Ena Murray Omnibus 26. Ena Murray
is nie, gaan hy nog vir Clive Coertze ook bring.
Hy staan al ’n rukkie in sy nou bekend peinsende houding voor haar voordat sy hom gewaar. Sy was onbewus daarvan dat hy gefassineerd na die speling van emosies op haar gesig staan en kyk het. Die klein glimlaggie wat nou in sy mondhoeke keep, vertolk sy reg, maar die oorsaak daarvan verstaan sy verkeerd.
Soos altyd deins sy intuïtief terug, maar dis of dit die dokter vandag nie ontstel nie. Die gebruiklike frons verskyn nie op sy voorkop nie.
Die oorwinnaarsglimlaggie om die sterk, besliste mond is soos ’n rooiwarm yster op Anmar se hart. Dieselfde hart wat sedert gisteraand weer, soos van ouds, die sentrum van haar gevoel geword het. En sy haat hom daarvoor – haat hom dat hy dit wat sy as dood gewaan, dood gewens en vyf jaar lank probeer doodwerk het, met ’n enkele aanraking weer so maklik kon laat herlewe het. En hy weet dit, besef sy met ontsetting. Dié dat hy so oorwinnend glimlag. Hy weet hy het gewen. Hy weet hy het dit vir haar absoluut onmoontlik gemaak om langer op Kruisrivier te bly, langer matrone van hierdie hospitaal te wees.
Sy ruk haar asem in toe hy meteens iets uit sy sak haal en voor haar neerlê. Eers maak die repies papier voor haar op die blink blad van haar lessenaar geen sin nie. Dan kyk sy op.
“Ek het jou reeds gesê dat jou bedanking nie nou al noodsaaklik is nie.”
Soos die vorige aand is sy te oorbluf deur die man se vermetelheid om iets te sê. Dan skiet sy uit haar stoel orent, blind van woede. “Hoe durf jy so iets doen? Hoe durf jy my bedanking by die sekretaris vat en opskeur? Wie is jy om . . .?”
“Ek is Paul van Drüten, soos ek jou gisteraand al gesê het. En ek, anders as die man of mans van wie jy kennis dra, bedoel wat ek sê, Anmar. Hoe gouer jy dit in jou kop kry, hoe beter. En as ek sê dat jy nie nou al gaan bedank nie, bedoel ek presies net dit. Spaar jou dus die moeite om weer ’n bedankingsbrief in te dien. Dit gaan jou nêrens bring nie.”
Sy kan stik van woede. Vir die eerste keer in baie jare voel sy hoe sy bewe van ontsteltenis en weet sy nie hoe haar gesig en oë meteens lewe nie. “Ek sal my nie langer deur jou laat domineer nie, dokter Van Drüten. Jy is nie by magte om my bedanking af te keur nie. Ek sal dit persoonlik by die eerste sitting van die hospitaalraad indien.”
“En as ek Clive Coertze se aanstelling kanselleer, sal jy dan nog weghardloop?”
Sy staan soos ’n marmerbeeld voor hom. “Clive Coertze het niks . . .”
“Het hy nie?”
Sy oë priem in hare, hou haar blik vasgetrek in syne. Sy staar terug, magteloos, weerloos. En dan besef sy dat dit waar is, dat sy nie Clive Coertze in gedagte gehad het toe sy vanoggend haar bedankingsbrief ingedien het nie. Dit was hierdie man, hierdie Paul van Drüten, wat in haar gedagtes was toe sy finaal geweet het dat sy hier moet padgee, en gou ook. Al weet sy dat hy haar nie gaan glo nie, antwoord sy nou eerlik: “Nee! Ek het bedank omdat ek jou onuitstaanbaar vind, dokter Van Drüten, as jy dan moet weet. Ek sien nie kans om langer saam met jou te werk nie.”
Hy glimlag byna goedig en sy lyk eg geskok daaroor.
“In daardie geval hoef jy glad nie eens daaraan te dink om te bedank nie, matrone. Jy vind my so omdat jy my nog nie ken nie. Eintlik is ek ’n baie gawe mens. Maar ek het mos belowe dat ons mekaar van nou af beter sal leer ken. Ek is baie seker dat jy my heeltemal aanvaarbaar sal vind as . . .”
“Smaak verskil, dokter. Ek en Elsa Dreyer het beslis nie dieselfde smaak nie.”
“Daarvoor dank ek die gode, matrone! Daar is tussen julle twee geen vergelyking nie. Maar suster Dreyer pas glad nie in hierdie prentjie nie. Ek verseker jou jy het geen rede tot jaloesie . . .”
“Jaloesie!”
“Ja, wel, dis al afleiding waartoe ek kan kom. Die feit is net dat . . .”
“Die feit is dat jy nie reg wys is nie, Paul van Drüten! Jy en Elsa Dreyer kan vir my part saam maan toe vlieg!”
Sy gesig trek verbaas, sy oë is spottend. “In daardie geval kan ek die rede vir jou bedanking glad nie peil nie, matrone. Goed, ek erken dat daar ’n bietjie wrywing en misverstand die eerste paar weke was, maar sedertdien het dinge verander en jy moet erken dat alles in die hospitaal deesdae op geoliede wiele loop. Dan moet ek nou aanvaar dat ék die oorsaak is. Maar as ek vandag plegtig beloof om myself in die toekoms meer aanvaarbaar vir jou te maak? Sal jy dan bly, Anmar?”
Sy sluk, skeur haar oë weg van sy intense blik. “Ek . . .” Sy swyg. Hy het haar in ’n hoek gedryf waaruit sy nie weet hoe om te kom nie. Sy kan kwalik sy aanbod weier sonder om kinderagtig voor te kom. Hoewel sy ’n nare gevoel het dat hy maar net besig is met ’n stukkie goeie toneelspel, gee sy woorde die indruk dat hy waarlik ’n opregte begeerte het om probleme van sy kant uit die weg te ruim. Sy sal haarself in ’n baie slegte lig stel as sy subiet weier en geen tegemoetkoming van haar kant toon nie.
Maar sy wíl die man nie tegemoetkom nie. Sy wíl hom nie beter leer ken of hom meer aanvaarbaar vind nie. Sy wil met hom niks te doen hê nie! Hoe minder sy van hom sien en hoe verder hy van haar af wegbly, hoe beter. Sy wens hy en Elsa Dreyer wil maan toe vlieg en haar en haar hospitaal in vrede laat sodat hulle kan voortgaan soos in die goeie ou dae voordat hy alles kom ontwrig het.
“Anmar . . .”
“Goed, dokter. Ek sal my bedanking voorlopig terugtrek, maar op mý voorwaarde.”
“Voorwaarde?”
“Ja.” Sy lig haar kop, kyk vas terug in sy fronsende blik. “Ek verkies dat ons mekaar net op professionele vlak ontmoet.”
“Ek sien. Jy is bereid om saam met dokter Van Drüten te werk, maar vir Paul wil jy nie ken nie.”
“Presies. Ek stel nie in die minste belang nie.”
“Ek begin verstaan. Dis nie as dókter dat jy my onuitstaanbaar vind nie. Dis oor gisteraand dat jy wil bedank.”
Tot haar ontsteltenis voel sy ’n warm gloed teen haar hals opstyg en dit kos haar al haar moed om hom onverskrokke te bly aankyk. “Dan verstaan ons mekaar, dokter.”
“Beter as ooit tevore, matrone. Daar is net een puntjie waaroor ek baie graag helderheid sal wil kry voordat ons ons openhartige gesprek afsluit.”
“Ja?”
“Ek het nie gisteraand die indruk gekry dat jy onwillig in my arms was nie – as jy my sal verskoon dat ek so reguit is,” voeg hy met ’n ironiese glimlaggie by. “Ek wil nie op besonderhede ingaan nie, maar jy kan nie ontken dat jy my vasgehou en teruggesoen het nie. Aan wie was dit wat jy op daardie oomblik jou oorgawe gegee het – aan my . . . of die spook?”
Sy staar hom aan, verwese voor sy brutale woorde. Geen ware heer sal eens verwys na wat gisteraand gebeur het nie. Maar Paul van Drüten verwys nie net nie, hy hou lykskouing. O, hy ís onuitstaanbaar!
“Die antwoord daarop is tog voor die hand liggend,” herwin sy haar bravade.
“Nie noodwendig nie.”
Weer skiet die rooi blos oor haar gesig, hierdie keer hoër. Hy is die vermetelste mansmens wat sy nog ooit teëgekom het. Tog staan sy soos ’n pilaar voor hom, verwoes hom met haar oë. Weer het hy haar in ’n hoek gedryf. Natuurlik was haar oorgawe nie aan hom nie, wil sy heftig verweer. Maar dan was dit aan die “spook”, en dit kan sy ook nie erken nie.
“Toe maar, matrone. Jy hoef nie te antwoord nie. Jou swye is antwoord genoeg. Ek weet nou. Maar ek wonder of jý weet . . . regtig weet wat die antwoord op my vraag is.”
Sy sien hom wegstap en sak terug in haar stoel, ’n nuwe onrus in haar; ’n onrus wat dieper gaan as haar ontevredenheid oor die ontwrigting van haar hospitaal.
Sy staan rusteloos op, stap na die venster. Wat ís die antwoord op daardie vraag? Het Paul van Drüten, soos hoeveel kere in die verlede, weer eens gelyk gehad? Ken sy nie die antwoord nie? Wie was dit wat daarin geslaag het om vir ’n enkele oomblik weer die vrou in haar na vore te bring? Wie was dit wat haar vir ’n oomblik