Satyn Omnibus 7. Ettie Bierman
Sy hoor sy voetstappe op die trap en skielik voel die kamer leeg, soos ’n woestynlandskap. ’n Paar minute later hoor sy ’n motorenjin dreun en sien ’n stofwolk toe die bakkie in die pad af verdwyn.
’n Moeilike, onvoorspelbare man … Dis miskien goed dat hy liewer sy vliegtuie gaan vlieg en ’n paar dae weg is, sodat sy in rus en vrede kan tuis raak. Sy trek weer die tas nader en begin werk met mening.
Sonder Deneys Vermeulen wat haar ontstel en ontstig, word dit ’n rustige middag. Sy bêre die bokse met haar persoonlike besittings uit die woonstel bo in die ingeboude kaste, wat só ruim is dat haar klompie klere verdwaal lyk daarin. ’n Stapel handdoeke en beddegoed dien om effens op te vul.
Volgende is haar boeke, wat yl lyk in die boekrak, langs ’n pak tydskrifte wat Margo blykbaar vir haar gebruik reggesit het. Haar wekkerradio kom op die bedkassie. ’n Paar vrolike kussings van haar eie, saam met ’n potplant en ’n skildery, gee die suite ’n huislike atmosfeer.
Teen halfses is sy gevestig. Sy gaan stort en trek skoon aan. Dan klim sy met die wenteltrap af om na Margo te soek – half skuldig omdat sy dalk te veel tyd aan haar eie sake bestee het. Al begin hulle amptelik eers môre werk, het sy die indruk gekry sy is ook ’n soort geselskapsdame, aangesien Margo nie mobiel is nie en dikwels alleen tuis is.
Die huis is groot en sy weet nie waar die sitkamer of Margo se werksplek is nie. Toe sy stemme laer af in een van die gange hoor, volg sy die klank daarvan, tot by ’n oop deur.
“… alarm aan en sluit die deure,” hoor sy ’n oorbekende stem sê, wat sy gehoop het al halfpad op pad Maputo toe is. Sy huiwer in die gang, maar dis te laat vir omdraai. Deneys het haar gesien en wink haar nader.
“Carmia! Kom in,” nooi hy.
“Ek wil nie steur nie …”
“Jy steur nie, jy woon hier.”
Toe hy omdraai, merk sy hy dra uniform. Donkerpers, met die vier goue rangstrepe van ’n bevelvoerder op die moue. Sy hemp is kraakwit en sy pet sit half skuins, effe afgetrek oor die regteroog. Hy lyk soos die spreekwoordelike romantiese vlieënier in ’n advertensiebrosjure.
Haar hart struikel ’n paar slae. Geen man het die reg om só te lyk nie. Om ’n meisie se knieë in dié van ’n lappop te verander en woer-woer te speel met haar hormone …
“Kom sit, kindjie,” nooi Margo. “Deneys is op pad, hy het net gou kom groet en raas en preek.”
“Dis nodig, anders gaan Ouma se bloeddrukpille weer agterweë bly, die deure saans oopstaan en die alarmstelsel nie sy werk doen nie.”
Margo knipoog vir Carmia. “Ja, kaptein,” terg sy gemaak onderdanig. “Nee, kaptein, drie sakke vol, kaptein.”
Deneys se gesig versag. Hy sit sy hande op die benerige skouers, buk en soen haar op albei wange. “Ek is Vrydag terug. Pas julle op. Gee vir Carmia ’n lys van Ouma se medikasies, asook Oudok se noodnommer. As daar enige probleme is, bel oom Kappie of die bure. Die Alexanders sal weet hoe om my in die hande te kry.”
“Kermpot,” baklei sy ouma terug. “Ek is nog nie honderd jaar oud nie. Gaan, voor jy jou vlug verpas!”
“Ek kan hom nie verpas nie, ek vliég die ding.”
“Hou op hare kloof. Loop vlieg, en moenie my lietsjies vergeet nie. Mauritius s’n dié tyd van die jaar is baie soeter as ons s’n.”
“Ek sal onthou,” belowe hy en kom staan voor Carmia. Vir ’n wilde, onsinnige oomblik hoop sy sy kry ook ’n soen, al is dit broederlik neutraal op die wang. Maar hy steek sy hand uit.
“Ek hoop jy raak gou ingeburger. As jy sukkel, laat Dorie help of oom Kappie van Zyl, Skamanga se bestuurder. Kyk mooi na jouself, en na my eiewys ouma.”
Toe sy hand om hare sluit, trek hy haar onverwags nader en soen haar saggies, vol op die mond. Sy oë ontmoet hare en hou haar blik gevange. “Ek is jammer as ek vroeër vanmiddag oorboord gegaan het en te persoonlik was, maar dis omdat ek die twee vroumense in my lewe se welstand op die hart dra.” Hy vee met sy duim ’n paar verdwaalde hare van haar voorkop weg. “Sien julle Vrydag.”
Carmia staan soos ’n soutpilaar lank nadat hy uit is, haar vingers teen haar lippe gedruk, waar sy sy mond nog teen hare kan voel. Sy kan nie onthou of sy hom gegroet het nie. Al waarvan sy bewus was, was sy mond – warm en effens klam. En sy duim wat oor haar voorkop streel. Saggies, en tog het dit gevoel asof dit ’n vuurstreep oor haar vel trek …
Asof van ver af hoor sy Margo se stem: “Sjerrie of ’n glasie wyn voor ete?”
Iets sterks, dink sy. Sommer ’n groot glas vol om haar onstuimige senuwees tot bedaring te bring. “Rooiwyn, asseblief, Margo.”
Dorie het ’n bredie van skaapskenkels gemaak, en sousbone op rys. Braai-ertappels, tamatie- en avokadoslaai. Alles haar gunstelinge, maar Carmia proe dit skaars. Sy wil haarself met ’n speld steek om seker te maak sy droom nie. Want dit kan nie wees nie, dis nie haar geaardheid nie … Sy is nie so halsoorkop en emosioneel soos ’n tiener nie; dis eerder Vita se styl.
En tog, dit voel of sy sweef. Wat gaan met haar aan? Haar hart het nog nie een oomblik teruggesak na sy normale plek nie. Sy het netnou skaars die rooiwyn geproe, en nou smaak die bredie soos semels.
Is dít hoe dit voel om verlief te wees? As jy agterna wil hardloop, jou arms om sy nek gooi en hom vra om jou asseblief weer te soen. Om te voel die wêreld het ophou draai omdat jy hom vier dae lank nie gaan sien nie.
Stop! Kom by! raas sy met haarself. Al wat hy gedoen het, was tot siens sê en jou soengroet, dieselfde as met sy ouma. Hy was net vriendelik en het niks daarby bedoel nie. Moenie op loop gaan soos ’n stootskraper sonder brieke nie.
Geen wonder hy het gesê jy is ’n liggelowige, onervare ou meisietjie nie. Hy was reg. Goeiste, jy ken die man skaars! Hoe op aarde kan jy verlief wees op ’n man wat jy nog net drie keer in jou lewe gesien het? En die eerste keer nie eens van gehou het nie. Dis onsinnig!
“Is iets fout met die kos?” vra Dorie. “Was my hand te swaar met die sout?”
Carmia wurg nog ’n paar monde vol in. “Die kos is tops,” antwoord sy, verbaas dat haar stem so normaal klink, asof niks gebeur het nie. “Dis sommer ek wat sit en dagdroom.”
Dorie kyk vraend na Margo. “Sal ek die koffie hiernatoe bring, mevrou, of sitkamer toe vat?”
“Die sitkamer,” antwoord Margo.
“Die klein sitkamer?”
“Die grote, wat jy altyd sê net vir die predikant is. Ek wil my nuwe assistent beïndruk,” skerts Margo.
“Ek ís – meer as beïndruk!” roep Carmia uit toe sy in die reusagtige vertrek instap. Sy kyk om haar na die Lodewyk XIV-stoele van brokaat en stinkhout, die vleuelklavier, die Persiese matte en skilderye.
Sy loop nader na een en trek haar asem in. “Dis ’n oorspronklike Pierneef! En ’n W.H. Coetzer … En is daardie een ’n Irma Stern?”
Margo knik. “Erfstukke van my oorlede man. Jacques was ’n versamelaar – ’n makelaar wat geglo het in kunswerke as ’n belegging. Hy het altyd gesê die plaas is ons sekuriteit, maar daar kan droogtes kom en die suikerprys kan val, dan is die kunswerke eendag ons pensioen. Skamanga sit kos op die tafel, en Pierneef verskaf voedsel aan ons siele.”
Carmia stap drink-drink met haar koffiekoppie deur die vertrek. Sy streel oor ’n Hennie Potgieter-beeld en kyk na ’n uitstalling van Waterford-kristalkraffies. Dan gaan staan sy by die klavier. “Speel jy, Margo?”
“Nie meer nie – nie met dié artritishande nie. Ek kan nie eens meer tik nie! Jacques was die musikale een. En my seun … Dit lyk of die Vermeulen-familie se musikale talent in die manlike gene lê. Deneys is ook baie talentvol. Maar die arme kind is te besig, hy kry nie tyd nie.”
Sy proe aan haar koffie en roer dit ’n slag, dan kyk sy ondersoekend