Driveway Divatjie. Annalise Wiid
die wanhoop van verlatenheid …
Het jy geweet?
Hoe kón jy weet jou lewe weer sou omdraai?
Ek sien jou nou met sonlig in jou oë.
© Annalise Wiid op haar DVD/CD-stel Lig uit Lig/Sterre in Ons Oë
Om ’n fees te berei
OM ’N FEES TE BEREI
Slegs Elsa se kaaskoek sal goed genoeg wees. Die vanilla-ene wat my jare gelede so verruk het. Langs haar ronde kombuistafel met die blou ruitjiesdoek het dit droomgladde musiek gemaak in my mond. Sedertdien het my tong nog nêrens haar resep se gelyke raakgeproe nie. Komende naweek beplan ons ’n fees. ’n Groot, hartlike, heerlike vriend-en-familie-fees. Ons vier ’n man se lewe! Slegs Elsa se kreunlekker kaaskoek is goed genoeg.
Ek bak dosyne miniatuurweergawetjies van haar oorspronklike grote; sit hulle in partytjiebont bakkies; spuitversier elkeen se roomkleur wangetjie met gesmelte sjokolade en lê ’n lagrooi someraarbei liggies op elkeen neer.
Laataand val ek, platmoeg soos flop soufflé, in die bed. Alles pyn: rug, voete, kop. Ek bak nie meer so maklik en sonder lyfskade soos vroeër nie. Maar wat maak dit nou saak? Dit verminder die plesier en tevredenheid van voorberei nie met ’n milligram nie. Daar is darem net iets onoortrefliks lekker aan so ’n regmaak vir ’n fees. Ons is ’n hele span pelle wat saamwerk. Dié een sorg vir slaai, daai een vir vleis. ’n Ander reël glase en drinkgoed, nog een bring blomme en braaihout. Natuurlik gaan ons braai! Om groot, gesellige, gemeensame vure sal ons kringetjiestaan en baie lag. Iemand sal hordes kerse aansteek, en olielampies, wat in ons glinsteroë gaan weerkaats. Nog een sal musiek maak wat ons gaan meevoer na ons jong jare se deurnagdanse.
Feesvoorbereiding se groot genot lê in die aanloop, die afwagting, die uitsien … Opwinding wat jy kan ruik in die lug – warm, behaaglike vanilla. Behalwe vir die spyskaart en die verloop van die aand, bestee ons ure aan die gastelys, soos om ’n vuurtjie. Nie omdat ons wonder wie ons moet nooi en wie nié. Oor ons ons vooraf reeds verkneukel in elke genooide se karakter en sy koms. Hulle is almal sulke lekker mense! Ons ken hulle so goed dat ons ons vooraf al kan verbeel hoe hulle die aand gaan geniet. Maar hulle ken nie almal mekaar nie. En ons krul by voorbaat op van binnelekker om te dink hoe hul wedersydse ontdekkings van mekaar hul lewens gaan verryk.
Ek sal my kamera saamvat en vriesfoto’s neem van elke geliefde gesig. Om die oomblikke van nostalgie, uitgelatenheid, ontroering en onverdunde vreugde vir ewig te bewaar. Ons gaan fenomenale verbintenisse vier!
Met die regmakery vir ons eie fees hoor ek Jesus se woorde destyds aan sy vriende weer so helder in my hart: Gaan na die huis van so en so en gaan berei vir ons die paasmaaltyd … Hulle het waarskynlik gedink dit sal maar weer ’n tradisionele paasete wees soos hulle dit gewoond geraak het deur baie jare se presiese herhaling. Hulle verwag die vasgestelde liturgie wat eeue lank al aankom, wat hulle al amper agterstevoor uit die kop kan opsê. Maar toe verras Jesus hulle. Terwyl hulle die tafel voorberei, berei Hy ’n onverwagte, onvergeetlike fees voor: ’n Fees met eggo’s tot in die ewigheid …
Aan tafel breek Hy toe die brood, soos hulle gewoond is, maar daar kom nuwe, varswarm woorde uit sy mond, nie die verwagte, oeroue oorbekendes nie: “Neem, eet; dit is my liggaam … wat vir julle gegee word.”1 En met die beker skink Hy woorde wat hul ganse godsdiensbelewing tot tóé geheel en al onderstebo draai: “Neem dit en gee dit vir mekaar aan … Drink almal daaruit, want dit is my bloed.”2 Vergifnis. Verbondenheid. Verbond!
Dit was daardie aand, toe die laaste pasgaviering die eerste nagmaalfees geword het, dat Hy gesê het: “Ek het baie daarna uitgesien om hierdie paasmaaltyd saam met julle te eet voordat Ek ly.”3
1 Matt 26:26 en Luk 22:19
2 Luk 22:17 en Matt 26:26
3 Luk 22:15, kursivering deur Annalise Wiid
Breyton op ’n Harley
BREYTON OP ’N HARLEY
Verlede naweek het ek die voorreg gehad om Breyton Paulse te ontmoet. Nee, nie die vlugvoetige krulkopvleuel uit die Koue Bokkeveld nie. Sy straatkindgenant van Franschhoek. Hy speel vir die skool se C-span.
Saterdagmiddag drink ek en ’n vriendin ’n luilekker wyntjie onder rooi sypaadjiesambrele en praat oor ons waarde, ons keuses, ons drome … Skielik is daar twee straatseuntjies langs my. “Tannie, gee vir ons ’n geldjie,” vra die oudste een. Intelligente ogies. Nee, sê ek, ek gee nie geld nie. Hoe weet ek wat jy daarmee gaan maak? “Dan kan Tannie sommer maar vir ons kos koop,” smile die klein parmant. Waar’s jou ma? wil ek weet. “Nee, my ma en pa is weer dronk. Hulle slat mekaar.”
Ek weeg sy woorde. Stemtoon. Gesigsuitdrukkig. Dink: Hy probeer my nie manipuleer nie. Hy sê net hoe dit is. Sonder selfbejammering. ’n Blote feit. En as jy nou so laatmiddag hier rondloop, kom jy mos vanaand eers donkertyd by die huis, konfronteer ek. Wat gebeur dan? Slaan hulle jou ook? “Nee, hulle slaap mos vroeg so met die drink saam.”
Sal julle saamstap Pick n Pay toe? wil ek weet. Die tweetjies val weerskante van my in, Franschhoek se hoofstraat af. Gehawend is nie die woord nie. Die oudste ene, die woordvoerdertjie tot nou, se broek sit op genade om sy lyfie. Myle te groot. ’n Arm man het mos nie size nie. Die kleintjie se broekie is so geskeur dat ek sy boudjies dwarsdeur die rafels kan sien in ’n stofvaal onderbroekie. Sy hemp is heel, maar bitter vuil. Wat is jou naam? vra ek. “Brggheyton Paulse,” antwoord hy met ’n lang, lekker, skurwe bry.
Twee Harley-Davidsons kom straataf geknor met hul kenmerkende tok-tok-tok. Klein Breyton steek sy twee handjies voor hom uit, asof hy op so ’n fiets sit, vat die handvatsels denkbeeldig vaster en gee ’n groot brul soos hy in sy gedagtes vet gee en laat waai! Ek kan my indink hoe lekker dit vir hom sal wees om op so ’n groot ysterperd te kan klim en net te kan wegry van al die haglikheid by die huis.
By Pick n Pay besluit ek om nie sommer net die goedkoopste of maklikste uitweg te volg en vir elkeen vinnig net ’n pie te koop nie. As dit my kinders was, sou ek tien teen een gevra het: Waarvoor is julle vandag lus? Ek laat die twee slonsies dus kies wat hulle wil hê: sjokolademelk, dun gesnyde witbrood en warm braaihoender uit die glasoond. Nee, beduie die vuil vingertjie, nie daai stuk wat die vrou nou raakvat nie, die groter een langsaan met die kraakvelletjie. Hy glimlag erg tevrede toe sy die sakkie oor die toonbank vir hom aangee, asof hy ’n ryk man is met seggenskap.
Ek sê vir Breyton ek sien hy hou van die Harleys. Sal jy eendag graag self so ’n bike wil hê? vra ek. Sy glimlag lê so wyd soos die berge om sy dorp. “Natuurggghlik, Mevrggghou!” Dan, liefiekind, sal jy moet aanhou skoolgaan en hard leer, maan ek, por ek aan, sodat jy eendag ’n ordentlike werk kan kry wat goeie geld betaal. So ’n fiets is duur. Dis nie sommer soos wegneemhoender koop vir aandkos nie. Hy kyk lank na my. Weeg my woorde.
Buite die winkel kan hulle nie gou genoeg eenkant kom om te begin eet nie. Hulle prewel vinnige dankies en draf weg oor die sypaadjie. Breyton, ek sien jou eendag op jou Harley! skree ek en waai. Hy trek sy ruggie hol, gee vet en lag uit sy maag uit!
Bedelkind