Bizancjum ok. 500-1024. Отсутствует
bizantyjskich sposobach ich pisania, oglądania i odnoszenia ich do tekstów zob. Mango (1963b); Mango, Art of the Byzantine empire; Talbot Rice (1968); Maguire (1981); Maguire (1996); Belting (1994); Cormack (1997a), Cormack (2000); Rodley (1994); Cutler i Spieser (1996); Lowden (1997); Mathews (1998); Brubaker (1999a), Barber C. (2002).
139
Por. niżej. Poza klasyczną pracą Grabara (1936) zob. też Spatharakis (1976); Walter (1978); Magdalino i Nelson (1982); Cormack (1985), s. 179–214; Brubaker (1985); artykuły w: Evans i Wixom (red.) (1997); Ousterhout (2001); Grierson (1982), artykuły w serii SBS; Cheynet (2005).
140
DC, przedmowa, wyd. Reiske, s. 4; wyd. i tłum. franc. Vogt, I, s. 1.
141
Cormack (1992); Lowden (1992); Maguire (red.) (1997); Cutler (2001), s. 261–264; Schreiner (2004); Littlewood i in. (red.) (2002); Anca (2005); Prinzing (2005); Reinsch (2005); Tinnefeld (2005a); Bardill (2006); Bauer (2006); Featherstone (2006); Klein (2006); Luchterhandt (2006); Schreiner (2006); Maguire i Maguire (2007), s. 29–57.
142
Holmes (2002a), s. 97–99, 103–104; Morris (2003), s. 244–249; Haldon (2005c), s. 77–78; Featherstone (2006); por. też niżej.
143
Peri strategias (Strategia), roz. 43, wyd. i tłum. Dennis, Three Byzantine military treatises, s. 124–125; tłum. w: Lee i Shepard (1991), s. 30.
144
NG, XV.11.4, wyd. Schopen i Bekker, II, s. 788–789; tłum. niem. van Dieten, III, s. 170–171; Hetherington (2003), s. 164–165.
145
Lopez (1945), s. 7; Muthesius (1995), s. 56–64; Muthesius (1997), s. 34–43.
146
Helms (1993); Trilling (1997).
147
Mango (1990), s. 52. Zob. też Talbot Rice (1968); Beckwith (1979); Krautheimer i Ćurčić (1986); Mango (1979); Lowden (1997); Rodley (1994); Freely i Çakmak (2004); Cutler i Spiser (1996); Mathews (1998); Ousterhout (1999); Cormack (2000).
148
Whittow (1995); Whittow (1996b); Bouras (2002); Sanders (2003), s. 396–397; Bakirtzis (2003), s. 54–56, 64; artykuły w: Dark (red.) (2004); Dark (2004); Dark (2005); por. niżej.
149
Maguire i Maguire (2007). Ortodoksyjny punkt widzenia mogą jaskrawo, a nawet groteskowo przekazywać też rysunki i obrazy na marginesach rękopisów: Corrigan (1992).
150
Mango (1975b).
151
Por. niżej. Zob. zbiór listów pewnego konstantynopolitańskiego nauczyciela z X w.: Anonymi professoris epistulae, wyd. Markopoulos (streszczenie przez Browninga [1954], s. 402–425). Zob. też Lemerle (1986); Constantinides (2003).
152
Hunger (1969–1970).
153
Na temat żywotów świętych zob. Pratsch (2005a), s. 405–407.
154
Krumbacher (1897).
155
Beck (1959); Beck (1971); Politis (1973), s. 1–43; Hunger (1978); Kazhdan i Franklin (1984); Kazhdan (1999).
156
Agapitos (1991); Littlewood (red.) (1995); Beaton (1996); Odorico i Agapitos (red.) (2002); Odorico i Agapitos (red.) (2004); Rosenqvist (2007).
157
Hatlie (1996); Hörandner i Grünbart (red.) (2003); Alexiou (1982–1983); Alexiou (1986); Lauxtermann (2003–2007); Maguire (1981); Mullett (2003); Dennis (1997); Littlewood (1999); Jeffreys E. (red.) (2003); Jeffreys E. (2007).
158
Wilson (1996); Cavallo i in. (red.) (1991); Cavallo i Mango (red.) (1995); De Gregorio i Kresten (red.) (1998); Waring (2002); [Szewczenko, I.] (2002).
159
LBG.
160
Politis (1973), s. 23–25; Beaton i Ricks (red.) (1993); Digenis Akritis, wyd. i tłum. E. Jeffreys, s. xiv–xviii, xli–xlix, liv–lvii (wprow.).
161
Browning (1978); Holmes (2002b); Holmes i Waring (red.) (2002); Jeffreys E. (2007), s. 169–170; Confraternity of Thebes, wyd. i tłum. Nesbitt i Wiita, s. 373–379; Horden (1986); [Szewczenko N.P.] (1995).
162
Baun (2000); Baun (2007); Baun (2008).
163
Ahrweiler (1966); Pryor (1988); Pryor (2002); Pryor (2003); Pryor i Jeffreys (2006).
164
Por. niżej. Zob. też McGeer (1988); McGeer (1991); McGeer (1995); Kühn (1991). Ogólniej o armii z okresu wczesno- i średniobizantyjskiego zob. też Treadgold (1992); Treadgold (1995); Scharf (2001); Haldon (1999a); Haldon (2001a); Haldon (red.) (2007).
165
Bartusis (1992); Birkenmeier (2002).
166
Haldon (1979); Haldon (1984); Haldon (1993); por. też niżej.
167
Por. Treadgolda (1995), s. 64–78 z Haldonem (1993) i Haldonem (1999a); por. też wyżej i przyp. 14.
168
Por. niżej, s. 265–269; Haldon (1993); Haldon (1999a), s. 105–106, 234–237.
169
Charanis (1961); por. niżej.
170
Por. niżej, s. 241–242, 277–278; Brandes (2002a); Haldon (2003a).
171
LPB (z obszernym komentarzem); użyteczna tabela funkcji w: Haldon (2005c).
172
Laurent (red.), Corpus des sceaux, II (= L’Administration centrale) to zbiór pieczęci najwyższych urzędników; DOS; Seibt i Wassiliou, Byzantischen Bleisiegel, II; SBS 7–8; PMBZ, I (prozopografia do 867 r.) i II (do 1025 r., w druku); Prosopography of the Byzantine world (http://www.pbw.kcl.ac.uk).
173
Por. niżej, s. 273–276; JG, tłum. McGeer (wprow.); Oikonomides (1996a); Oikonomides (2002), s. 995–1004; Brandes (2002a), s. 505–510; Haldon