Satyn Omnibus 5. Wilmari Jooste
weer sy stem gehoor het. Daar was ’n diep tevredenheid in haar, en sy het geweet sy wil nooit weer weggaan nie. Was dit uitsluitlik oor Arnold, of is dit die vreugde om weer in haar eie land te wees?
Clio geniet die tydskrif só, sy lees selfs die advertensies. Maar sy kom nie verder as bladsy nege nie. Sy het pas omgeblaai toe Talien inmarsjeer. Talien loop of stap nie, sy marsjeer. En die vrae waarmee sy Clio peper, klink soos geweerskote.
“Het hy jou geken? Wat was sy eerste woorde? Kan sy oë fokus? Het hy pyn?”
Clio antwoord so goed sy kan, in dieselfde volgorde. “Ja. ‘Viooltjies vir oë.’ Ja. Net as hy lag.”
Talien vergeet sy het nie ’n voorskoot aan nie en gebruik ’n stuk van haar rokspant om haar oë droog te vee. “Ons moet dankbaar wees, kind, op ons knieë diep en gelowig dankie sê vir die genade. Ek wil self gaan seker maak!”
“Hy slaap nou, tante.”
Talien laat haar nie voorsê nie. Sy marsjeer suutjies by 3B in en staan lank by Arnold se bed, wagtend om die wonderwerk eerstehands te aanskou.
Maar sy kom onverrigter sake terug. “Hy slaap.”
“Ek het mos so gesê,” antwoord Clio. “Ek jok nooit nie.”
“Ek ook nie,” klink dokter Strachan se stem agter hulle in die gang op. “Ek het jou mos gesê, Annalien: jou seunskind is weer met ons.”
“Wim!” Talien is verras om hom te sien. “Is jy besig met saalrondes?”
“Nie almal kan heeldag sit en kuier nie. Party mense moet werk om te kan eet.”
“Kom eet Sondag by ons, dan hoef jy jou nie so te oorwerk nie,” skerts Talien. Dan is sy weer ernstig. “Is dit reg dat die kind so diep slaap?”
“Reg en goed,” stel hy haar gerus. “Sy gestel het die rus nodig.”
“Sal hy Sondag saam met ons by die huis kan wees? Wanneer kan hy ontslaan word?”
“Nie hierdie Sondag nie,” skud hy sy kop. “Miskien – as alles goed gaan – vólgende Sondag. Ons moet maar wag en sy vordering monitor. Dit help nie julle kuier hier rond nie. Hy gaan ’n stewige paar uur in sy eie droomwêreld wees. Gaan huis toe en kry self ’n bietjie rus.”
Toe dokter Wim weg is, kyk Talien om haar rond. “Waar’s Jurg?”
“Seker nog by die melkery besig,” antwoord Clio.
“Nee, sy bakkie staan voor die hospitaal geparkeer. Hy’s seker hier iewers, dalk op soek na Wim.” Talien kyk vraend na Clio. “Het julle dan nie saam gekom nie?”
“Nee, ek het alleen gery. Wáár geparkeer? In die eerste ry parkeerplekke, op die punt?”
Talien dink na. “Op die voorste punt, ja, onder die boom.”
Sy moes dit geraai het, geweet het toe Jurg die sleutels uit sy sak haal … “Hoe lyk Arnold se bakkie?” wil Clio weet.
“Lendelam diesel-rammelkas. Jy ken hom mos: verkies hoewe bo wiele. Dis maar hoe hy is.”
“Dis ek wat Jurg se bakkie daar geparkeer het. Hy het my laat dink dis Arnold s’n.”
“Hy sou jou nooit met Arnold s’n laat ry het nie. Die ding val uitmekaar, en netnou gaan staan jy vroualleen langs die pad. Die kind is baie beskermend teenoor jou – was dit nog altyd, al wil jy dit nie weet nie. Julle is al mooi groot, dis tyd vir jou en Jurg om die verskille tussen julle twee te begrawe, Clio.”
“Dis hy wat eerste begin het, wat gejok het oor die bakkie.”
“Vir jou eie beswil.”
“Maar hoekom nie reguit sê Arnold se bakkie is onbetroubaar nie?”
“Omdat hy geweet het jy is so koppig, jy sou nie met sýne wou ry nie.”
“Ek is nie koppig nie, dis hý.”
Talien sug. “Kom ons gaan huis toe. Tannie Ria maak skaapboud en het gevra ek moet jou saambring. Sy wil jou graag weer sien.”
By tannie Ria en oom Hannes Verryne se dorpshuis wag nog ’n reünie op Clio. Hoewel dit Arnold se mense is, laat hulle haar soos ’n lid van die familie voel. Een dra tee aan, die ander een ’n glasie sjerrie, om die beurt ’n skyf melktert en ’n bakkie tuisgemaakte biltong.
“Julle gaan die kind siek maak!” raas Talien. “Hulle eet anders daar oorkant, sy’s nie gewoond aan sulke deurmekaar kos nie.”
Clio eet elke flentertjie op. Selfs die oordadige homp skaapboud, sousboontjies en soetpatats wat tannie Ria vir haar inskep.
“Alberta, waar ons woon, is beeswêreld. Ons eet steaks en brisket en beesstert,” vertel Clio. “Met Halloween en Thanksgiving eet ons kalkoen. Skaapvleis is ’n ongekende luukse. Ek het al vergeet hoe hemels dit smaak. En vertel my asseblief hoe mens hierdie soort glanspatats maak. Dié wat ek en my ma maak, is sommer vaalpatats – opgekook met suiker.”
“Die geheim is botter, báie botter,” vertel tannie Ria en gaan haal haar resepteboek vir Clio om af te skryf.
Sy is nog steeds daarmee besig toe oom Hannes koffie bring en Talien se selfoon lui. Sy antwoord en luister ’n wyle, terwyl sy groot oë vir Clio trek. Selfs van waar sy by die eetkamertafel sit, kan Clio die ontevrede stem aan die ander kant hoor. Dis ’n manstem. En die eienaar daarvan is nie in ’n goeie bui nie.
“Moenie jou so opwen nie, kindlief,” paai Talien. “Daar’s niks verkeerd nie, geen skade gedoen nie.”
Die stem blaf nog ’n sarsie ergerlike woorde uit. “Bedaar, boklam … Ek sê mos: sy’s veilig en ongedeerd. Hierso, ja, by tannie Ria-hulle. Wil jy met haar praat?”
Blykbaar nie, want Talien luister weer ’n wyle, knik en druk dan die foon dood.
Clio tel die pen op wat geval het en wag gespanne. “Jurgens,” lig Talien haar in. “Volstoom op die oorlogspad, omdat jy hom nie vooraf gesê het jy kom eers hier kuier voor jy huis toe gaan nie.”
“Van waar het hy gebel?” vra Clio.
“Vuurfontein. Hy was by die hospitaal, by Arnold. Maar toe moes hy haastig terug plaas toe – een of ander krisis. Ek wou vra wat dit is, maar hy het my nie kans gegee nie. Net tekere gegaan omdat hy jou nie langs die pad gekry het nie en jy ook nog nie opgedaag het nadat hy tuis gekom het nie.”
“Ek is my eie baas. Dit het niks met hom te doen waar ek is of wat ek doen nie.”
“Jy is lelik en ondankbaar.” Talien kyk verwytend na Clio. “Jy behoort dit te waardeer dat hy besorg is oor jou.”
“Dis net omdat hy vir my verantwoordelik voel noudat Arnold siek is. Jurg beskou dit as sy plig.”
“Almiskie. Maar jy moes hom laat weet het jy sal laat wees.”
Clio weier om bes te gee, haal net haar skouers op.
“En jy beter ry, voor hy weer bel. Moenie moedswillig wees nie, kinta. Jurg bedoel dit goed. Die plaas is ’n groot verantwoordelikheid, en hy bekommer hom oor sy broer. Hy het genoeg probleme sonder dat jy ekstra hooi op sy vurk laai.”
Clio skryf die resep van die soetpatats klaar, dan staan sy op. Sy gee tannie Ria en oom Hannes elk ’n soen en ’n druk – ’n goeie Boeretradisie wat die Kanadese gerus kan aanleer. In Calgary weet jy gewoonlik nie eens wie jou bure is nie, elkeen is te besig met sy eie dinge. “Me-time” noem hulle dit. “Gebrek aan naasteliefde” noem haar ma dit.
Talien volg Clio buitetoe, waar sy die bakkie in die koelte onder ’n Bosveld-apiesdoring ingetrek het. Sy klim agter die stuurwiel in en steek die sleutel in die aansitter. Voor sy aanskakel, sit sy haar donkerbril op.
Dan draai sy na Talien en voeg by, asof sy dit nou eers onthou: “So van jok gepraat … Ek het ook gejok. Oor die … e … soetkoekies.”
Talien