Ena Murray Keur 18. Ena Murray
reisgenote wees. Oor ’n paar uur sal elkeen sy eie pad gaan sonder dat hulle eens mekaar se name ken.
Maar dit het nietemin nie voorkom dat sy die ligte ekstase gevoel het toe hul oë terloops ontmoet nie. Sy het hom dadelik geklassifiseer … die gevaartekens was almal daar. Hy is een van daardie soort mans wat ’n vrou, as jy jou gemoedsvrede wil behou, soos die pes moet vermy … iets wat sy nooit doen nie.
Hy is een van daardie soort mans wat ’n vrou heeltemal verstandeloos maak; jou verander in niks anders nie as ’n bondel hartstog en primitiewe begeertes. ’n Enkele intonasie van sy stem of ’n lang, diep, donker kyk van sy oë laat jou alles vergeet. Dat jy getroud is, dat jy beginsels het, dat jy ’n sekere kode het waarvolgens jy lewe, dat daar geskrewe en ongeskrewe wette in die beskawing bestaan. Alles, alles laat hy jou vergeet, behalwe … dat jy ’n vrou is …
So ’n man is hierdie vreemdeling, het die ervare, wêreldwyse Lucia Cane onmiddellik geweet … en sy het met ’n ligte suggie aan haarself gesê: Jammer dat ons mekaar vandag vir die eerste keer sien … Jammer dat ek hom nie ’n dag gelede, ’n week gelede, aan die begin van my vakansie ontmoet het nie … Of miskien is dit gelukkig vir my … want daardie soort man … hy neem alles … en gee niks …
Die vreemdeling roer weer sy skouers. Dis of die spiertjie al hewiger spring, so asof die spanningsdraad al stywer en stywer in hom trek. Sy oë is nou toe en sy gedagtes skarrel rond, dan hier, dan daar, net flitse uit ’n ryk en opwindende verlede …
Toe Willemien ’n keer omkyk, val haar blik op die vreemdeling. Sy sien sy oë is toe. Dit lyk asof hy slaap. Sonder dat sy weet hoekom, fassineer sy gesig haar … en anders as Lucia Cane, kan sy nie die gevaartekens sien nie. Sy kan hom nie uitken nie, maar tog … soos Lucia Cane, voel sy ’n ligte trilling deur haar gaan, voel sy iets in haar roer, ruk haar asem in haar keel … en sy weet nie hoekom nie, sy kan dit nie begryp nie. Dis nie opgewondenheid nie. Dis iets soos … vrees …
Op daardie oomblik maak hy sy oë oop, gryp hare vas … hou hulle vas …
Die paar keer dat hulle in die lughawelokaal na mekaar gekyk het, kon sy maklik wegkyk, want sy oë was kalm, geamuseer soos dié van ’n grootmens wat goedig oor ’n kind se opgewondenheid glimlag. Maar nou … Dis twee donker, broeiende oë met ’n onpeilbare uitdrukking wat haar blik vasgryp, en met die beste wil ter wêreld kan sy nie haar oë losskeur nie.
Hy glimlag meteens, maar ook sy glimlag is anders. Dis ’n trekking van die lippe, ’n siniese glimlaggie, maar die donker oë lag nie saam nie. Die glimlag verbreek die vreemde hipnose van die donker oë en Willemien draai haar kop vinnig terug. Dit voel vir haar asof sy bevry is uit ’n tronk waarin sy haar vir ’n nagmerrie-oomblik bevind het.
’n Ruk later skuif die vasteland van Afrika onder hulle in. Soos ’n groen juweel in ’n see van blou fluweel lê Fernando Poo, die tropiese eiland aan die noordelike weskus van Afrika, onder hulle – die eiland wat al besing is as “’n paradys in die son”.
Die vliegtuig het reeds hoogte begin verloor en Willemien, wat belangstellend na onder loer, sien dat die eiland oordek is met tropiese plantegroei en woude. Santa Isabel kom in sig, eintlik maar ’n groot dorp met ’n kenmerkend Andalusiese karakter. Die meeste geboue is in Spaanse styl. Daar is ’n pragtige katedraal en ander heilige plekke. Sypaadjies en stoepe geplavei in gekleurde teëls soos in die eg Spaanse dorpies aan die Middellandse See, is oral te sien.
Die eiland het groot plantasies en ook digte tropiese woude wat nog deur min mense binnegedring is. Dis ’n eiland wat hout, kakao en koffie uitvoer, maar dis ook ’n eiland wat in sy diepste wese nog baie onheile, nog baie primitiwiteit, verskuil hou.
Die drie dorpe van die eiland word deur teerpaaie met mekaar verbind. Die see om die eiland wemel van haaie wat jaarliks honderde inboorlinge grusaam vermink.
Die eiland is een van kontraste; stukkies van die oue en nuwe is inmekaar gevleg; die primitiewe en die beskaafde gaan hand aan hand. Willemien kyk op die naderende stukkie land van 800 hektaar af en besluit dis onbeskryflik mooi … ’n eiland in die son.
Op hierdie oomblik, toe die waarskuwingsliggies begin flits dat die veiligheidsgordels vasgemaak moet word, staan twee van die passasiers vinnig op. Die lugwaardin stap met ’n vriendelike glimlag nader om hulle te waarsku dat die vliegtuig besig is om te daal en dat hulle moet gaan sit.
Die donker vreemdeling spring soos ’n losgelate staalveer regop … maar hy steek in sy spore vas toe hy in die loop van ’n rewolwer vaskyk. “Gaan sit.” Dis ’n kortaf bevel in ’n onverbiddelike stem.
Die kaptein kyk verbaas op na die lugwaardin wat skielik in die deur van die stuurkajuit verskyn. Sy gesig verbleek toe hy die blink loop by haar elmboog eien en die vrees in haar donker oë sien.
Kaping.
Dis ’n besef wat onmiddellik deur almal op die vliegtuig se gedagtes skiet. Die onheil waarvan hulle al so dikwels in die koerante gelees het, is besig om met hulle te gebeur. Die vliegtuig word gekaap.
’n Vrou gil, ’n kind begin huil. Die een kaper se stem klap deur die beperkte ruimte waar hy stelling ingeneem het sodat hy almal onder oog kan hou.
“Julle sal niks oorkom as julle net kalm bly nie,” sê hy met ’n swaar Engelse aksent. “Julle sal toegelaat word om die vliegtuig veilig te verlaat wanneer ons op Santa Isabel neerstryk. Maar dit hang van julle self af. Een verdagte beweging, en …” Hy beweeg die loop van die rewolwer. “Ek sal nie aarsel om te skiet nie. Ek bedoel dit,” voeg hy by terwyl sy blik strak oor die rye dwaal.
In die stuurkajuit knik die kaptein sy kop magteloos. Wat anders kan hy doen as om te gehoorsaam? Die passasiers is sy eerste verantwoordelikheid. Hy durf niks doen wat hul veiligheid in gevaar sal stel nie. Gehoorsaam sein hy per radio die bevele oor na die beheertoring terwyl die vliegtuig al laer oor die lughawe sirkel en dan op die verste aanloopbaan neerstryk.
Toe die motore eindelik afgeskakel word, sak ’n doodse stilte neer. Ook oor die lughawe. Hierdie keer is daar nie die geskarrel van haastige voetstappe en voertuie wat die inkomende vliegtuig nader nie.
Uit die beheertoring kyk bekommerde oë na die vliegtuig wat nou bewegingloos, skynbaar sonder ’n beduidenis van lewe aan boord, staan en wag. Uit die vliegtuig staar die oë beangs en vol afwagting om hulp na die lughawegebou. Maar nêrens is daar ’n beweging te sien nie.
Die ultimatum word weer aan die beheertoring oorgedra. Die antwoord kom terug: ’n uur uitstel word gevra.
Dis ’n lang uur, sestig minute wat skaaf en vreet aan gespanne senuwees, sestig maal sestig sekondes, wat elk soos ’n ewigheid verbygaan. Niemand praat nie. Niemand mag sy of haar mond oopmaak nie.
Net in die stuurkajuit probeer die kaptein en sy medevlieënier nog ’n slag redeneer, soekend na ’n plekkie in hierdie soort mens se mentaliteit waar nog ’n greintjie menslikheid kan skuil … vergeefs. Dan raak dit ook daar stil.
Hulle wag.
’n Uur later kom die beheertoring deur. Nog uitstel word gevra. Nog ’n uur. Dit word teësinnig toegestaan. Maar net nog hierdie een keer, kom die waarskuwing uit die vliegtuig. Oor ’n uur moet die geld en ’n ligte tweemotorige vliegtuig gereed wees, of … Daar is plofstof aan boord. Dit kos net die druk van ’n knoppie om alles en almal die lug in te blaas. Dit kan bluf wees, maar … dit kan waar wees. Hoe kan enigiemand seker wees?
Noodoproepe word oor duisende kilometers oorgesein. Die Iberiese lugdiens word genader. Ook meneer Julius Cane van die Republiek van Suid-Afrika word verwittig dat daar ’n losprys te betaal is vir sy mooi jong vrou. Die passasierslys is goed nagegaan. Ook meneer Dirk Heyns word in kennis gestel dat daar ’n losprys op sy dogter se kop is. Die losprys is ’n aardige som … en dit moet binne ’n uur beskikbaar wees!
Die aardbol krimp in hierdie oomblikke. Binne ’n paar minute is die nuus in Europa. Nog ’n paar minute en die Republiek van Suid-Afrika ontvang die skokkende tyding – twee Suid-Afrikaners word as gyselaars aangehou op ’n gekaapte vliegtuig op die eiland Fernando Poo.
Dringende