Droomdelwers. Esta Steyn
Rudie sluk swaar. “Vlaktevlei.”
“Soos Myburgh sê: Hulle het nou lank genoeg so ’n prime spot by die see opgefok met hulle krotte.”
“Dit gaan nie so maklik wees om hulle daar weg te kry nie.”
“Dis nie ons probleem nie, Pa! Die munisipaliteit weet al ’n jaar lank dat hulle met ’n taai tameletjie sit. Onthou Pa toe ons daardie eerste keer met Botes gepraat het? Toe’s hy grootbek en sê hulle sal voorsiening vir die mense maak op Dwarsmansdal. Nou’s hy weg.”
Rudie kyk lank na Gilbert. Op nege-en-twintig het sy seun ’n aantreklike man geword. Sy ma se blonde hare. Sy ma se mond. Sy ma se vasberadenheid. Hy laat klingel die ys in sy glas. “Ek wonder of die kwessie al ooit voor die Raad was? Wat daarvan as ons miskien self hoor hoe die Vlaktevleiers voel? Ons kan met die pastoor gaan praat.”
“Die pastoor? Come on, Pa! Hy sal net die hele spul teen ons opsweep. Pa weet hoe’s hulle. En by the way, dit gaan nie oor hoe die Vlaktevleiers voel nie. Dit gaan oor hoe ons voel. Magtag, Pa! Dis ons grond!”
Rudie sit ’n ruk lank stil. Gretel. Wat sal haar reaksie wees? Ná Dieter se dood was sy jare lank ontwrig, totdat sy uiteindelik aansoek gedoen het vir die vakante pos by Vlaktevlei Primêr. En dis hier waar sy haar heil tussen die Vlaktevleiers kom vind het. Die nuwe Engelse juffrou, wat ook die kuns-en-kultuurpos gevul het, het spoedig die jong talent onder die Vlaktevleiertjies uitgesnuffel en dit was nie lank nie of sy het begin om ekstra kunslesse in haar ateljee te gee.
Wanneer hy weer praat, is dit eintlik net omdat hy voel hoedat Gilbert na hom kyk. “Wie sê jy is die nuwe man in Botes se plek?”
“Gouws. En hy moet bietjie bykom. Ek wil hom weer gaan sien en al Botes se beloftes onder sy neus indruk.”
Minette Redelinghuys kom die privaat kroeg binne, oorlaai met inkopiesakke. “En wat is julle so ernstig?”
“Hi, Ma! Hoe was julle naweek?”
“Uitputtend, dankie.”
“Hallo,” soengroet Rudie haar. “Waar’s Patricia?”
“Sy’t dadelik boontoe gestorm om iets te gaan aanpas.”
Rudie kyk na sy vrou wat by die toonbank gaan plaasneem, waar Gilbert vir haar ’n drankie skink. Soos altyd is sy die toonbeeld van elegansie. Haar blonde hare is in ’n perfekte Franse rol gekam. Haar liggroen uitrusting beklemtoon haar lenige, slanke figuur. Dat sy en Gretel susters is, is amper ondenkbaar. Gretel, met haar los blonde hare en lang gekleurde rompe en plat sandale. Die gedagte aan haar laat hom nou soos ’n verraaier voel.
Patricia trippel die vertrek binne op rooi hoëhaksandale en ’n glinsterende rooi minirok wat haar bruingebrande bene vertoon.
“Hoe lyk dit, Pa?”
“Hmmm …” bekyk Rudie sy dogter. “Wat is die okkasie?”
“Vra liewer wie’s die man,” sê Gilbert.
Patricia draai al in die rondte. “Ek weet nie; ek wag nog. Maar as die rok reg is, kom die res vanself.”
Rudie lag. Hoeveel kêrels, hoeveel rokke was daar nie al nie?
“Dis nou wat ek positive thinking noem, Pa!” sê Gilbert terwyl hy nog ys uithaal. “Ons kan dit probeer met Vlaktevlei. Ons kan solank die palmbome begin aanplant. Miskien sal Gouwsie en die Raad dan ernstig begin ronddans.”
“Volgroeide palms, wow!” Patricia gaan sit by die kroegtoonbank en trek die etikette van haar nuwe skoene af. “Dit sal soos ’n paradys lyk!”
“’n Paradys se prys ook,” sê Rudie gedemp.
Minette kyk na hom. “Is die naam toe geregistreer?”
Gilbert hou sy glas omhoog. “The West Coast Holiday Resort!”
“Kom ons drink daarop!” Minette klink haar glasie met Gilbert s’n.
“Julle moet liewers nie te gou te opgewonde word nie,” maan Rudie, “daar moet nog baie water in die see loop.”
“Pa meen uit die see uit … vir die marina,” lag Gilbert.
“Ons kan liewer op ons oer-oupa Roedolf se visie drink.” Patricia klink haar glasie met Gilbert.
“Watse visie?” Gilbert klink ontsteld. “Al visie wat hy hoegenaamd gehad het, was om ’n lokasie op hierdie stukkie hemel toe te laat.”
“En dit,” sê Rudie afgetrokke, “gaan ’n groot gespartel kos om hulle te laat verskuif.”
Terwyl oom Kêppies huis toe loop, dink hy skielik aan Die Groen Hokkie. Die Groen Hokkie! Natuurlik! Die Groen Hokkie is ’n sinkgeboutjie net oorkant die pastorie, wat hulle eers vir ’n ekstra klaskamer vir die skool gebruik het, nog voordat die twee opslaanklaskamers opgesit is. As Gerald-hulle weg is, kan hy in Die Groen Hokkie gaan bly. Hy kom by die meent en loop tussen die bloekombome deur tot by die geboutjie. Hy leun op sy wandelstok en druk sy neus teen die klein vuil venstertjie en loer na die leë vertrek binne. Daar lê ’n ou boekrak en twee skoolbanke onderstebo. Die wasbak is vuil. Die plek is onder stof. As Gerald net kan help om dit skoon te kry en sy bed oor te dra, sal dit ’n tuiste vir hom kan wees. ’n Plekkie van sy eie.
Leendra sit in die stoel regoor Phil se lessenaar. Sy kyk rond in die vertrek wat nou ingerig is as sy netjiese studeerkamer. Voorheen was dit haar ma se werkkamer waar sy naaldwerk gedoen het en waar sy en Sielie smiddae sit en huiswerk doen het.
Phil sit ’n skinkbord met koffiegoed op die lessenaar neer. “Suiker?”
“Nee, dankie, oom Phil. Net ’n bietjie melk.”
“Jy moet jou nie te veel aan Mara steur nie.”
“Sy’s eintlik reg, oom Phil. Dit sal nie maklik wees om ’n werk hier te kry nie.”
“Moenie vir jou bekommer nie. Ons sal iets uitwerk. Jy kan onbepaald hier by ons bly. Tot jy jouself weer gevind het.”
Sy kyk na hom. Hy glimlag gemoedelik. Sy neem ’n slukkie van die warm koffie en voel weer die wrewel wat in haar opstoot. Dieselfde gevoel soos in 1288 wanneer sy aan hom gedink het. Die woede. Dit het nie bedaar nie. Dat hy haar daar gelos het in die hel van ellende. En tog, sy weet dat hy nou sy bes probeer om dit so gemaklik moontlik vir haar te maak.
“Baie dankie, oom Phil.”
Hy steek sy hand uit oor die tafelblad en gee haar hand ’n drukkie, los dit gou weer.
Sy skraap moed bymekaar. “In die begin daar in Silwerkruis het ek gehoop dat daar eendag van Pa se geld sal wees om iewers ’n klein besigheid te begin. ’n Koffiewinkel of iets. Ek het nie geweet daar was so baie skuld nie.”
“Dit was die steengroef wat sy geld opgevreet het. Almal het hom gewaarsku. Ek ook. Maar Hendrik van Hellberg was nie bekend daarvoor dat hy ooit na iemand anders geluister het nie.”
Leendra glimlag wrang. “Ek weet hy was ’n hardekop.”
“Die dag toe ek sy aandeel van die soutmyn uitkoop, het ek hom nog weer gevra of hy seker is. Want jou ma was nie baie gelukkig met die trekkery Kloof toe nie. Ek het myself al dikwels daaroor verwyt dat ek … dit voel asof ek my ousus in die steek gelaat het.”
“Oom Phil moenie so dink nie. Ma was bly dat die soutmyn darem in die familie bly. En ek ook, want ek was nog altyd lief vir hierdie plek.”
Wanneer hy weer praat, is Phil se stem vaderlik sag. “Jy hoort hier, Leendra. Ek het gedink dit sal ’n goeie idee wees as jy miskien Lucia se werk in die soutmyn se kantoor kan oorneem.”
Aan so ’n moontlikheid het sy glad nie gedink nie. Sy kyk hom vraend aan. “Die kantoor?”
“Ek gun vir Lucia ’n bietjie vryheid. En ons almal is buitendien baie aan haar verskuldig ten opsigte van Sielie. Sy’t hier aangekom op ’n vreemde plek met ’n vreemde kind in