Hanteer diabetes en verwante gesondheidskwessies. Dr Arien van der Merwe
dokters en wetenskaplikes stem saam dat die aanvanklike manifestering van bykans elke siekte wat bekend is, chroniese inflammasie in en om die selle is. Hierdie stille, chroniese inflammasie het nie die tipiese simptome van akute inflammasie (rooiheid, swelling, pyn, verhoogde temperatuur/hitte) nie, en kan weke, maande, jare of selfs ’n leeftyd lank ongemerk voortduur, en slegs manifesteer as ’n algemene onwel gevoel, moegheid en gebrek aan energie. Uiteindelik kan simptome verskyn, dikwels wanneer te veel skade, met erge verlies aan funksie, reeds plaasgevind het. Dit is waarom chroniese inflammasie soms die stil, sluipende moordenaar genoem word.
Chroniese inflammasie word met diabetes, hoë bloeddruk, kanker, hartsiekte, vetsug, depressie en demensie verbind.
Die ooraktiewe immuunreaksie wat met chroniese inflammasie verbind word, lei tot algemene toestande soos allergieë, rumatoïede artritis, outo-immuunsiektes en asma. In die geval van asma is daar blywende inflammasie in die longe. Hierdie voortdurende irritasie lei tot verhoogde sensitiwiteit van die longweefsel. Die lugweë raak oorsensitief vir eksterne stimuli soos temperatuurveranderinge en omgewingsfaktore soos dierehare en stuifmeel. Hierdie verhoogde sensitiwiteit lei dan tot akute asma wanneer die vernouing van die lugweë asemhaling moeilik maak. Allergiesimptome sluit algemene chroniese inflammatoriese reaksies soos rinitis (inflammasie van die neus), sinusitis (inflammasie van die sinusse) en asma (inflammasie van die lugweë) in. Chroniese inflammasie is ook die booswig agter artritis (inflammasie van die gewrigte), dermatitis, aknee, ekseem en versteurings van die spysverteringstelsel soos prikkelbare-dermsindroom (spastiese kolon) en gastritis.
Depressie word ook verbind aan inflammasie, hartsiekte en diabetes. ’n Studie wat aan die Emory University School of Medicine gedoen is, het bevind dat sielkundige stres in mense tot ’n oormatige inflammatoriese respons lei. Die bevindinge, wat in die American Journal of Psychiatry gepubliseer is, wys dat individue wat aan depressie ly meer geneig is om ’n inflammatoriese reaksie te ontwikkel weens die emosionele versteuring, in vergelyking met mense wat nie aan depressie ly nie.
Die verband tussen inflammasie en diabetes, metaboliese sindroom, hartsiekte en depressie bevat ’n gemene deler: verhoogde insulienvlakke.
Simptome van chronies verhoogde insulienvlakke
Soos duidelik in die onderstaande diagram aangetoon word, is oormatige insulien verantwoordelik vir ’n hele rits wanbalanse. Oksidatiewe stres met ’n toename in vrye radikale is een van die belangrikste oorsake in elke enkele chroniese siekte soos diabetes en hartsiekte. Die gevolg is nog ’n bose kringloop van een wanbalans wat tot baie ander lei. ’n Afname in sommige neuro-oordragstowwe (inligtingstowwe) soos serotonien en dopamien sal tot laegraadse depressie (distimiese versteuring) lei, en daarna uitgesproke depressie. ’n Toename in inflammatoriese neuro-oordragstowwe sal die inflammasie vererger. Dit is duidelik dat verhoogde insulien ’n uitwerking op alle organe en stelsels in die liggaam het.
Verhoogde insulienvlakke laat ook die produksie van aragidoonsuur, ’n vetsuur, styg, wat daartoe lei dat pro-inflammatoriese prostaglandiene vervaardig word. Ongelukkig beperk dit ook die produksie van anti-inflammatoriese prostaglandiene.
Nog ’n oorsaak van insulienweerstandigheid én sistemiese inflammasie is die vetselle wat om die abdominale organe en maaggebied begin versamel. Navorsing toon dat hierdie soorte vetselle, wat in grootte eerder as hoeveelheid toeneem, groot hoeveelhede inflammatoriese stowwe, wat sitokiene genoem word, teweegbring. Verskeie wetenskaplike, mediese en voedingkundige joernale vermeld hierdie verband tussen hoë vlakke van die sitokien-inflammatoriese merkers, verhoogde insulienvlakke weens ’n bloedsuikerwanbalans, en inflammasie weens vetsug.
Takel die oorsaak van chroniese, verskuilde inflammasie
Dit is eerstens belangrik om die snellers vir inflammasie te herken. Sommige van die mees ongewone onderliggende snellers of oorsake van chroniese inflammasie:
•Die enkele grootste sneller vir inflammasie is die inname van ongesonde kos, ryk aan verfynde suiker en meel, trans- en hidrogeneerde vette, alkohol, kunsmatige en sintetiese bestanddele en veral kunsmatige versoeters wat aspartaam bevat. Verpakte en verwerkte kosse, veral dié wat vol hormone, antibiotika, kleurstowwe en preserveermiddels gelaai is, is ook ’n groot oorsaak van inflammasie.
•Voedingstekorte, veral van die vitamien B-kompleks, vitamiene C, E en D, minerale, sink, boor, selenium, kalsium, en veral magnesium en omega-3-vetsure
•Langdurige emosionele stres (wat voortdurend die liggaam oorspoel met chemikalieë vir die veg-óf-vlug-reaksie terwyl die liggaam die denkbeeldige ‘vyand’ probeer afweer om te oorleef), waar toksiese, ontsteekte en vasgekeerde emosies letterlik as snellers vir inflammasie kan dien
•Allergene in die omgewing, soos stuifmeel, skimmel (muf/swamme), stof, ens. Dit is skadelose stowwe wat die hiperreaksie in die immuunstelsel aanskakel om ’n oordrewe inflammatoriese respons te veroorsaak
•Toksiene in die omgewing, soos kwik, besoedeling en plaagdoders
•Voedselallergene, wat onmiddellike én vertraagde allergieë veroorsaak, soos koring (gluten), suiwel, eiers, gis, mielies, grondbone, sitrus, soja, skulpvis en neute
•Herhaalde infeksies of chroniese laegraadse infeksie met virusse, bakterieë, gis (candida) en parasiete
•Stoelpatat leefstyl met gebrek aan oefening
•Oormatige gewig om die maag
•Hoë cholesterol, veral trigliseriede en LDL-cholesterol, met lae HDL-cholesterol
•Hoë C-reaktiewe proteïen (CRP)
•Langdurige fisieke trauma en besering
•Onvoldoende slaap (minder as sewe uur per nag, of ligte slaap, of word maklik en gereeld in die nag wakker)
•Afbreek van weefsel wat verband hou met chroniese siekte.
Mense wat nie goed of genoeg slaap nie, het verhoogde vlakke van interleukin-6 (IL6), die chemiese stof wat inflammasie in die liggaam veroorsaak. Ons biologiese klok en magnesiumstatus hou met mekaar verband, en voldoende magnesium is belangrik vir die funksionering van die pineaalklier en die hormoon wat dit afskei, naamlik melatonien. Magnesium (met kalsium) het ’n kalmerende uitwerking wat dieper ontspanning en beter slaap bewerkstellig. Melatonienvlakke bereik ’n maksimum ná ses uur se diep slaap, en dit is in hierdie tydperk dat optimale genesing en herstel van alle selle en weefsel plaasvind. Daarom is slaap noodsaaklik om die inflammatoriese reaksie in balans te hou (vgl. hoofstuk 9).
Die gewone benadering tot inflammasie kan meer skade aanrig as wat dit genesing bring. Inflammasie is die verskuilde oorsaak van chroniese siekte soos diabetes. Dit is tyd om te verstaan dat die menslike liggaam ’n volledige, funksionerende eenheid is, en nie ’n stel afsonderlike organe en stelsels wat elk op sy eie optree nie.
Inflammasie is nie spesifiek tot een orgaan beperk nie, maar kan enige orgaan of veelvuldige stelsels aantas. ’n Geïntegreerde benadering is daarom noodsaaklik. Die uitwerking van inflam-masie word meestal deur die verskillende spesialiste se fokus op die spesifiek manifesterende orgaan of stelsel behandel, eerder as ’n sistemiese, geïntegreerde benadering wat na die mens as geheel kyk, met die hoofoorsaak van baie siektes as ’n sistemiese inflammatoriese reaksie wat skeefgeloop het.
In my holistiese mediese praktyk sien ek baie pasiënte wat elk gemiddeld 7 tot 12 verskillende soorte voorskrifmedisyne gebruik, wat deur spesialiste in elke onderskeie veld aanbeveel word, onder meer vir hoë bloeddruk, asma, diabetes, artritis en depressie! Dan sê hulle vir my hulle voel wonderlik, want alles word met die medikasie beheer. Hulle kom my net spreek weens werkverwante stres en uitputting! Al hierdie stelsels hou met mekaar verband via die gemene deler van die inflammatoriese reaksie.
Tipiese anti-inflammatoriese medikasie wat in hoofstroommedisyne gebruik