Skarbiec nauczyciela-terapeuty (na bazie własnych doświadczeń z pracy terapeutycznej). Отсутствует
sposobu poruszania się wybranych zwierząt,
● wysłuchiwanie odgłosów wybranych zwierząt,
● wskazywanie zwierząt na podstawie wysłuchiwanych odgłosów,
● naśladowanie odgłosów zwierząt:
■ naśladowanie na podstawie słyszanych dźwięków,
■ naśladowanie na bazie własnych doświadczeń,
■ naśladowanie na bazie odczytywanych wyrazów i dobieranie do nich właściwych obrazków lub podpisów:
● dobieranie zwierząt do ich miejsca przebywania (dom i jego mieszkańcy),
● dobieranie nazw wybranych zwierząt,
● układanie prostych historyjek obrazkowych – np. od jaja do kury:
2. Diagnozowanie umiejętności rozpoznawania i nazywania wybranych zwierząt domowych i egzotycznych, grupowania według określonych zasad, rozumienia poleceń i wykonywania prostych zadań (dobierania, dokonywania syntezy i analizy wzrokowej i słuchowej, odczytywania, przeliczania, porównywania).
Do zabaw diagnostycznych można wykorzystać prezentowane poniżej obrazki zwierząt i karty pracy dołączone na płycie CD.
Przykładowe zadania dziecka:
● grupowanie zwierząt na podstawie podanej nazwy,
● układanie grupy zwierząt według podanej liczby (np. których zwierząt jest 2?),
● układanie ciągów logicznych (2, 3 elementy),
● układanie grup, z zastosowaniem zasady „o jeden więcej, o jeden mniej”,
● wybieranie zwierząt zgodnie z usłyszaną nazwą – synteza słuchowa (np. kot).
Przykładowa karta pracy.
Przeczytaj, policz i zaznacz, ile jest:
Zabawy z literami
Do działań o charakterze diagnostycznym mogą być wykorzystane również
zabawy z literami. Podczas proponowanych zabaw możemy zbadać:
1. Umiejętność wyszukiwania liter.
Przykładowe zadania dziecka:
● wyszukiwanie liter wskazanych,
● wyszukiwanie liter takich samych,
● wyszukiwanie liter o określonych cechach (np. składających się z linii prostych, kolistych):
2. Umiejętność grupowania liter.
Przykładowe zadania dziecka:
● grupowanie liter według wielkości,
● grupowanie liter według kształtu.
3. Umiejętność tworzenia z liter sylab, układów literowych, odwzorowywania liter.
4. Umiejętność odczytywania sylab.
Przykładowe zadania dziecka:
● odczytywanie sylab zamkniętych:
● odczytywanie sylab otwartych:
5. Umiejętność odczytywania, układania wyrazów:
● jednosylabowych
BAL
KOT
NOC
● dwusylabowych
KAWA
RYBA
POLE
6. Umiejętność dobierania symboli, liter, wyrazów do odpowiedniego symbolu graficznego.
Przykładowe zadania dziecka:
● loteryjka – dobieranie takich samych symboli graficznych (bez odczytywania, z odczytywaniem):
● lotto sylabowe – odszukiwanie, odczytywanie losowanych sylab:
● lotto wyrazowe – odszukiwanie, odczytywanie i nakładanie takich samych wyrazów:
7. Umiejętność dobierania wyrazów do obrazków:
8. Umiejętność układania z rozsypanki literowej podpisów do obrazków:
9. Umiejętność układania zdań z rozsypanki wyrazowej:
10. Umiejętność dobierania podpisów do obrazków tworzących całość (podpisy do historyjki obrazkowej, czytanie ze zrozumieniem):
11. Umiejętność tworzenia historyjek obrazkowo-zdaniowych (dziecko samodzielnie rysuje obrazek na podstawie podanych zdań lub dobiera właściwe zdanie do obrazka):
Kwestionariusze obserwacyjne rozwoju dziecka
Podczas zajęć indywidualnych bądź w małych grupach (w gabinecie terapeutycznym lub podczas grupowych zajęć rewalidacyjnych) prowadzonych przez wielu specjalistów (logopedę, terapeutę, pedagoga specjalnego, rehabilitanta) jest możliwe dostosowanie zabaw i ćwiczeń do indywidualnego tempa rozwoju dziecka. Zebrane w taki sposób informacje o dziecku pozwolą uwzględnić jednocześnie jego braki, zainteresowania i mocne strony.
Zajęcia tego typu są niezwykle ważne dla dzieci, ponieważ pomagają budować motywację do dalszej nauki, uczą świadomości siebie, swego sukcesu, przygotowują dziecko do pełnionych ról i do zabawy oraz współpracy w grupie w małej społeczności przedszkolnej i szkolnej.
Jednym ze sposobów utrwalania zgromadzonych informacji o dziecku jest prowadzenie systematycznych zapisów w proponowanych przez nas kwestionariuszach obserwacyjnych rozwoju dziecka, w których nauczyciel notuje jego postępy, opanowane czynności i umiejętności.
We wspomnianym wcześniej Programie psychostymulacji dzieci w wieku przedszkolnym z deficytami i zaburzeniami rozwoju podzieliłyśmy proces terapeutyczno-stymulacyjny na cztery etapy – poziomy. Do każdego poziomu dołączony jest kwestionariusz obserwacyjny rozwoju dziecka, który obejmuje trzy okresy obserwacji. Okres pierwszy to wstępna obserwacja (przewidziana w pierwszym okresie działań terapeutycznych). Druga obserwacja jest sprawdzeniem zarówno celowości, trafności dobranych ćwiczeń, jak i osiągniętych przez dziecko umiejętności na wskazanym poziomie. Trzecia obserwacja jest końcowym sprawdzeniem aktualnego poziomu rozwoju psychoruchowego dziecka. Uwagi z dokonanych obserwacji proponujemy gromadzić w formie opisowej. Jest ona pełniejsza i łatwiejsza do późniejszej weryfikacji.
Na każdym poziomie obserwacji wskaźniki rozwojowe wytyczają kierunek
działań dydaktyczno-terapeutycznych. Nabycie umiejętności określonych wskaźnikami rozwoju w danym kwestionariuszu jest wytyczną do pracy na kolejnym, wyższym poziomie bądź wskazówką do modyfikacji założeń dydaktyczno-terapeutycznych.
Poniżej przedstawiamy cztery arkusze obserwacyjne rozwoju dziecka