Die erfgename van La Provence. Tryna du Toit
kennis, mynheer Cloete,” sê kaptein Alkema. “Ek is bly om u vanaand hier te sien. Ek wou net seker maak dat die jong reisigers nie voor dooiemansdeur aangekom het nie. Ek vertel nou net aan Sy Eksellensie wat ’n aangename, ontwikkelde jong dame mejuffrou Jourdan is. Ek wil glo sy was seker baie onthuts toe sy van u stiefvader se afwesigheid verneem.”
’n Oomblik staan die jonger man roerloos. Dan sê hy baie beleef: “Jourdan, kaptein? My verstand is vanaand nie so helder nie. Wie is die reisigers van wie u praat? En wat het hulle met my stiefvader te doen?”
Kaptein Alkema staar die jong man aan asof hy sy eie ore nie kan glo nie.
“Mynheer Cloete, wil u vir my sê dat u nie bewus is dat mejuffrou Jourdan en haar broer vanoggend in Tafelbaai aangekom het nie?”
“Kaptein Alkema, ek verseker u, dit is die eerste woord wat ek daarvan hoor.”
“Onmoontlik! Sy het self vir my gesê dat sy aan u stiefvader geskryf het dat sy en haar broer passaat op die Seemeeu gekry het.”
“Daar het nooit so ’n brief aangekom nie.”
In stilte kyk die drie mans na mekaar. Almal weet hoe onseker die pos is: die brief kon verlore geraak het of dit kan oor ’n maand of drie nog hier aankom.
“Waar is mejuffrou Jourdan en haar broer nou?” verbreek Adriaan die stilte. Kaptein Alkema skud sy kop.
“Ek het nie die vaagste benul nie. Toe ek hulle laas gesien het, was hulle te voet op pad na u stiefvader se huis in die Keizergracht. Maar as u hulle nie gesien het nie …”
Die beeld van ’n jong meisie in ’n eenvoudige grys tabberd wat hom fier en onbevrees aankyk, verrys skielik voor Adriaan se oë.
“Wag ’n bietjie,” sê hy aan kaptein Alkema wat hom met groeiende ontsteltenis aankyk. “Dit is heeltemal moontlik dat hulle by my stiefvader se huis is. Ek het oponthoud op die plaas gehad en ek het so laat in die dorp aangekom dat ek nie soos gewoonlik eers by die huis aan is nie. As u my sal verskoon, Eksellensie, sal ek dadelik gaan om ondersoek in te stel.”
“Gaan gerus, Adriaan. Ek hoop jy tref hulle veilig by die huis aan.”
Die jong man buig, dan sê hy beleef: “Dankie, Eksellensie. Daar is nog ’n sakie wat ek graag vanaand met u wou bespreek het, maar as u my later ’n paar oomblikke sal vergun …”
“Wat is die saak, Adriaan?”
“My stiefvader se langdurige afwesigheid. Hy het verwag om lank voor Kersfees tuis te wees en daar is nog geen taal of tyding van hom of van sy geselskap nie.”
“Hoe lank is hy al weg?”
“Byna nege maande. Gewoonlik duur sy togte nie langer as vyf of ses maande nie.”
Die goewerneur dink ’n paar oomblikke na.
“Wat dink jy, Adriaan?” vra hy uiteindelik. “Dink jy daar is rede vir onrus?”
Adriaan Cloete aarsel ’n oomblik.
“Nee, Eksellensie, ek dink nie daar is rede vir onrus nie. Soos u self weet, begin die olifante skaars raak en my stiefvader was miskien verplig om dieper die binneland in te gaan as wat hy oorspronklik bedoel het. Maar my moeder begin onrustig raak en ek het haar belowe dat ek die saak met u sal bespreek.”
Die goewerneur knik.
“Ek dink jy is reg, Adriaan. Ons hoef ons nie nou al te bekommer nie. Maar as jy enigiets hoor of self onrustig begin raak, kom spreek my weer en ons sal besluit wat daar te doen is.”
Adriaan buig weer en glimlaggend sê die goewerneur: “Ek sal graag met mejuffrou Jourdan en haar broer kennis wil maak. Bring hulle eendag saam na die Kasteel. Intussen weet ek dat hulle in jou sorg veilig sal wees.”
Adriaan stap om sy verskoning aan Mignon te maak. Soos hy verwag het, is sy vies omdat hy so vroeg wil gaan.
“Familiesake,” sê hy lakoniek toe sy op ’n verduideliking aandring en daarmee moet sy tevrede wees.
“Gaan gerus. Ons sal jou nie eens mis nie,” sê sy uit die hoogte. Sy kyk glimlaggend op na die jong man wat langs haar staan en lê haar hand vertroulik op sy arm. “Of hoe, Eugène?”
Eugène Leendert neem die handjie op sy arm en soen dit liggies.
“Skone dame, in die lig van die maan is alle sterre dof. As een nietige ster moet verdwyn, sal niemand dit opmerk of betreur nie!”
Mignon klap haar hande saam.
“O, hoe prettig! Eugène, jy het die siel van ’n digter.”
Gysbert Botma kyk na sy neef om te sien hoe Adriaan daarvan hou om as een van die “nietige” sterre deur die modepop Eugène Leendert beskryf te word, maar die harde gesig met die koel blou oë verraai nie sy gedagtes nie.
“Au revoir, mademoiselle,” sê hy met ’n ligte buiging vir Mignon. “Ek gaan gerus in die wete dat u nie verveeld sal wees nie.”
Mignon kyk hom onseker aan, dan glimlag sy onverwags.
“Adriaan! Jy mag nie weer plaas toe gaan sonder om my te kom sien nie. Daar is iets wat ek vir jou wil sê.”
Sy steek haar hand na hom uit en hy neem dit en soen dit liggies.
“Ek sal kom,” belowe hy.
“Verwaande vent,” brom Eugène Leendert in Mignon se oor. “Laat hom gaan. Ons sal hom nie mis nie.”
“Natuurlik nie,” glimlag Mignon koketterig, maar die aand is vir haar bederf. Uiterlik verskil Adriaan dalk nie veel van die modepoppe wat gedurig om haar draai nie, maar wat karakter en persoonlikheid betref, staan hy kop en skouers bokant hulle uit. Die ander mans kan sy met die grootste gemak om haar pinkie draai, maar nie vir Adriaan nie. Sy vererg haar dikwels vir sy koele ongeërgdheid – die mooi jong dogter van Gideon la Grange is nie so iets gewoond nie – maar dit is dieselfde koele ongeërgdheid wat haar belangstelling gaandeweg al hoe meer geprikkel het totdat Adriaan Cloete later ’n baie belangrike plek in haar gedagtes en haar drome ingeneem het. Sy weet dat as hy haar môre moes vra om met hom te trou, sy sonder aarseling ja sou sê. Maar hy het haar nog nie gevra nie en hoewel sy nie twyfel dat hy dit wel sal doen nie – waar sal Adriaan Cloete ’n meer geskikte vrou vir La Provence as Mignon la Grange kry? – begin sy so stadigaan ongeduldig raak. Sy dink dit word tyd dat sy die selfversekerde man ’n les leer!
Intussen het Adriaan sy koets ontbied wat net buitekant die Kasteel gewag het en is hy reeds op pad na die huis in die Keizergracht.
Daar is by hom geen twyfel oor die identiteit van die twee vreemdelinge wat hy die middag in die Heerengracht te hulp gesnel het nie. “My oom woon in die Keizergracht,” het die meisie gesê en hy het by sy koetsier gehoor dat hy hulle regoor sy stiefvader se huis afgelaai het. Hy herinner hom nou ook dat hulle albei – veral die seun – opvallend bleek en skraal daar uitgesien het – natuurlik die gevolg van die lang seereis met al sy ontberings en tekort aan goeie, voedsame kos.
Maar wat het hulle besiel om so op eie houtjie die lang, gevaarlike reis te onderneem? Het sy stiefvader aan hulle geskryf dat hy van plan is om hulle mede-erfgename in sy boedel te maak? Hy glo nie. Jacques Jourdan het die saak met hom bespreek en sy testament voor sy vertrek laat verander, maar sover hy weet, het sy stiefvader nooit sy familie in Holland van sy planne verwittig nie. Maar wat ook al die rede vir hulle onverwagte koms, dit sal ongetwyfeld net ’n reeds moeilike situasie nog moeiliker maak en hom ’n hele boel nuwe probleme besorg.
Daar is egter niks aan die saak te doen nie – tensy hy hulle kan oorreed om weer met die volgende skip terug Holland toe te gaan. Maar hy weet dis ’n ydele hoop. Noudat hulle so ver gekom het, sal hulle nie maklik weer teruggaan nie. Hy sal maar net eenvoudig die nuwe verpligtinge moet aanvaar en hoop dat sy eie planne nie daardeur ontwrig word nie.
Die wit gewelhuis in die Keizergracht is in donkerte gehul, afgesien van die voorkamervensters waardeur lig dof skyn. Sou hulle nog hier wees? Waar gaan hy hulle dié tyd van