Ekseem: Jou noodsaaklike gids. Regina Malan
Beperkte navorsing van ISAAC (Internasionale Studie van Asma en Allergieë in die Kinderjare) het bevind tussen 5% en 10% van Kaapse skoolkinders het ekseem. Die meeste gevalle van ekseem kom egter by voorskoolse kinders voor.7
Die oorsaak van ekseem lê binne-in jou liggaam. Jy het ’n eienskap geërf wat bepaal hoe jou vel op prikkels en irritante sal reageer. Omdat die oorsaak by faktore binne eerder as buite jou liggaam lê, staan ekseem bekend as ’n endogene toestand.
Wetenskaplikes reken dat omtrent 65% van ekseempasiënte reeds in hul eerste lewensjaar simptome van ekseem toon en 90% van pasiënte toon simptome voor die ouderdom van vyf jaar.8 Die toestand begin selde eers na die ouderdom van 30 jaar en is dan oor die algemeen die gevolg van ’n blootstelling van die liggaam aan uiters strawwe toestande of ook aan medikasie. Dokters kry egter wel pasiënte wat eers op die ouderdom van 60 of selfs 80 vir die eerste keer ekseem ontwikkel. Dit is oor die algemeen moeiliker om ekseem wat eers in volwassenheid begin, te behandel.
’N WERKLIKE GEVAL
Abby vertel: Ek is met ekseem gebore en het meer as tien jaar daarmee saamgeleef. Toe ek vyftien was, het dit so ernstig geraak dat my hele liggaam daardeur bedek is. Ek het snags wakker geword met bloed en dooie velvlokkies oor my hele bed. My bene het gelyk asof hulle verbrand het, en die vlokkies was so groot en so baie dat ek dit op ’n hoop kon vee. Dit het soos ’n hoop sand op die vloer gelyk. Dit was angswekkend.
As ek in die straat geloop het, het mense na my gestaar. Ek was konstant by die dokters vir ondersoeke en voorskrifte vir steroïedmedikasie, wat nie gehelp het nie. Die dokters het gesê ek sou nooit gesond word nie.
Dit was seer om te loop vanweë die ekseem op my knieë en gewrigte, dit was seer om my gesig te was en my hele lyf het gebrand as ek stort. Ek was bang om mense te ontmoet en bang oor wat hulle van my sou dink. Ek het bly bid dat die Here my moes genees.
Uiteindelik het ek ’n naturopaat en voedingkundige besoek wat gesê het my toestand is te wyte aan gebrekkige voedingstowwe in my liggaam, ’n sensitiwiteit vir sekere kosse, beskadigde ingewande en ’n sensitiwiteit vir sekere produkte.
Vir die volgende ses maande het ek “skoon” produkte gebruik wat natuurlik was en geen chemikalieë bevat het nie. Ek het ook aanvullings gebruik, ’n detoks gedoen en my hele dieet verander. Ek het hipoallergeniese produkte vir die ekseem begin gebruik, wat gehelp het om die vergiftiging van my liggaam stop te sit. Ek het vir twee maande ’n baie streng “skoon” dieet gevolg, want my liggaam was so sensitief dat wanneer ek ook al die verkeerde kosse geëet het (hoofsaaklik suiker, koring en allerhande souse), my ekseem dadelik sou opvlam.
Namate ek die allergene uitgeskakel het, d.w.s. koring, suiker, MNG, verwerkte kos, ens., en my liggaam die voedingstowwe gegee het wat dit nodig gehad het (met groente, vrugte, volgraan- en superkosse), het ek binne twee maande ’n dramatiese genesing gesien. Dit was ’n wonderwerk! Nooit vantevore het ek dit beleef nie.
Dit het nog ’n jaar geneem voordat 90% van my vel genees was, want daar was soveel skade. Dit het daarna nog ’n rukkie geneem voor die laaste 10% genees het (en dit was die moeilikste deel). Ek het gesien wat ’n kragtige geneesmiddel kos is. Dit is die natuur se grootste geskenk: goeie kos en ’n skoonmaak van die ingewande.
Vandag kan ek weer meer normaal eet. My liggaam kan gifstowwe baie beter verwerk omdat ek goeie natuurlike produkte vir ekseem gebruik en omdat ek daagliks die regte voedingstowwe inneem.
(Bron: http://www.primephysiquenutrition.com/how-i-overcame-severe-eczema-when-doctors-said-there-was-no-cure)
IS EKSEEM AANSTEEKLIK?
Dit gebeur dikwels dat meer as een lid van ’n gesin of ’n familie aan ekseem ly. Dit is egter belangrik om te onthou dat elke ekseemlyer die toestand individueel opdoen. Jy steek nie by ’n ander ekseemlyer aan nie en as jy daaraan ly, kan jou kinders ook nie by jou aansteek nie.
Ekseempasiënte kan wel soms sekondêre infeksies soos koorsblare en fungus-infeksies opdoen wat wel aansteeklik kan wees deur middel van velkontak.
As ekseem nie aansteeklik is nie, hoekom kom dit dan in gesinne en families voor? Omdat ’n mens die geneigdheid om ekseem te ontwikkel oorerf. Wetenskaplikes het vasgestel dat die abnormale ontwikkeling van sowat twintig gene, spesifiek gemoeid met hoe jou liggaam op die omgewing reageer, een van die oorsake is.9 Hierdie abnormale gene het veral ’n effek op twee belangrike sake: (a) die vel se funksionering as ’n skans- of beskermingslaag teen omgewingsaanslae en (b) die reaksie van jou immuunstelsel op prikkelmiddels en bakterieë wat jou vel binnedring.
Die feit dat ekseem aan die toeneem is, kan egter nie net aan oorerflike gene toegeskryf word nie. Verskillende aspekte van die omgewing waarin ’n mens leef, speel ook ’n groot rol.
Ekseem is nie aansteeklik nie en kan dus nie van een persoon na ’n ander oorgedra word nie. Nóg volwassenes nóg kinders sal ekseem opdoen deur in aanraking te kom met iemand wat wel die toestand onder lede het.
In Afdeling 2: Oorsake van ekseem word die abnormale ontwikkeling van die gene, die probleme met die skansfunksie van die vel, die foutiewe immuunrespons en die omgewing as oorsake uitvoeriger bespreek.
2
Die diagnosering van ekseem
AS ’n mens ’n irriterende veluitslag het, is die aangewese ding om dokter toe te gaan vir ’n akkurate diagnose. Dit kan ekseem wees, maar dit kan ook ’n ander veltoestand wees. Sonder die regte diagnose is dit moeilik om behandeling te kry wat die toestand behoorlik kan laat opklaar. Baie veltoestande wat op die oog af dieselfde lyk, vereis totaal verskillende behandelingsmetodes. Soms kan ’n algemene praktisyn ook nie die diagnose doen nie en moet jy by ’n velspesialis of dermatoloog uitkom.
WANNEER MOET JY DOKTER TOE GAAN?
Normaalweg is ekseem nie ’n mediese noodtoestand nie en soms kan jy verligting kry met behulp van oor-die-toonbank-medisyne, velrome en lewenstylaanpassings. In die volgende gevalle moet jy egter by ’n dokter uitkom om meer effektiewe behandeling te kry:
•As die ekseem inbreuk maak op jou daaglikse lewe, met ander woorde jou werk word benadeel, jy kan nie belangrike byeenkomste bywoon nie, jou slaap word voortdurend onderbreek deur die gejeuk, en so meer.
•As oor-die-toonbank-middels soos hidrokortisoonroom nie die uitslag verlig nie.
•As die uitslag rooi, opgehewe en seer is; as blasies vorm, vloeistof uitloop en ’n kors gevorm word; as jy koors het. Al dié dinge dui op infeksie en vereis mediese aandag. Dit mag selfs nodig wees om in sulke gevalle na die ongevalleafdeling van ’n hospitaal toe te gaan.
•As jy ’n verswakte immuunstelsel het, aan bepaalde mediese toestande soos diabetes of vigs ly, as jy chemoterapie ondergaan of as jy ouer as 70 jaar is, moet jy by die geringste aanduiding van infeksie mediese sorg kry.
As jou dokter tydens die ondersoek die term pruritus gebruik, verwys hy/sy bloot na die gejeuk wat met ekseem en ander veltoestande gepaard gaan.
Ekseem kan nie deur middel van ’n enkele, bepalende bloedtoets gediagnoseer word nie. Die dokter sal die uitslag deeglik ondersoek en baie vrae aan jou stel voordat hy/sy ’n diagnose maak. Onthou, daar is talle soorte veluitslag, waarvan ekseem, of atopiese dermatitis, maar net een is.
Hoe lyk ekseem dan en wat onderskei dit van ander soorte veluitslag?
ALGEMENE SIMPTOME
•Matig tot baie droë vel. Nie elkeen wat ’n droë vel het, sal noodwendig ekseem ontwikkel nie, maar ekseem gaan altyd gepaard met ’n droë vel. Ekseemvel is meer poreus as ’n gesonde vel en gevolglik verdamp liggaamsvloeistowwe makliker vanaf die oppervlak van die vel.10 Die droë vel, wat die gevolg van vogverdamping is, voel styf en nie elasties nie. Wit vlokkies of skubbe kan ook voorkom. Dit is juis die droogheid wat die erge, tipiese gejeuk veroorsaak.
•Jeuk. Die feitlik