Anderman se vrou. Chris Karsten
seders – Ben Koorts en Simon Pope vennote in ’n klaarblyklik winsgewende private praktyk, Sieg Eyselen afgetree met ’n vet goue handdruk, Louis Smith en Braam Venter iewers oorsee.
Jack se vleiemoorde was speurluitenant Lenny Arries, intussen welverdiend bevorder, se eerste moordondersoek. En kritiek was daar baie op arme Lenny, bystand min. Maar daai stang het Lenny vasgebyt en hy het kopgehou. Dalk oor hy sy deep throat so vertrou het. En daarvoor eis ek g’n eer nie; wat ek aan Lenny gelek het, was eerder uit selfbeskerming toe ek begin agterkom dat die vleiemoordenaar sy visier ook op my en Portis het.
Dit is met Jack in my gedagtes dat my oë altyd asof deur die een of ander vreemde magnetiese krag na die plaveisel voor die bankie aangetrek word, hier onder langs my skoene.
Portis moet dit opgemerk het: “Miskien moet ons pool acid gebruik.”
Die donker vlekke lê diep in die poreuse stene, g’n gewas en geskuur kry dit uit nie – Jack se bloed hier by my voete, Portis s’n dáár. “Nee, nie suur of bleikmiddels nie, daai walms is nie goed vir die vlinders nie. Los dit maar, die tyd self sal dit regmaak.”
Soos die tyd ook vir Portis genesing gebring het. Eers met die amputasies destyds van albei sy bene net onder die knieë om sy lewe te red, toe meer onlangs die steekwonde van Jack se mes wat Portis se hart en slagare net-net gemis het, maar nie ’n long nie; dit was nerfskeel of ons het Portis ook daar in Vader Stefano se kapelkerkhof gaan inspit. En die ironie daarvan ontgaan my nie. Die kerkhoffie langs die Sint Neri-kerk op die nek is die domein van ou Jakes wat sy rug boggel werk om die kerkterrein met hark, vurk en graaf net en onkruidvry te hou. En om die klok te lui. Jakes, pa van Marsie, eerste vrou wat Portis as hubare jong man raakgesien en waardeer het en nie as afbeenkruppel bejammer het nie.
Portis skuur-skuur met die sool van sy prostetiese voet oor die vaal vlekke waar sy eie bloed in die plaveisel lê. “Dink jy nog aan hom, af en toe?”
“Aan Jack?”
“Nee, ek bedoel die puppet-man.”
“Simon Pope?”
“Ja, hý wat vir Jack aangesit het om my voete te brand, hy’s die cause van als.”
Die naam Simon Pope kry Portis steeds nie oor sy lippe nie, uit jare van ingehoue, pruttende woede. Ek vermoed Portis dink aan Pope elke oggend wanneer hy sy voete aangespe, en elke aand wanneer hy dit afhaal, en dikwels tussenin, om welke rede ook al, en ondanks die stand van son, maan en planete.
“Lenny sê hulle hande is afgekap, hulle kry nog geen bewyse dat Simon Pope by Jack se moorde betrokke was nie.”
“Dis hý wat die ander ook laat disappear het … soos hulle my wou laat disappear,” voeg Portis by.
Hy bedoel Pope.
Die ander.
Lionel Booyse, Sella Janeker, Alexandro Fransman, Rosemary Sonto, Melville Miggels.
Die polisie het miskien nie bewyse nie, maar Simon Pope is so skuldig as die duiwel self. En hy is maar net een van so baie wat aanspreeklik was vir gruwels in daai ellendige jare. Om die woedende massas teen te werk en te ondermyn was daar geen tekort aan applikante nie. Vir hulle, ook vir dié by Bon Accord, was dit ’n byna gesalfde roeping, ’n oproep met beuel en ramshoring tot hoër diens, om die godgewyde poorte teen die gepeupel te gaan bewaak. Maar ek deel Portis se sentimente oor Simon as marionetspeler. Ten minste is Simon van vlees en bloed, nie een van die baie ander gesigloses wat so meedoënloos en ongenadig die bloedige toutjies agter die skerms getrek het nie. En ná die intuimeling van die mure het hulle handewringend gaan bieg en lieg, selfs voete gaan was, of andersins die vaseline aangesmeer om o so skaamteloos en skynheilig in die einste eertyds vyandige holle in te glip.
En Simon het van die radar verdwyn, daar in sy en Ben se nuwe laboratorium waar hy gesig- en naamloos biologiemonsters toets en diagnoseer.
Portis pak die koppies op die skinkbord terug. “Busi wil weet of jy lus is vir pap en wors vanaand?”
“Sê vir haar sy weet mos ek’s altyd lus vir pap en wors. Eet jy saam, of by –”
“Ek eet saam. En ry môre vroeg Kaap toe … as dit oukei is.”
“Dis oukei.” Arme Marsie. Sterk teenstand van Vanessa van die Kaap. Vanessa Sonto, suster van vermiste Rosemary. En ek voel-voel na my selfoon. Tyd dat ek weer bietjie nader aan Molly Onkers beweeg, met dié dat Mira al hoe verder van my af wegbeweeg.
BERNIE
Augustus 2006
Montreal
Bernie Noble se malers is vrot en die korsies hard. Maar dit is ’n lot wat hy lankal aanvaar het; hoe keer mens dan die loop van Gods water? Al besef hy alte goed dat dié houding nog sy dood gaan beteken. Want soms saans op sy armlastige katel kry hy die gevoel dat ’n voorbode hom iewers uit ’n donker hoek staan en betrag en kopskuddend die sekondes na sy sielsverhuising aftel. Dan dink Bernie: Wat de moer … álmal moet die een of ander tyd omkap, vet, maer, ryk, arm. Die verskil is, die rykes sterf in die arms van fariseërs, ten minste gaan hý in sy eie eerlike arms sterf. Tot dan is sy lewe eenvoudig – bedags is sy boerplek die Jean Talon-mark in Little Italy, sy lêplek snags in Chez Saint-Lambert, ’n skuiling vir haweloses so halfpad tussen die mark en die park.
In slaapsaal B waar ’n katel met matras van klapperhaar aan hom toegewys is, is sy een buurman hardhorend (of maak of hy is), die ander een praat in tale. Tipies. Deel van sy miserabele toeval; die geluksgodin wat nogeens haar dik gat vir hom wys. Maar Larry en Claude het nie ’n keuse as om saans na hom te luister nie, hulle gaan nêrens heen nie, hulle is, soos hy, vasgevang in hulle eie ellende. Larry lyk na ’n seningrige klein otter, taai en glad gehaar, gemene ogies te na aan die neus, skerp tandjies wanneer die punt van sy rooi tong sy skurwe dun lippe benat. Sê nie boe of ba nie. Maar dit skeel Bernie min. Dit lyk darem of Claude soms probeer luister. Maar dan lag hy en begin chant en laat spat mistiese plofklanke saam met kwylsproei uit sy mond, en Bernie dink: Dis ook oukei, dis nie eintlik gespreksgenote wat ek soek nie, net luisteraars, ek het goed in my wat moet uit.
Hy vertel van sy dag by die Talon-mark. En hy vertel hoe hy in beter dae nooit ’n bofbalwedstryd van die Montreal Expos in Jarry-park gemis het nie. Voor hy dakloos, kosloos en familieloos geword en die Expos uitgewyk het States toe, glo nou die Washington Nationals genoem. Hulle moere ook! sê hy driftig vir Larry en Claude. Ook destyds twee voetbalwedstryde in Jarry gaan kyk – Patriots teen die … teen die … wag, wag, op die punt van die tong. Dis die swaarkry, sê hy, dalk bietjie wyn en whiskey ook, wat die geheue so stomp maak. Larry se ogies beloer hom en Claude lag. Die ander wedstryd was die Giants teen … Daar in die laat sestigs, g’n mens kan só ver terug onthou nie.
Julle vra: Beter dae?
Larry en Claude bekyk hom stom.
Alles voor 1990 was beter dae! sê Bernie driftig. Sy slegte dae het in Desember 1990 begin. Nee, eintlik was dit in die aanloop tot die herfs al, September, Oktober se koers. In Desember was dit net die finale toneel van die laaste bedryf. Einde November het sy baas hom ingeroep, die hawemeester, hom die slegte nuus meegedeel en die afdankingsbrief gegee: Sorry, Bernie, dis ook nie vir my lekker nie, maar die druk kom van bo af, jy weet. Hulle sê ons was toegewend, ons het uit ons pad gegaan om jou te probeer help. Jy’t baie kanse gehad. Nou’s die einde van die pad bereik. Jy weet jy’t ’n probleem, nè? My raad is gaan weer rehab toe, kry weer hulp, dringend. Hou oud is jy … veertig? Gaan droog uit, jy sal weer werk kry, dis nie te laat nie.
Vir Doris sê hy niks. Te skaam. Sê hy vat sy af dae in Desember, is in die nuwe jaar terug by die werk. Gaan aan’t suipe. Boxing Day kry Doris die brief onder sy kouse, skop sy besope gat by die huis uit, smyt die koffertjie met klere agterna: En moenie terugkom nie, ek het genoeg gehad! Vat jou nie weer terug nie!
Doris …
Skoert!
Dit is waar sý afdraand begin het. Maak die tas oop, inspekteer die inhoud, loop met die tas na die naaste drinkplek, tot hy ook daar uitgemoer word, slinger stasie toe, vir ’n trein na Sherbrooke,