Ekseem: Jou noodsaaklike gids. Regina Malan
soos akwaroom of ’n room met ’n oliebasis die beste.
Die pH-gehalte van jou vel speel ook hier ’n rol. ’n Normale vel het ’n lae pH-telling, met ander woorde dit is effens suur. Hierdie sure beskerm die vel teen infeksies en irritante. ’n Ekseemvel bevat minder van hierdie noodsaaklike sure. Boonop neig baie soorte seep, selfs sommige soorte babaseep, om ’n hoër pH te hê (hulle is dus meer alkalies) wat nog meer sure van die vel stroop en dit dus meer kwesbaar maak. Die seep en ander reinigers laat ook ’n alkaliese oorskot op die vel agter.
•Huishoudelike skoonmaakmiddels en wasgoedseep en -versagters. Ook kombuisskoonmaakmiddels en wasgoedseep en -versagters bevat dikwels bestanddele wat te hard is vir ’n ekseemlyer se vel. Veral antiseptiese middels wat byvoorbeeld chloor, formaldehied of ammoniak bevat, is straf op die vel. Baie firmas beveel bio-afbreekbare produkte aan omdat hulle sagter met die vel werk, maar mens moenie noodwendig daardeur geflous word nie. Hulle bevat soms meer ensieme as ander produkte en kan ekseem vererger. Lees in die volgende afdeling meer oor alternatiewe, minder strawwe produkte om in jou huis te gebruik.
Enigiets wat geneig is om ’n mens se vel uit te droog, is ’n risiko vir ’n ekseemlyer, wie se vel in elk geval droër as die normale vel is.
•Die chloor in swembaddens kan ook ekseem vererger, maar vreemd genoeg bring dit vir sommige ekseemlyers verligting. Dit is hoe ekseem werk – wat vir een mens help, irriteer ’n ander se vel. Dis hoekom dit so moeilik is om die toestand onder beheer te kry en waarom elkeen die verantwoordelikheid vir sy/haar eie vel moet aanvaar en so noukeurig moontlik moet probeer agterkom wat tot die ekseemopvlamming aanleiding gee. Sodra die sondaar uit die weg geruim word, word die behandeling van die vel meer effektief.
•Parfuum en skoonheidsmiddels. Die geur- en preserveermiddels en ook die alkohol in skoonheidsprodukte en parfuum is algemene irritante. Die chemikalie metiel-isothiasolinoon (MI), wat ’n algemene preserveermiddel is in toiletware, seep, reukweerders, skeerroom en selfs in klam skoonmaakdoekies (Engels: “wet wipes”) en sonskermprodukte, is veral in die spervuur nadat navorsing gewys het dat al hoe meer mense ’n velsensitiwiteit vir dié chemikalie ontwikkel en ekseem kry as gevolg daarvan. Veral die hande, vingers en ooglede toon hierdie sensitiwiteit.26
Sommige middels in toiletware kan selfs jou hormone ontwrig, en ons het reeds gesien dat hormoonskommelings ’n effek op ekseem het.
Hoekom voel dit soms of ’n warm stort die gejeuk van ekseem verlig? Volgens dr. Nasir veroorsaak matige hitte ’n gejeuk, terwyl hoë hitte dit beëindig. Die probleem is dat ’n baie warm stortbad die vel se skanslaag, wat by ’n ekseemlyer reeds gekompromitteer is, beskadig en uitdroog.
(Bron: Eczema-free for Life, bl. 48)
•Kleremateriaal. Sagte, gemaklike, nie-irriterende stowwe werk die beste vir ’n ekseemvel. Wol en wolverwante materiaal soos kasjmier en sybokhaar kan ’n veluitslag en gejeuk veroorsaak of vererger. Die vesels van wol en ook van ’n sintetiese stof soos poliëster is grof en vorm klein spekies wat jou vel kan binnedring, selfs al sou jy ’n gesonde horinglaag hê. Selle kan op dié manier stukkend gesteek word en ’n velreaksie is die gevolg. Sintetiese stowwe laat mens ook meer sweet, wat op sigself ekseem kan vererger. Materiaal soos leer en denim kan dalk te hard of te grof wees vir ’n ekseemlyer se vel. Katoen is een van die beste opsies omdat dit gladde vesels bevat.
Temperatuur
•Hitte en koue. Drastiese temperatuurveranderings en uitermatig warm of koue toestande kan die vel irriteer. Alhoewel sommige ekseemlyers baat vind by blootstelling aan die ultravioletstrale van die son in die somer, is die somerhitte nie altyd aangenaam nie. In die winter is mense weer dikwels geneig om te na aan verwarmers en kaggels te sit. ’n Hoë temperatuur bring altyd meer ongemak vir die vel teweeg. Boonop maak die ekstra verhitting die lug baie droog, wat weer veroorsaak dat meer water uit die velselle verlore gaan. Dit lei tot droë, gebarste hande, ’n droë kopvel en ’n groter gejeuk van die vel. Die skansfunksie van die vel is alreeds verswak by ’n ekseemlyer. Droogheid beskadig die vel verder en maak dit makliker vir patogene en gifstowwe om dit binne te dring.
Temperatuur- en humiditeitsvlakke wat die vel in staat stel om vog te behou en om koel te voel, is die ideaal.
•Humiditeit. Baie droë lug vererger ekseem vanweë die gebrek aan vog, veral gedurende die wintermaande wanneer ons ons huise verwarm, maar warm, humiede toestande veroorsaak weer dat ’n mens meer sweet en sodoende maklik ’n veluitslag ontwikkel.
Mikrobes is mikroskopies klein eensellige organismes soos bakterieë wat siekte kan veroorsaak. Miljoene mikrobes kan in die oog van ’n naald inpas. Hulle word in die lug, in die grond en in water aangetref en leef op en in ons liggame. Mikrobes is die oudste vorm van lewe op aarde.
•Sweet. Sommige mense se ekseem vlam op as hulle te warm word en sweet, byvoorbeeld wanneer hulle oefen of aan sport deelneem. Om te sweet is gesond, want daardeur word ons liggaamstemperatuur gereguleer. Namate die sweet verdamp, koel ons liggame af.
Vir ’n ekseemlyer is sweet egter nie so goed nie. Die verlies aan vloeistowwe deur sweet droog die vel uit, terwyl die sout en onsuiwerhede wat deur die sweet op die vel uitgewas word, die vel verder dehidreer en ook irriteer.
Fungi of swamme sluit in skimmel, gis, sampioene, truffels en duisende ander een- of meersellige organismes wat op organiese materiaal leef. Party fungi is parasiete wat skimmel en roes op plante veroorsaak. Menslike siektes soos atleetvoet en ringwurm word ook deur fungi veroorsaak.
Ekseemlyers raak soms erg aan die krap ná ’n oefensessie omdat die temperatuur op die veloppervlak die hoogte inskiet.
Mikrobes
Sekere soorte mikrobes kan ekseem aanwakker of vererger. Dit sluit in bakterieë soos Staphylococcus aureus, sommige virusse en sommige fungi.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.