W. Wordsworth, Przedmowa do drugiego wydania „Balladlirycznych”, tłum. K. Tarnowska, w: Manifesty romantyzmu 1790–1830. Anglia, Niemcy, Francja, red. A Kowalczykowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
77
Tamże, s. 61.
78
J. Fenton, Auden’s Enchantment, „New York Review of Books” 2000, no 3.
79
C. Baudelaire, Heautontimoroumenos, tłum. M. Leśniewska, w: tenże, Kwiaty zła, wybór M. Leśniewska i J. Brzozowski, red. i posłowie J. Brzozowski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1990, s. 213.
80
S. Freud, The Complete Psychological Works of Sigmund Freud, trans. J. Strachey, London 1974, vol. 3, s. 30–31, 148–149, 204–206; vol. 7, s. 26–28.
81
D. Hume, Dialogi o religii naturalnej. Naturalna historia religii wraz z dodatkami, z oryginału angielskiego przełożyła, opracowała i wstępem poprzedziła A. Hochfeldowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1962, s. 94.
82
J. Dryden, Aurengzebe, akt IV, cyt. za: D. Hume, s. 94.
83
D. Kahneman, Objective Happiness, w: Well-Being, s. 3–26.
84
Parafraza wierszowanej dedykacji dla Christophera Isherwooda z tomu Poems W.H. Audena z 1930 roku: „Let us honor if we can / The vertical man / Though we value none / But the horizontal one” (przyp. tłum.).
85
P. Goldie, The Emotions, Oxford University Press, Oxford 2000.
86
J.-P. Sartre, Szkic o teorii emocji, tłum. R. Abramciów, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
87
Tekst powstał ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji nr DEC_2011/03/B/HS2/05729.
88
C. Geertz, O gatunkach zmąconych, tłum. Z. Łapiński, „Teksty Drugie” 1990, nr 2, s. 114.
89
Akurat na tym polu było o to łatwo. Zdaniem B. Massumiego afekty mają to do siebie, że stanowią „synestetyczne perspektywy”, w których interferują różne poziomy intensywności związanej procesami nieliniowymi. Por. B. Massumi, Autonomia afektu, tłum. A. Lipszyc, „Teksty Drugie” 2013, nr 6, s. 127.
90
S. Ngai, Our Aesthetic Categories. Zany, Cute, Interesting, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts – London 2012. Por. też Our Aesthetic Categories: An Interview with Sianne Ngai, „Cabinet” 2011 nr 43, http://www.cabinetmagazine.org/issues/43/jasper_ngai.php [data dostępu: 10.05.2014]. Ustalenia Ngai referuję za tymi publikacjami.
91
Jedni żyją w lęku z powodu niepewności ekonomicznej, inni, sybaryci społeczeństwa konsumpcyjnego, dręczeni niepokojem, że coraz trudniej im podsycić słabnące pragnienie. Por. Z. Bauman, Płynne życie, tłum. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007, s. 9.
92
S. Ngai, Ugly Feelings, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts – London 2005, s. 7–9.
93
„Kiedy kolejny raz na sesji zdjęciowej zaproponowano, żebym owinęła się biało-czerwoną flagą, poczułam, że za chwilę zwymiotuję sama sobą”, mówi autorka w rozmowie z Katarzyną Surmiak-Domańską, Jestem bogiem rzeczy małych, „Wysokie Obcasy”, 20.10.2012, s. 34.
Co sugeruje trop autobiograficzny: „Interesują mnie te relacje, wyrastałam w matriarchacie. Moja rodzina miała podobną strukturę jak ta, którą pokazałam w Między nami dobrze jest – babcia, mama i ja”, powiada Masłowska w rozmowie z Katarzyną Kubisiowską dla „Tygodnika Powszechnego” (Duchowy szwedzki stół: powrót Masłowskiej, rozm. przepr. K. Kubisiowska, „Tygodnik Powszechny” 2012, nr 42). Z drugiej strony jednak czyni to z niej być może jednego z tych diagnostów (używam formy męskoosobowej, bo jest wśród nich także chociażby Tadeusz Konwicki), którzy uważają polską kulturę za faktycznie matriarchalną, a w każdym razie wskazują, że pozycja zajmowana przez męskie podmioty jest uzurpacją i mistyfikacją.
101
D. Masłowska, Między nami dobrze jest, Wyd. Lampa i Iskra Boża, Warszawa 2009, s. 5. Dalej cytaty z dramatu oznaczam w tekście Mndj z numerem strony.
