Bizancjum ok. 500-1024. Отсутствует
Morrisson i Cheynet (2002).
95
Zob. też [Iwanow] (2003).
96
[Jan Mauropous], Letters, wyd. i tłum. Karpozilos; [Teofilakt z Ochrydy], Letters, wyd. i tłum. franc. Gautier; Mullet (1997); por. też niżej.
97
Shepard (1988b), s. 70–72.
98
Martin (1993), s. 48–53, 531–532, 709–711.
99
Morris (1995), s. 5–6.
100
Por. niżej; Dagron (1993); Chadwick (2003).
101
Haldon (2003b), s. 60–74.
102
Jacoby (2005a).
103
Bojovic (2001); Eastmond (2003a); Eastmond (2004).
104
Zob. zwł. Nicol (1993).
105
Morrisson (2005).
106
Angold (1975a).
107
Shawcross, „The Chronicle of Morea” (rozprawa doktorska, 2009); Shawcross (w druku).
108
Meyendorff (1964); Meyendorff (1974c); Krausmüller (2006).
109
Zob. jak cesarz Trapezuntu wyjaśnił ufundowanie celi na górze Athos w 1374 roku: Actes de Dionysiou, wyd. Oikonomides i in., s. 60.
110
Register des Patriarchats, wyd. Hunger i in., II, nr 56, s. 428–429; Régestes des actes du patriarcat, wyd. Grumel i in., nr 2309; Nicol (1979), s. 19; Meyendorff (1981), s. 115, 128–130; Krausmüller (2006); por. niżej.
111
Evans (red.) (2004), s. 11–12 (wprow.); Gothóni (2004), s. 60–64; Shepard (2006c), s. 17–18, 36–40.
112
[Kalikst I], Life of Gregory of Sinai, roz. 15, wyd. Pomialovsky, s. 33; Balfour (1982), s. 44–47, 52–53; Majeska (1991), s. 36–37.
113
MM, II, s. 361; Régestes des actes du patriarcat, wyd. Grumel i in., nr 3112.
114
Cameron, Averil (1979b).
115
MM, II, s. 191, 192; tłum w: Barker (1969), s. 108, 109; Crummey (1987), s. 58.
116
Ignatius of Smolensk, tłum. w: Majeska, Russian travelers, s. 104–105, 110–111; PVL, s. 49; RPC, s. 111.
117
Biliarsky (1993), s. 125–127, 133, 139; Biliarsky (2001), s. 72–74, 85–88.
118
Soulis (1984), s. 6–11, 25–27, 35–47.
119
Por. też Malamut (2000), s. 500–505; Ćirković (2004), s. 49–52.
120
Danilo II i in., Životi kraljeva, wyd. Daničić, s. 96–97; Malamut (2000), s. 503.
121
Obolensky (1971), s. 255–256.
122
[Szewczenko], Alexios Makrembolites, s. 213 (tekst), s. 225 (tłum.).
123
Obolensky (1963), s. 47–52; Barker (1969), s. 183, 504–509; Jackson (2005), s. 238–240.
124
Barker (1969), s. 408; Mergiali-Sahas (2001a), s. 56–59; Baronas (2004), s. 85–87; Vassilaki (2005); Baronas (2007).
125
Shepard (2006c), s. 26–28; Peschlow (2001), s. 401.
126
Runciman (1965), s. 97, 99, 104, 116–117.
127
Na temat „kompromisu między greckim polis a italskim senioratem”, przewidywanego przez ich czołowych myślicieli, których część liczyła na pomoc militarną z Zachodu, zob. Ronchey (2006), s. 321–322.
128
Zob. np. [Szewczenko I.] (1961); Nicol (1979), s. 75–83; Kolbaba (1995).
129
Harris (1995a), s. 156, 164–188.
130
Dvornik (1966); Runciman (1977); Nicol (1979); Hussey (1986); Herrin (1987); Angold (1995); Morris (red.) (1990); Dagron (2003).
131
Zob. serię publikacji archiwów poszczególnych klasztorów na górze Athos, np. [Akta Ławry], wyd. Lemerle i in., I, s. 13–48 (wprow.); Actes du Protaton, wyd. Papachryssanthou, zwł. s. 17–109 (wprow.); Hackel (red.) (1981); Mullett i Kirby (red.) (1994); Mullett i Kirby (red.) (1997); Morris (1995); Bryer i Cunnigham (red.) (1996); Iwanow (2006).
132
Zob. Dagron i in. (red.) (1993); Vauchez i in. (red.) (1993); Mollat du Jourdin i in. (red.) (1990); Krueger (red.) (2006); Noble i Smith (red.) (2008).
133
Angold (red.) (2006).
134
Taft (1978); Taft (1992); Taft (1984).
135
Horníčková (1999); Durand i Lafitte (red.) (2001); Durand i Flusin (red.) (2004); Wolf i in. (red.) (2004); materiały z sympozjum „Pielgrzymka w imperium bizantyjskim w okresie od VII do XV w.”, opublikowane z wprowadzeniem A.-M. Talbota, DOP 56 (2002), s. 59–241; Lidov (red.) (2003); Klein (2004); Grünbart i in. (red.) (2007).
136
[Szewczenko N.P.] (1991); [Szewczenko N.P.] (1995); Angelidi (1994); Angelidi i Papamastrorakis (2000); Weyl Carr (2000) i inne artykuły w: Vassilaki (red.) (2000); Papaioannou (2001); por. niżej, przyp. 46; Vassilaki (red.) (2005); Gerstel i Talbot (2006), s. 87; Lidov (2006).
137
James