Louisa du Toit Omnibus 12. Louisa du Toit
kom beduiwel het.”
“Kom nou, jy kan jouself dinge wysmaak, maar nie vir my nie. Jy het g’n sosiale roetine om jou lewe te red nie. Jy was lank laas tuis. Voor die egskeiding, om presies te wees. Pa of Ma bel nou al elke aand om te soebat. Hulle gee tot die petrol.”
“Ek het vir Hans genooi om Vrydagaand hier te eet,” erken Babs.
Ergernis stuif in Brenda op. Sy probeer dit ten alle koste wegsteek. Na Babs se uitbarsting van daardie aand is sy versigtig om nie weer so iets te ontketen nie. Sy kry die gevoel dat dit net die oortjies van die seekoei was. Babs is dalk nader aan ’n emosionele ineenstorting as wat sy self besef. “Hy kan een aand in volgende week kom, dan help ek jou met die ete,” probeer sy ’n kompromie tref. “Dan bring ons sommer ’n skaapboud van Dennedal se slaghuis af saam.”
Of sy dan nog by Hans Pressly se Sentrum sal moet aflos, weet sy nie. Sodra mevrou Clutie se seun na ’n saal geskuif word, sal sy seker terugkeer. Pressly het haar glo gerusgestel dat alles onder beheer is. Sy het heel gou die geheuestokkie gebring, en Brenda vind haar ’n uitmuntende mens. Die nuwe rekenaars werk en alles is weer op koers na die inbraak.
Die jong Edward Clutie woon glo sedert begin vanjaar by sy werkende ouers in die huis. Neem die huishouding waar, kook die kos, doen alles. Hy het sy werk bedank in afwagting van sy huwelik. Sy verloofde sou daarvoor uit Thailand kom, waar sy Engels onderrig en vir hulle ’n neseier bymekaar help maak.
Nou is hulle planne totaal in die war, en sy verloofde is voortydig op pad huis toe om hom by te staan. “As sy hier is, sal alles regkom,” het mevrou Clutie opreg gesê. “Iets doen hy reg, want sy is mal oor hom. Maar nou is sy mal van bekommernis.”
Hoe besielend, het Brenda gedink, om so ’n mooi, skoon liefdesverhaal te hoor. In elk geval, sodra die meisie hier is, sal sy die las van huishouding en hospitaalbesoeke help dra. Die vraag is egter of Elsa Heunis nog lank sal uithou, want dit lyk of Pressly sy mes vir haar in het.
“Jy help my buitendien Vrydagaand met die ete,” verklaar Babs. “Ek wil iets ordentliks daarvan maak. Ek het hopeloos te lank laas onthaal. Ek skuld Hans iets oor hierdie werk wat hy vir my geskep het. Of Tom nou iets daarmee te doen het of nie.”
“Hy baat mos ook daarby. Ek is seker hy verwag nie vergoeding nie.”
“Dis nie vergoeding nie, net ’n gebaar.”
“Jy kan net so koppig soos Ma wees. Pa is kastig die voorskriftelike een, maar sowaar. Soos die keer toe sy met mag en mening ’n monk’s bench van stinkhout wou hê.”
Babs moet giggel. “Sal ek dit vergeet. Pa bestel een vanaf Knysna, en toe is sy baie ontevrede.”
“Ja, want sy het eintlik aan ’n jonkmanskas gedink.” Tot vandag is die pragtige bankie wat ook tafeltjie of kis kan wees, ’n steen des aanstoots. Soos Magreeth sê: “Vir niks goed nie. Kastig ’n love seat, maar te klein vir opsit.” Want monnike sit nie op nie, het Tiny haar herinner. Gevolglik kan Magreeth nooit by ’n pandjieswinkel verbyloop nie, want sy glo sy sal een goeie dag ’n jonkmanskas daar raakloop. Van stinkhout, ja, en spotgoedkoop.
“Nou goed,” skik Brenda, omdat sy besef verdere teenpraat sal Babs nie van plan laat verander nie. “Ek help jou môreaand met die ete, op een voorwaarde: Ons ry Saterdag. Ons staan vyfuur op, dan is ons negeuur daar.”
“Vyfuur,” kreun Babs. “Nou ja, goed dan. Jou kar, en jy bestuur, ek slaap verder op die agtersitplek.”
“Jy kan. Maar g’n kullery nie, hoor, Barbára. As jy nie Saterdag halfses reg is om te ry nie, sleep ek jou in jou nagkabaai uit. Weet jy wat Pa anderdag gesê het?”
“Pa sê baie dinge, dis sy werk.”
“Hy het gesê die huis waarin jy kinders grootgemaak het, kan die eensaamste plek word as daardie kinders die huis verlaat.”
“Dit moet tog gebeur. So, wat is die lessie? Moenie kinders kry nie, of moet hulle nie laat grootword nie?”
“Ek hoop nie jy sê so iets voor hulle nie.”
“Ja, ja, ek onthou van ons boetie. Ek was daar. Jy was nog ’n bobbejaantjie in die berge. Ek was hulle lig en troos.”
“Reg so. Hulle lig en troos sal vroeg genoeg haar alie uit die bed kry.”
Vrydagmôre by die sentrum is Hans Pressly alles behalwe die soete belofte van ’n aangename tafelgenoot. As hy ooit onthou dat hy genooi is, bygesê. Hy is, om die waarheid te sê, in ’n moeilike bui. Mevrou Heunis trek groot oë vir Brenda nadat hy kom kyf het oor papiervoorraad wat volgens hom misbruik is.
“Dis oor hy sonder vrou is dat hy so befoeterd is,” verklaar sy toe sy en Brenda weer alleen is.
Dis asof ’n groot hand Brenda op die bors druk. Sy het nie geweet Pressly se sake lê hier rond nie. Allemansgoed. Pyn, ter wille van hom, skiet deur haar. Al weet sy steeds bitter min van sy omstandighede en veral van sy vrou en huwelik, is sy tog geraak.
“Ek word sommer weer siek,” vervolg Elsa. “Maar netnou skop hy my regtig uit, veral met jou hierso. Jy is glad te bekwaam vir my om gerus te voel.”
“Hy het deur jou ipekonders gesien, dis al,” antwoord Brenda onsimpatiek.
“Dit werk met my man,” troef Elsa argeloos en bekyk haar naels.
“Meneer Pressly dra die tjekboek. En of ek nou hier is of nie, hy kan duisend ander kry as hy adverteer.”
Sonder dat hulle weet, het Pressly teruggekeer met nog iets wat hy gedoen wil hê. Die wete dat hy hulle op skindery betrap het, is verlammend. Hoeveel het hy gehoor?
Hy kan nie anders as om hulle verleentheid raak te sien nie, daarom merk hy koel op: “Steur julle nie aan my teenwoordigheid nie, verbeel julle ek is die Olivetti-agent.”
Sonder ’n woord steek Brenda haar hand uit om die werk van hom te ontvang. Weer eens is sy notas daarop ’n groot hulp en hoef sy nie uit te vra of hy te verduidelik nie.
Stil soos hy gekom het, verkas hy weer na sy kantoor. Laat hy tog net nie vanaand daarna verwys nie, hoop sy desperaat. Sy moet hom maar vertrou dat hy gentleman genoeg is om ’n sluier daaroor te trek.
Babs en Brenda het nog altyd vasgesit as dit by kosmaak en tafeldek kom. Vanaand is Brenda bly daaroor. Dit wys dat Babs se emosionele toestand begin stabiliseer. Die afgelope twee weke het sy meermale gesê: “Maak tog maar waarvoor jy lus is,” of, “Toe maar, ek gee nie om nie.”
Vanaand tree sy egter soos van ouds op; dit wil sê, rig kosgewys self nie veel uit nie, maar vind fout met alles wat deur iemand anders uitgerig word. Sy is nogtans goed daarmee om die tafel interessant te dek. Die rangskikking in die middel van die klein ronde tafel bestaan uit ’n geel pynappel met die skutblare boontoe, met langsaan ’n groen peer en goudgesproeide keramiek-paddatjie. Brenda skud laggend haar kop. “Jý darem, Barbára. Jy het iewers ’n magneetjie.”
“En jy dan? Veral as jy so opgewek is soos nou. Is dit oor môre se huistoeganery?”
“Ek skat so, ja.” Hoe graag sou sy geheel en al teruggaan. Die vooruitsig om net vir twee halwe dae te gaan, is nogtans genoeg om haar op te kikker. Toe sy huis toe bel om hulle voorneme te kenne te gee, het haar pa haar verras. Bly en opgewonde oor die beoogde kuier, het hy meteens begin beplan. “Dan braai ons Saterdagaand. Ek sal by Mamma hoor. Dalk vra ek vir Neels en die Doorns, of hoe?”
Dat Onyra Doorn ook daar sal wees, is ’n teleurstelling. Tog, as dit kan verseker dat Neels ook kom, sal sy haar versoen. Huisvriende met Jack en Onyra, mos. En miskien kan sy hulle dan goed dophou en bo alle twyfel vasstel dat haar vermoedens oor Onyra se flirterigheid met Neels totaal uit die lug gegryp is.
Babs soek desperaat na die boks met glase. “Hans het gesê hy sal ’n bottel rooi bring. Na hy eers gevra het wit of rooi, toe sê ek Merlot. Sal mos reg wees?”
“Ja, Merlot werk oral en altyd vir almal. Het jy geweet dit beteken ‘Little Blackbird’? Merle. Merel.” Eintlik wonder sy: Wanneer