Medycyna estetyczna. Отсутствует
czyli tkankę tłuszczową twarzy, skóra staje się mniej napięta. Powoduje to zmianę konturów twarzy oraz pojawianie się bruzd nosowo-wargowych, obwisłych policzków i zwiotczałego podbródka. Zmarszczki grawitacyjne przebiegają na brzegach oczodołów, wyniosłości jarzmowej i brzegu żuchwy. Charakteryzują się powolnym procesem powstawania i w dużej mierze zależą od skłonności osobniczych.
Do zmarszczek grawitacyjnych należą:
• fałdy skórne na powiekach górnych i dolnych;
• podłużne fałdy wzdłuż całej szyi lub w obrębie podbródka – odpowiadają przebiegowi mięśnia szerokiego szyi;
• zanikająca linia żuchwy – obniżenie policzków poniżej brzegu kostnego żuchwy, tzw. chomiki;
• opadający łuk brwiowy;
• zapadnięte policzki – powstają w wyniku działania sił grawitacji i zaniku poduszeczki tłuszczowej w obrębie policzka;
• bruzdy nosowo-jarzmowe – są określane jako „dolina łez”, powstają w wyniku odsłonięcia dolnego brzegu oczodołu kostnego przez opadający policzek;
• bruzdy nosowo-wargowe – linijne zagłębienia powstałe na granicy skóry wargi i policzka, ciągnące się od skrzydełek nosa aż po kąciki ust, są widoczne zwłaszcza przy mimice twarzy i uśmiechu.
Rycina 2.4
Rozmieszczenie poszczególnych zmarszczek twarzy.
Z biegiem czasu zanika produkcja kwasu hialuronowego przez komórki skóry właściwej. Skóra traci swą sprężystość, degradacji ulegają włókna kolagenowe i elastynowe, które stanowią rusztowanie skóry.
Stanowi przyczynę tworzenia zmarszczek mimicznych. Pojawiają się one prostopadle do mięśnia, co skutkuje powstawaniem zagłębień w skórze. W momencie, gdy skurcze te powtarzają się, zostaje zaburzone funkcjonowanie fibroblastów znajdujących się wokół danego mięśnia, co w konsekwencji, z biegiem czasu prowadzi do utworzenia trwałego zagłębienia – zmarszczki. Bardzo duży wpływ na ten rodzaj powstawania zmarszczek wywierają emocje, głównie te negatywne. Osoby, które mają pogodne podejście do życia, mogą dłużej cieszyć się gładką i młodą skórą.
Woda w skórze nie występuje w postaci płynnej, tylko jako żel, a związana jest z kwasem hialuronowym. Związek ten wypełnia przestrzeń międzykomórkową, w której znajdują się włókna kolagenowe i elastynowe. Niestety wraz z wiekiem synteza kwasu hialuronowego zmniejsza się. To powoduje, że skóra nie jest już w stanie zatrzymać wody w obrębie tkanki. Prowadzi to do wiotczenia skóry na skutek utraty wody i osłabienia włókien kolagenowych.
Palenie papierosów pozostawia ślad, zwłaszcza wokół ust, gdzie powstają pionowe zmarszczki charakterystyczne dla palaczy. Palący systematycznie składają usta w charakterystyczny sposób, zaciągając się kilka razy dziennie dymem papierosowym.
Promieniowanie słoneczne zmienia nie tylko kolor skóry, lecz także jej strukturę. Zmniejsza jednocześnie elastyczność i przyśpiesza pojawienie się pierwszych zmarszczek lub pogłębienie już istniejących.
W kolejnych dekadach życia można zaobserwować następujące objawy starzenia się skóry twarzy:
• 30 lat: nadmiar skóry powiek górnych powoduje opadanie powiek górnych, zaznaczenie „kurzych łapek” w bocznych kątach oka;
• 40 lat: wyraźnie zaznaczone fałdy nosowo-wargowe, poprzeczne zmarszczki czoła i zmarszczki pionowe międzybrwiowe („lwie zmarszczki”);
• 50 lat: opadanie końca nosa, mniej wyraźnie zaznaczona linia żuchwy; zmarszczki szyi spowodowane widocznymi pasmami mięśnia szerokiego szyi, opadanie bocznych części policzków i tworzenie się „chomików”;
• 60–70 lat: dalsze ścieńczenie skóry oraz zanik tkanki podskórnej, przyczyniający się do pogłębiania zmarszczek i wiotkości skóry.
Piśmiennictwo
1. Adamski Z., Kaszuba A. Dermatologia dla kosmetologów. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2008.
2. Fraiman A., Bird G., Metelitsa A.I. i wsp. Cutaneous effects of smoking. J. Cutan. Med. Surg. 2004; 8: 415.
3. Glogau R.G. Systematic evaluation of the aging face. W: Bolognia J.L., Jorizzo J.L., Rapini R.P. (red.). Dermatology. Wyd. 1. Mosby, London 2003; 2357–2360.
4. Koh J.S., Kang H., Choi S.W. i wsp. Cigarette smoking associated with premature facial wrinkling: image analysis of facial skin replicas. Int. J. Dermatol. 2002; 41(1): 21.
5. Leung W.C., Harvey I. Is skin ageing in the elderly caused by sun exposure or smoking? Br. J. Dermatol. 2002; 147(6); 1187.
6. Majewski S. Starzenie genetyczne i zewnątrzpochodne (słoneczne) skóry. W: Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
7. Marur T., Tuna Y., Demirci S. Facial anatomy. Clin. Dermatol. 2014; 32(1): 14–23.
8. Pessa J.E., Rohrich R.J. Facial topography: clinical anatomy of the face. CRC Press, 2012.
9. Radlanski R.J., Wesker K.H. The face: pictorial atlas of clinical anatomy. Quintessence Pub Co, 2012.
10. Ridley M.B., VanHook S.M. Aesthetic facial proportions. W: Papel I.D., Frodel J., Park S.S. i wsp. (red.). Facial Plastic and Reconstructive Surgery. Wyd. 2. Thieme, New York 2002; 96–109.
(3)
ZNACZENIE OCHRONY PRZECIWSŁONECZNEJ W MEDYCYNIE ESTETYCZNEJ
Iwona Flisiak, Małgorzata Szterling-Jaworowska
Promieniowanie słoneczne, w tym ultrafioletowe (UV), odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu organizmów żywych. Jest również istotnym czynnikiem zewnętrznym wpływającym na wygląd skóry i procesy starzenia się.
Zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki działania promieniowania ultrafioletowego zależą od rodzaju promieniowania, czasu ekspozycji, natężenia, długości fali, a także czynników środowiskowych i endogennych (np. od typu skóry). Niewielkie ilości tego promieniowania korzystnie wpływają na zdrowie człowieka, natomiast nadmierna i nieprawidłowa ekspozycja może doprowadzić m.in. do oparzeń skóry, fotostarzenia, reakcji fotoalergicznych i fototoksycznych, chorób nowotworowych skóry i osłabienia układu immunologicznego.
W zależności od długości fali wyróżnia się trzy rodzaje promieniowania ultrafioletowego: UVA, UVB i UVC. Istotne pod względem wpływu na barierę skórną są dwa pierwsze, natomiast promieniowanie UVC, mimo że cechuje się najwyższą energią, nie wpływa w znaczący sposób na skórę, ponieważ niemal w całości jest zatrzymywane przez warstwę ozonową atmosfery.
Ze względu na obecność naturalnego promieniowania ultrafioletowego przez cały rok oraz możliwość powikłań po nadmiernej ekspozycji na światło słoneczne istotna dla zachowania zdrowia i urody jest wiedza na temat stosowania ochrony przeciwsłonecznej.
ODDZIAŁYWANIE PROMIENIOWANIA ULTRAFIOLETOWEGO NA SKÓRĘ
Z trzech widm promieniowania ultrafioletowego docierającego na powierzchnię skóry człowieka najistotniejsze są: promieniowanie ultrafioletowe