Bizancjum ok. 500-1024. Отсутствует

Bizancjum ok. 500-1024

75–101; Magdalino (2007a).

226

Kolbaba (2000), s. 15–16, 25–29, 170, 173–188; Kolbaba (1997).

227

Zob. też Kolbaba (2000), s. 17, 28, 38–39, 139–140, 152; Kolbaba (2006), s. 209–212. Por. wyżej, s. 55–56, 57, 58–59.

228

Na temat wyraźnej zgodności greckiej i łacińskiej muzyki liturgicznej oraz stosowania w XIV w. scholastycznej metody argumentacji przez pisarzy ortodoksyjnych zob. odpowiednio Lingas (2005); Russell (2006).

229

Beck (1978), s. 103–106; Kolbaba (2000), s. 46, 69–72, 95, 104–117; Cameron, Averil (2006b), s. 96–98, 112–115, 129–132.

230

Maguire i Maguire (2007); Baun (2007a); Shepard (2007). Zob. też Beck (1978); Mango (1980), s. 88–104.

231

Na temat różnych koncepcji religijnej ortodoksji wśród intelektualistów zob. Magdalino (2006).

232

Przekłady na język polski, zob. Bibliografia (przyp. red.).

233

Readings in late antiquity, wyd. Maas. (Opracowanie to, podobnie jak inne przytaczane w tej części wprowadzenia, zaliczyliśmy do naszej bibliografii podstawowych źródeł; pozostałe znalazły się w bibliografii prac pomocniczych.)

234

Pagans and Christians, wyd. Lee. Zob. też teksty z wprowadzeniami zbiorowymi: Religions of late antiquity, wyd. Valantasis.

235

Na temat okresu od śmierci Konstantyna Wielkiego do soboru chalcedońskiego zob. Creeds, councils and controversies, wyd. Stevenson i Frend; czasy przed VIII w.: Nicene, wyd. Wace i Schaff.

236

The Roman eastern frontier, wyd. Lieu i in.

237

Icon and minaret, wyd. Brand; Byzantium, wyd. Geanakoplos.

238

Byzantine defenders of images, wyd. Talbot; Holy women of Byzantium, wyd. Talbot.

239

Icon and logos, wyd. Sahas; zob. też przejrzysty, szczegółowy przewodnik po wszystkich formach materiałów źródłowych w: Brubaker i Haldon (2001).

240

Medieval trade, wyd. Lopez i Raymond.

241

Medieval Slavic lives, wyd. Kantor; Kiril and Methodius, wyd. Dujčev; Monumenta Bulgarica, wyd. Butler.

242

Islam, wyd. Lewis.

243

Normans in Europe, wyd. van Houts; First Crusade, wyd. Krey; P. Halsall, Crusade sources in translation (www.fordham.edu/halsall/source/cdesource.html). Zob. też artykuły w: Whitby, Mary (red.) (2007).

244

Russian travelers, wyd. i tłum. Majeska.

245

Hanawalt, Annotated bibliography of Byzantine sources.

246

Zbiór przekładów (na języki zachodnie) Halsall udostępnił na stronie Internet Medieval Sourcebook: www.fordham.edu/halsall/byzantium. Zbiór zgromadzony przez Stephensona, wraz z linkami do innych witryn, znajduje się na stronie: http://homepage.mac.com/paulstephenson/trans.html. Dobrym punktem wyjścia, jeśli chodzi o wcześniejszy okres, jest Society of Late Antiquity: www.sc.edu/ltantsoc.

247

Regularnie aktualizowany wykaz żywotów bizantyjskich świętych, dostępnych w przekładzie na język angielski i inne zachodnie języki europejskie, można znaleźć na stronie: http://www.doaks.org/research/byzantine/translations_byzantine_saints_lives.html.

248

Por. wyżej, s. 65. Np. [Focjusz] Homilies, wyd. Laourdas, s. 167, 170; tłum. Mango, s. 290, 293–294; Barber C. (2002), s. 135–137; James (1996); zob. James (red.) (2007).

249

Mango, Art of the Byzantine empire.

250

Ball (2005); zob. też Parani (2003).

251

W niektórych formach wizualnych można jednak dostrzec gusta i tematykę, które odbiegały od swych oficjalnych odpowiedników: Maguire i Maguire (2007).

252

Więcej szczegółów na temat prac cytowanych w tym i kolejnych przypisach zob. w Skrótach lub Bibliografii podstawowych źródeł. [Justynian], Corpus iuris civilis, tłum. Birks i McLeod, Institutes; tłum. Watson, Digest; Ecloga, tłum. Freshfield; Ecloga privata aucta, tłum. Freshfield; [Prawo rolnika], wyd. i tłum. Ashburner; Eparch, tłum. Freshfield; JG, częściowe tłum. McGeer; Rhodian sea-law, tłum. Freshfield.

253

Oba podręczniki przetłumaczono w: Brand (1969), s. 48–57, 57–60. Na temat koncepcji regulacji mających moc prawną zob. też Magdalino (1997).

254

Nicene, wyd. Wace i Schaff, XIV. Wysoce problematyczny tekst, akt soboru VII (Nicea 787) jest częściowo dostępny w nowszym tłumaczeniu: Icon and logos, wyd. Sahas. Zob. też Brubaker i Haldon (2001), s. 233–237.

255

Nie jest to zaskakujące, zważywszy, że Nomokanones, kompilacje praw świeckich (nomoi) i regulacji kościelnych (kanones), nie miały statusu systemu prawa kanonicznego. Tworzono jednak ważne zbiory, zwłaszcza Nomokanon of fourteen titles, oraz pisano autorytatywne komentarze, np. nomophylax kościoła Hagia Sophia autorstwa Teodora Balsamona z XII w.: zob. ODB, I, s. 372–374 (A. Schminck), s. 248–249 (A. Kazhdan); ODB, II, s. 1490–1491 (A. Schminck); Macrides (1990). Zob. też s. 244, 248.

256

Zob. tłumaczenie całych zachowanych tekstów w: Byzantine monastic foundation documents, wyd. Thomas i Hero. Zob. też Synaxarion of the monastery of the Theotokos Evergetis, wyd. i tłum. Jordan (ukazały się dwa tomy).

257

Morris (1995).

258

[Grzgorz Piwniczny], Life of Lazaros, tłum. Greenfield, s. 4, 69 (wprow.).

259

Por. wyżej, przyp. 15; zob. też Pratsch (2005a).

260

Zob. np. [Jan Chrysostom], Homilies, tłum. Hill; [Grzegorz z Nazjanzu], Select orations, tłum. w: Nicene, wyd. Wace i Schaff, VII; tłum. Vinson.

261

[Focjusz], Homilies, tłum. Mango; kazanie Mikołaja I Mistyka wyrażające ubolewanie z powodu splądrowania Salonik (904) znajduje się w jego Miscellaneous writings, wyd. i tłum. Westerink, s. 9–17. Zob. Sironis (1998) i inne artykuły w: Cunningham i Allen (red.) (1998); Cunningham (2003).

262

Antonopoulou (1997).

263

[Paweł Silencjariusz], St Sophia, częściowe tłum. Lethaby i Swainson; [Leon Choirosfaktes], On the bath, wyd. i tłum. Magdalino; Dujčev, Treaty of 927 with the Bulgarians; [Manuel II Paleolog], Oration, tłum. Chrysostomides. Zob. też Magdalino (1993a),

Скачать книгу