Bizancjum ok. 500-1024. Отсутствует

Bizancjum ok. 500-1024

418–426, 505.

176

Por. niżej, s. 267–268.

177

[Prawo rolnika], wyd. i tłum. ros. Miedwiediew i in.; wyd. i tłum. Ashburner; por. niżej; ODB, II, s. 778 (A. Kazhdan); Lefort (2002), s. 279–281; Górecki (2004).

178

Dölger, Beiträge, s. 114–123; tłum. w: Brand (1969), s. 48–57; Karayannopulos, Fragmente…, s. 321–324; tłum. w: Brand (1969), s. 57–60; Géométries du fisc byzantin, wyd. i tłum. franc. Lefort i in., s. 223–224, 235, 252–255, 263–265 (komentarz); Lefort (2002), s. 272; Oikonomides (2002).

179

O klasmata i trosce władzy, aby wznowić uprawę i ponownie czerpać dochody z jałowych ziem, zob. Górecki (1998), s. 244–254; JG, tłum. McGeer, s. 14 (wprow.); Lefort (2002), s. 281–283; Oikonomides (2002), s. 995–996; Morris (2006b), s. 25–30.

180

Laiou i Simon (red.) (1994); Karlin-Hayter (1990); Solte (1998); Macrides (1999); Solte (2003–2004 [2005]).

181

Morris (1986), s. 135–137, 143–146; Morris (1995), s. 140–142, 296–297.

182

Zasięg tej sieci opisuje Neville (2004). Zob. jednak Morris (2006a).

183

Stephenson (2000); Holmes (2001); Holmes (2005), s. 368–391, 440–447.

184

Neville (2004), s. 105–118, 136–156.

185

Morris (1986), s. 131–135, 141–146; Morris (2006a). Zob. też Magdalino (1994).

186

Morris (1986), s. 146–147; Morris (2006b), s. 34–37.

187

Peira, XL.12, XLII.18–19, XL.1–4, wyd. Zacharia von Lingenthal, s. 167, 177–178, 165–166. Mniej optymistyczną interpretację Peira zob. w: Litavrin (1977), s. 179, 187–190, 193. Zob. też Oikonomides (1986b); ODB, III, s. 1617, 1793 (D. Simon); Magdalino (1994), s. 102–105.

188

Por. niżej, s. 475–476, 478; JG, wyd. Zepos i Zepos, I, s. 209; wyd. Svoronos, nr 3, s. 85; tłum. McGeer, s. 55.

189

Morris (2006b), s. 23.

190

Zob. np. AHRB Centre for Byzantine Cultural History’s Gender Project (http://www.byzantine-ahrb-centre.ac.uk/Projects/Gender.htm); Talbot (1997); Smythe (2005).

191

Dennis (2001a).

192

Laiou (2002b), s. 51–52.

193

Brubaker (2005). Na temat tła prawnego statusu kobiet, własności i rodziny zob. Arjava (1996); Giardina (2000).

194

Stolte (1999); Humfress (2005), s. 181.

195

Jw.

196

Laiou (1992b); Cheynet (2000).

197

Neville (2006), s. 77–83.

198

Garland (2006).

199

Silvas (2006); Herrin (1982); Herrin (1994); Cormack (1997b); Herrin (2000a), s. 4–5.

200

Por. niżej, s. 289–293; Herrin (2001).

201

Kekaumenos, wyd. i tłum. ros. Litawrin, s. 218–221.

202

Al., VII.1, wyd. Reinsch i Kambylis, I, s. 103; wyd. i tłum. franc. Leib, I, s. 123; tłum. Sewter, s. 118.

203

NC, wyd. van Dieten, I, s. 230–232; tłum. Magoulias, s. 130–131.

204

NC, wyd. van Dieten, I, s. 10–11; tłum. Magoulias, s. 8. O Annie zob. artykuły w: Gouma-Peterson (red.) (2000). O patronkach i koneserkach sztuki w kręgach Komnenów zob. Laiou (1981), s. 253–254; Jeffreys E. (1982); Jeffreys (1994); Jeffreys E. (1998); Garland (red.) (2006).

205

Laiou (1981), s. 234–247; Connor (2004), s. 263–277.

206

Connor (2004), s. 266, 277–308.

207

Ringrose (1999); Sidéris (2002); Tougher (1997a); Tougher (2002); Ringrose (2003), s. 117–127; Smythe (2005), s. 164; Tougher (2006).

208

Gaul (2002), s. 200–201, 208–209.

209

Na temat pojęć męskości i oczekiwań wobec mężczyzn w społeczeństwie bizantyjskim zob. Barber C. (1997).

210

W VI w. pewien urzędnik cesarstwa pracujący w Koryncie określał na inskrypcjach swój status jako „wierny sługa” cesarza (pistos doulos; gnēsiōs douleuōn), a termin doulos przez całe średniowiecze konotował dostęp do cesarza: Feissel i Philippidis-Braat (1985), s. 279–281; Pazdernik, „A dangerous liberty” (praca doktorska, 1997); Pazdernik (2005), s. 203–205. Termin doulos miał jednak inne konotacje, od „niewolnika” po nierzymskich książąt poza granicami cesarstwa, np. Serbów i Chorwatów, którzy uznali hegemonię cesarza „w niewoli” (doulikōs): DAI, roz. 31, 32, s. 150–151, 160–161. Zob. też Treitinger (1956), s. 227 i przyp. 84; ODB, I, s. 659 (A. Kazhdan); LBG, s. 407 (douleia, douleusis).

211

Lopez (1945); Maguire (1997); Ball (2005), s. 37–56, 79–80, 102–104.

212

Przegląd niektórych odstępstw od ortodoksyjnego społeczeństwa i sposobu myślenia zob. w: Garland (red.) (1997); Smythe (red.) (2000).

213

Galatariotou (1987), s. 121–122; ODB, II, s. 945–946 (J. Herrin); Smythe (1999); Smythe (2005), s. 164–165; Tougher (1999); Jordan (2000), s. 67–71; Ringrose (2003), s. 112, 126.

214

Dagron (1976), s. 187–193.

215

Skyl., wyd. Thurn, s. 459; tłum. franc. Flusin i Cheynet, s. 380; tłum. Wortley, s. 430.

216

Por. niżej, s. 262; Ahrweiler (1926b), s. 3–4, 7–10; Winnifrith (1987).

217

Starr (1939); Sharf (1971); Jacoby (1995); de Lange (1992); Greek Jewish texts from the Cairo Genizah, wyd. i tłum. de Lange.

218

Por. niżej, s. 120, 244, 250; Sharf (1971), s. 107–112, 116–121; Bowman (1986); Maas (1990); Cameron, Averil (2002a); de Lange (2000); de Lange (2005a); de Lange (2006), s. 172–177.

219

Goitein (1967–1963), I, s. 42–63, 211–214, 266–272; Muthesius (1995), s. 245–253.

220

Holo (2000); Jacoby (2000a); Ankori (1959), s. 163–164; Sharf (1971), s. 107–127.

221

Magdalino (2000a), s. 219–221; Balard (1976); Reinert (1998); Shepard (2006b).

222

[Liutprand], Antapodosis, VI.5, wyd. Chiesa, s. 147; tłum. Wright, s. 206–207; Brett (1954); Trilling (1997), s. 222–230; Maguire i Maguire (2007), s. 41–45, 54–55.

223

Bar Hebraeus, Chronography, tłum. Wallis Budge, I, s. 203; Runciman (1955), s. 52–67; Shepard (1978–1979), s. 174; Kaplan (1997), s. 170–171; Kolbaba (2005), s. 40–41. Wydarzeń 1054 r. nie opisano w bizantyjskiej historiografii, a pod rządami Komnenów przywódcy Kościoła za bardzo byli uzależnieni od cesarza, by stanowisko Cerulariusza mogło zostać przyjęte za wzór: Kolbaba (2003). Wskazuje to jednak, że

Скачать книгу