige, lui vlammetjies van die vuurtjie.
Hermaans se pyp gaan dood in sy hand, die ongeloof duidelik op sy gesig en in sy gespanne houding.
“Het ek reg gehoor? Sê jy jy is verloof aan Kurt Strassen?”
“Ja, oom – ek bedoel, meneer Potgieter. Ek het drie maande gelede nog van hom ’n brief gehad wat op Otjimbingwe gepos is. Maar die kaptein op Swakopmund sê dat hy vermis word. Wat my die meeste hinder, is dat niemand vir my kan sê waar hy laas was nie ... op watter sending hy was toe hy vermis geraak het nie. Dit wil ek nou probeer uitvind op Otjimbingwe.”
“Jy mors jou tyd. As jy my op Swakopmund al gevra het, sou ek jou kon gesê het.”
“Wat ... wat bedoel jy?”
“Kurt Strassen is nie vermis nie, hy het gedros uit die leër!”
“Dit is nie waar nie!” Die trane skiet in Elsa se oë. “Hoe durf jy sulke gemene dinge sê! Hoe weet jy dit? Jy was nog nooit in die leër nie.”
Hermaans trek sy skouers ongeërg op. “Jy kan my glo of jy hoef nie, dit hang van jou af.”
“Dit is nie waar nie ... hoor jy! Ek sal dit nooit van Kurt glo nie. Jy ... jy sê sommer hierdie dinge omdat ... omdat jy kwaad is vir my.”
“Buiten dat hy ’n droster is, is hy sommer ’n uitvaagsel ook.”
Elsa spring woedend orent en storm op hom af. Sy kap wild met haar vuiste teen sy bors.
“Dit is nie waar nie! Dit glo ek nie! Jy is gemeen, hoor jy! Gemeen!”
Hy vang haar hande en druk haar ru van hom af weg.
“Luister, ek sê nou vir jou, Kurt Strassen is die skelmste jakkals in Suidwes ... en ek wonder of jy veel beter is. Dit lyk nie vir my so nie. Jy kan net so lekker lieg en planne uitdink soos hy. Ek dink julle verdien mekaar.”
Elsa spring op en hardloop na haar wa waar sy snikkend op die bedjie neerval.
Die lewe het skielik donker geword om haar. Waar gaan sy tog in hierdie uitgestrekte land vir Kurt kry? Haar dierbare, saggeaarde, vriendelike Kurt, wat hierdie bullebak met sy woeste swart baard nou wil verkleineer en verneder.
Hermaans skep vir hom van die heerlike kos in en eet twee borde vol op. Hy dink ongemaklik daaraan dat Elsa vanoggend ook nie geëet het nie. Dit was van skone befoeterdheid dat hy die kos vir die honde gegee het. Hy wou haar darem net laat verstaan dat niemand Hermaans Potgieter vir die gek hou en daarmee wegkom nie.
Hy skink vir hom nog ’n beker koffie in en loer onderlangs na haar watent, waar dit nog steeds donker is. Sy het vandag nog nie eens ’n koppie koffie gehad nie. Hy het al gesien dat sy besonder lief is vir koffie, want sy drink altyd twee bekertjies kort na mekaar.
Hy voel weer haar sagte liggaam in sy arms toe sy vir die slang geskrik het. Iets diep binne-in hom woel om uit te kom, soek erkenning, maar die lewe het hom eensaam en bot gemaak. Hy weet nie wat dit is nie.
Met ’n lang stok skuif hy nog ’n paar kooltjies onder die pot in en stap na sy wa. Sy sal wel kom eet as sy sien hy is nie meer daar nie.
Lank hou hy die vuur vanuit sy watent dop, maar sy kom nie uit nie.
Stram van die inmekaarsit, staan hy later op en gaan skep vir haar ’n bord kos in. Hy skink ook die bekertjie vol koffie en stap na haar wa.
Sy dwaal in haar wa rond. Sy is rasend honger, maar sy vergaan liewer voor sy nog ’n stukkie van sy kos eet. Dit is nog net drie dae, dan is hulle op Otjimbingwe en daar sal sy weer vir haar kos koop. Intussen sal sy maar van die droëperskes en beskuit moet lewe.
Sy krap onder die bedjie tot sy haar blink keteltjie raakvat en staan dan op. Sy het nog koffie en suiker van haar eie. Nou gaan sy vir haarself koffie maak. Sy het mos daardie vuur gemaak.
Rats spring sy van die wa af en toe sy omdraai, staan Hermaans langs haar. Die bord kos en beker koffie lyk klein in sy groot hande en hy hou dit lomp na haar toe uit. “Hier is vir jou kos en ’n bietjie koffie.”
“Ek wil nie eet nie.”
“Jy het vandag nog niks geëet of gedrink nie.”
“Ek weet. Jy gee mos liewer die kos vir die honde.” Sy druk by hom verby. “Ek het nie op jou kom teer nie, meneer Potgieter. Ek sal my eie koffie gaan maak en ek het nog beskuit wat my aan die lewe sal hou tot op Otjimbingwe.”
Sy kyk na die groot man wat so verleë met die bord kos en die bekertjie koffie in sy hande staan. ’n Verdwaalde hartseer glimlaggie trek om haar mondhoeke. Sy steek haar hand uit om die bekertjie te vat en haar vingers raak vir ’n oomblik baie liggies aan syne.
“Dankie.” Sy sit die bekertjie teen haar lippe en drink dorstig die geurige koffie uit sonder om asem te skep.
’n Groot skaamte oormeester vir Hermaans. Sy lyk so jonk en weerloos en hy gun haar nie eens die bietjie kos nie. Sy maak vir hulle kos en hy het in sy lewe nog nie so lekker geëet soos op hierdie tog nie.
Toe sy klaar is, gaan haal hy die ketel en maak weer die bekertjie vol.
Stadig kyk sy op in die stil, peinsende oë wat haar ernstig betrag. “Dankie. Ek sal dié na die wa toe neem en ’n paar beskuite daarmee saam eet.”
Hy sit die ketel neer, draai om en vat die beker uit haar hande. Hy druk haar sag in die stoeltjie agter haar neer en sit die bord kos op haar skoot.
“Eet jou kos! Jy kan nie van beskuit lewe nie. Netnou word jy siek en ... dan sit ek weer met die ellende!”
Hy draai om en stap na sy wa terwyl Elsa hom met ernstige oë agternakyk.
4
“Gaan trek uit daardie rok – is jy dan nou heeltemal mal!” Hermaans sis die paar woorde woedend uit.
“Maar hoekom? Jy weet mos nou ek is ’n vrou.”
Hermaans beduie wild met sy oë en Elsa kyk na agter waar Kao, die Boesman-spoorsnyer, haar met groot, verwilderde oë staan en bekyk, die vrees oop op sy gerimpelde gelaat.
Hermaans beduie so kalm