Ena Murray Keur 4. Ena Murray
raad, die beste onder die omstandighede.” Haar oë soek na dié van haar skoonma. “Die heel eerste keer sedert ons mekaar leer ken het, stem ons saam. Hoe gouer ek hier wegkom, hoe beter … vir ons almal.” Onwillekeurig flits haar oë weer na Calvyn terug. Vreemd dat sy in hierdie oomblikke van finale beslissing nie na haar man kyk nie, nie met Deon redeneer nie, maar met Calvyn. “Sal jy my stasie toe neem, asseblief, of moet ek vir Hendrik vra?”
’n Lang oomblik is dit stil, baie stil in die sitkamer van Babilon.
“Ek sal jou neem … maar eers môre. Jy moet eers vannag rus.”
Sy kry dit reg om te glimlag, ’n toegewende glimlaggie.
“Goed. Môre dan.”
Sy draai om en stap die gang af terwyl gedempte snikke haar volg, en sy wonder vaag wie dan op Babilon oor haar sal huil. Sy draai die sleutel in die slot toe sy haar kamerdeur agter haar toedruk, en met hierdie gebaar, besef sy, sluit sy Deon de Ridder finaal uit haar lewe uit. Geen regter, geen egskeidingsbrief, kan haar meer finaal van haar man skei as die draai van die sleutel in die slot nie.
Die volgende oggend toe Salome wakker word, is dit met die besef dat dit haar laaste oggend op Babilon is. Maar daar is geen emosie in haar hart nie. Sy lê en wag dat gevoel in haar moet opstyg – enige gevoel: blydskap, hartseer, frustrasie, teleurstelling, selfs vrees vir ’n onbekende toekoms wat sy van vandag af weer alleen sal moet aandurf. Maar daar is niks, totaal niks nie. Dis net ’n dooie leegheid wat in haar lê.
Sy staan op, trek haar aan, begin inpak. Dieselfde powere twee verweerde bruin tasse met dieselfde inhoud waarmee sy ’n paar maande gelede op Babilon aangekom het, gaan vandag saam met haar terug. Sy het in die maande wat verby is niks nuuts bygekry nie. Dit was net Calvyn se aandrok …
Haar blik gaan na die oop deur van die hangkas waar sy ’n gedeelte van die rok kan sien hang. ’n Feëprinses! Dis om oor te lag! ’n Onvanpaste giggellaggie breek in haar keel en sy druk vinnig ’n gebalde vuis teen haar lippe. Wat moet ek daarmee maak? wonder sy. Sy sal dit maar hier laat hang, net vir Calvyn daarvan sê, natuurlik. Want dit is nie eintlik werklik hare nie. Dis deel van Babilon, soos die trekker op die lande, die roomafskeier in die buitekombuis. Dis die baas van Babilon se eiendom, en wat aan hom behoort, kan nooit hare wees nie. En dit pas by Babilon, hierdie droomaandrok. In sy sagte voue en drapering is al die glorie van die De Ridders ingewerk; die luukse en baldadigheid van sy vertoning weerspieël die stand en status, die rykdom en verhewenheid van Babilon en sy mense. Dit sal nie pas in ’n bruin, verweerde tas nie. Dit sal heeltemal uit sy plek lyk in ’n goedkoop losieshuiskamertjie in die stad.
Huiwerig, asof sy aan iets raak wat nie vir haar veroorloof is nie, gaan haar hand uit en streel oor die materiaal. En skielik is die doodsheid weg, breek dit soos ’n sluis in haar oop, is al die gevoel en al die emosies waarvoor sy netnou gelê en wag het, daar – en Salome huil met die trane van ’n ontnugterde, verbitterde vrou, soos wat Hendrik Jansen dit maande gelede sien kom het – onafwendbaar, onvermydelik.
Toe sy leeg is, soos ’n dam wat oopgebars en leeggeloop het, vee sy haar oë af, was haar gesig, tel haar handsak op en draai die sleutel in die slot. Sy moet vertrek. Sy moet Calvyn gaan soek.
Sy kry hom in die studeerkamer waar hy roerloos agter die lessenaar sit, sy oë stip voor hom. Hy kyk stadig op, maar nie te ver nie, want sy is klein en kort hier voor hom, delikaat en breekbaar soos die fynste porselein op Babilon se toonrak.
Maar toe sy oë eindelik hare bereik, besef Calvyn de Ridder dat dit nie die Salome is van ’n paar maande gelede, die Salome wat soms so parmantig kon wees, wat hier voor hom staan nie. Ook nie die Salome wat die afgelope weke geleer het om maar liewer haar mond te hou en toe te laat dat die baas van Babilon haar lewe reël en regeer nie. Die oë wat na hom kyk, is die oë van ’n vrou wat in ’n kort tydsbestek ’n hele lewe se ervaring deurgegaan het, en al die lesse wat daar te leer is, kláár van die lewe geleer het. Sy is nie meer parmantig nie. Sy is nie meer gedwee nie. Sy is Salome, ’n volwasse vrou wat van vandag af self haar besluite neem, self haar lewe sal beheer – en, soos sy reeds gesê het, sal selfs die baas van Babilon haar nie keer nie.
Haar oë vertel hom dit, en toe sy praat, het haar stem ’n klank van gesag, ’n gesag wat alleen verkry word deur die maalkolk van die lewe intiem te leer ken.
“Goeiemôre, Calvyn. Ek het klaar gepak. Het jy toe vir my vasgestel hoe laat die trein vertrek?”
“Môre, Salome. Ja. Om elfuur is daar ’n trein stad toe. Wil jy regtig …?”
“Ja, ek wil. Ek sal om halftien gereed wees. Dit gee my nog genoeg tyd om ’n paar sakies af te handel. Dankie vir jou moeite.”
Hy wil haar nog vra of sy vanoggend gesond voel, maar sy draai dadelik om en die regop rug, die waterpas skouertjies, die kop so regop gehou, die vaste, seker tred waarmee sy wegstap, ontneem hom die vrymoedigheid om haar terug te hou.
Toe Salome van Calvyn af wegstap, maak sy eers ’n draai by die koeistalle. ’n Oomblik lê sy haar hand sag teen die sagte fluweel tussen die groot oë. Ounooi … Maar ook sy moet agterbly op Babilon. Dan draai sy vinnig om en stap blindelings uit, byna vas teen Hendrik Jansen. ’n Lang oomblik kyk hulle net na mekaar.
“Ek was juis op pad om jou te gaan soek.” Sy steek haar hand uit. “Tot siens, Hendrik. En … dankie vir wat jy vir my beteken het in my tydjie hier.”
Styf word die handjie in die growwe werkershand geneem en innig gedruk.
“Ek gaan jou nie probeer terughou nie. Maar jy is ’n dapper vrou, Salome.”
Sy kyk hom met ’n meewarige glimlaggie aan.
“Dapper? Om weg te hardloop?”
Sy oë is ernstig.
“Nee. Om te besef dat jy met ’n verlore stryd besig is, en dit betyds te besef … en iets daaraan te doen. Ek is my lewe lank met ’n verlore stryd besig, maar ek kon nog nooit daardie punt bereik wat jy vandag bereik het nie. Maar ek is bly dat jy verstandiger is as ek. Mag dit met jou goed gaan.”
Toe sy die huis binnestap, tref sy Ria by haar tasse aan – ’n Ria wat baie duidelik al baie trane gestort het – en toe Salome voor haar tot stilstand kom, begin die trane weer vloei terwyl sy haar arms om Salome slaan.
“Ek het nooit besef hoe lief ek vir jou geword het voor vandag nie,” erken Ria dan, en Salome glimlag.
“Dan sal hier darem een wees wat my sal mis,” sê sy, maar sonder bitterheid, met ’n gelatenheid wat nie by haar jare pas nie.
“Jy gaan nie sommer net heeltemal verdwyn nie, Salome. Asseblief, belowe my. Jy moet vir my skryf. Asseblief! Skryf na Hendrik toe. Ek sal die briewe by hom kry.” Toe sy die aarseling by Salome sien, pleit sy opnuut: “Asseblief, Salome! Jy is al een, al mens teenoor wie ek my hart kan uitpraat, wat weet …”
“Goed. Ek sal. Ek sal van my laat hoor.” Die groot staanhorlosie slaan in die voorportaal. “Ek moet nou gaan. Calvyn wag seker al.”
Net vlugtig druk sy Ria ’n oomblik lank styf teen haar vas.
“Moenie saamkom nie. Bly hier,” fluister sy hees, en dan is sy by die deur uit. In die voorportaal aarsel sy. Dan stap sy met besliste tred op die stoep uit en oorhandig die twee tasse woordeloos aan Calvyn. Deon en sy ma is nie met ’n oog te sien nie. Miskien is dit beter so. Daar is tog niks te sê nie.
Dis lank stil in die motor op pad dorp toe. Calvyn het ’n hewige frons op sy voorkop. Salome se gesig is stil, onleesbaar.
“Wat gaan jy nou doen?” vra hy eindelik.
“Ek gaan weer vir my werk kry soos voorheen, natuurlik.”
“Sal jy … regkom?”
“Ja. Ek is gewoond om vir myself te sorg.”
“Salome …” Die eerste keer sedert sy Calvyn de Ridder leer ken het, lyk hy amper verleë, half ongemaklik. “Salome, ek sal bly wees as jy sal toestem om ’n maandelikse toelaag te ontvang. Ek voel jy is geregtig