Tryna du Toit-omnibus 9. Tryna du Toit
die mooi Chinese matte op die vloere, die silwer kandelare op die spieëltafel – herinnerings aan ’n lewe wat verby is; sy kyk na die portrette van haar man en kinders waarmee mevrou Louw haar omring, en haar hart is gevul met liefde en deernis vir die trotse, onafhanklike ou dame.
“Ek het my lewe gehad,” het Georgina Louw eendag vir haar gesê toe hulle oor dié dinge gesels het. “’n Vol en interessante lewe – met meer as my regmatige deel van voorspoed en geluk. Nou is dit my kinders se beurt en ek is nie van plan om die lewe vir hulle te versuur of om ’n las vir hulle te wees nie. Buitendien het ek meer as genoeg om my besig te hou. Die tyd word kort en daar is nog so baie wat ek wil doen!”
Sy dink nou aan haar woorde terwyl sy na die ouer vrou se mooi, fynbesnede gelaatstrekke kyk en sy dink dat Georgina Louw in haar dae seker ’n beeldskone jong meisie en vrou was. Baie van die jeugdige skoonheid het verdwyn, maar haar trotse, onafhanklike gees is nog ongeskonde.
“Moenie so bekommerd lyk nie, kind. Jy sal sien: môre is ek weer perdfris. Ek het Vrydag ’n ete en brugpartytjie wat ek vir niks ter wêreld wil mis nie. Toe, loop gerus nou. Ek het lus om ’n bietjie te slaap.”
Peinsend is Veronica terug na haar eie woonstel nadat sy eers Adèle se koorspen teruggeneem het en seker gemaak het dat Adèle later die middag sal inloer om te sorg dat mevrou Louw niks nodig het nie.
Sal hy nog kom? wonder Veronica ’n rukkie later terwyl sy teleurgesteld kyk na die grys mistigheid wat in digte vlae oor die see aangerol kom. Waarom moet dit nou juis vanmiddag reën? Dis of die dag en alles saamspan om haar mismoedig te maak.
Sy het later gaan uittrek en gereed gemaak ingeval hy tog, ten spyte van die onplesierige weer, opdaag. Sy het ’n bruin romp aangetrek met ’n sagte geel trui wat sy ’n paar dae vantevore gekoop het, ’n geel en wit syserpie om haar nek geknoop en ’n ligte tweedjas uit haar kas gehaal. Die hele tyd sê sy vir haarself dat hy seker nie in die reënweer sal kom nie, maar haar ore bly gespits vir die geringste geluid en toe haar deurklokkie net na halfdrie lui, begin haar hart soos ’n onervare skooldogter s’n bons.
Dit is hy. Hy het ’n reënjas aan en die reëndruppels blink in sy kort, donker hare. ’n Oomblik kyk hy glimlaggend na haar, dan vra hy: “Wel, is jy gereed?”
“Ek het gewonder of jy dit sal waag om in dié weer uit te gaan.”
“Dié weer?” Hy glimlag geamuseerd. “Jy vergeet, ek het meer as ’n jaar in Londen gewoon. Daar is sonskyndae die uitsondering.”
Sy het vergeet. Kort-kort vergeet sy maar weer …
Sy nooi hom binne, maar hy skud sy kop.
“As jy reg is, kan ons maar dadelik gaan. Kry net jou jas.”
Hoofstuk 4
Onder in die straat voor die gebou staan ’n geel Citroën met ’n Pretoriase nommerplaat. Emile stap reguit daarheen.
“Jou motor?” vra sy. Sy het so half verwag dat hy met ’n gehuurde of ’n geleende motor hier sal aankom.
“Myne,” antwoord hy droogweg. “Ek het darem so ’n bietjie vooruitgeboer vandat jy my laas gesien het.”
“Natuurlik. Ná alles wat ek gehoor het, het ek ten minste ’n Rolls verwag,” sê sy kalm.
Hy maak die deur vir haar oop en klim agter die stuur in.
“Waarheen gaan ons?” vra hy.
“Moet ek besluit?” Sy dink ’n oomblik na. “Was jy al by Kommetjie? Ons kan daar gaan tee drink as jy lus het. Dis ’n pragtige pad – selfs op ’n vaal, reënerige dag.”
“Kommetjie is een van die plekke waarnatoe ek nog graag wil gaan. Dalk kan ons dan met die Constantia-pad langs terugkom. Hoe laat moet jy weer by die huis wees?”
Sy aarsel ’n oomblik, dan sê sy koel: “Geen spesifieke tyd nie. Maar ek het nog ’n bietjie skoolwerk om te doen.”
“Skoolwerk op ’n Sondagaand? Dit klink asof jy ’n besige naweek gehad het. Hoe het dit toe met die perde gegaan?”
“Goed. Dit was ’n lekker middag en ek het ’n klomp geld gewen.”
Noudat sy alleen saam met hom in die motor is, voel sy skielik ’n bietjie skaam en onseker van haarself. In ’n poging om dit weg te steek begin sy hom opgewek van haar ervarings die middag vertel – ook van die ou boemelaar wat voorspel het dat haar perd met meer as ’n lengte sal wen.
“Ek het eers gedink ek sal die geld vir die Heilsleër gee – gedagtig aan al die ou boemelaars en rondlopers wat hulle moet huisves – maar nadat ek daaroor geslaap het, het ek besluit om vir my een van Jacques du Pré se skilderye te koop. So ’n gelukkie sal my seker nie weer te beurt val nie en die skildery sal ’n dubbele doel dien: dit sal ’n gedurige bron van vreugde en inspirasie vir my wees, maar ook ’n herinnering aan die ou boemelaar en die euwels van dobbelary,” eindig sy effens uitasem.
Hy antwoord nie dadelik nie. Die verkeer is taamlik druk en dit vereis blykbaar al sy aandag om die motor in die nou, besige straat te bestuur.
“Van waar ken jy Jack Verster?” vra hy na ’n rukkie.
“Ek het hom twee, drie jaar gelede op ’n partytjie ontmoet,” antwoord sy versigtig.
“Sien jy hom dikwels – ek bedoel, wanneer hy in die Kaap is?”
Sy stem is kalm en ongeërg en sy antwoord liggies: “Taamlik gereeld. Dit hang af hoe besig ons albei is.”
“Interessante kêrel?” sê-vra hy.
Sy kyk tersluiks na hom, maar sy oë is op die pad voor hom gerig.
“Nogal. Hy ken almal en weet van alles. Ek geniet dit om saam met hom uit te gaan,” vervolg sy effens uitdagend.
Hy antwoord nie. Droom sy of is dit die werklikheid? dink sy. Sit sy regtig hier langs Emile in die motor, oorgehaal om met die geringste aanleiding rusie met hom te maak?
Die Twaalf Apostels is toe onder die mis en die bulderende see is een met die grys wolke en die misreëntjie wat mistroostig oor die aarde neersif. Sy en Emile is alleen in die motor wat so stil oor die nat pad gly, afgesluit van die res van die wêreld deur die vaal reënkombers.
Sy moes nooit gekom het nie, dink sy in ’n skielike opwelling van paniek. Sy moes haar nie deur Emile laat ooreed het nie. Wat kan hulle na vyf jaar vir mekaar sê wat nie weer al die ou spoke sal opjaag nie? Asof hy bewus is van haar verleentheid begin Emile gesels. Hy praat oor die Kaap met sy berge en sy natuurskoon, van die atmosfeer wat die ou stad besit, wat hom as argitek dadelik getref het. ’n Skilder sou natuurlik nog meer bewus daarvan wees!
Sy antwoord nie daarop nie, maar begin vra hom uit oor sy tyd oorsee. Hy vertel haar van Venesië, die argitek se droomstad, en van Rome, Parys en Londen, waar hy ook ’n tyd lank gewoon en gewerk het.
Sy luister stil, bewus daarvan dat hy ook nie heeltemal op sy gemak is nie. Tussen hulle lê natuurlik die onuitgesproke gedagte: as alles volgens plan verloop het, sou sy saam met hom daar gewees het. En tog, alles in ag genome, het dinge seker maar ten goede gebeur. As sy ook daar was, sou hy nie sy volle aandag by sy werk kon bepaal nie en sou geldnood hulle gedwing het om baie gouer na Suid-Afrika terug te keer. Hy was vry en ongebonde en het nie nodig gehad om hom oor ’n vrou – en gesin – te bekommer nie.
Op pad het die reën opgehou; die son het deur die wolke gebreek en plek-plek het daar blou kolle op die see verskyn. Toe hulle by ’n mooi rotsformasie naby Chapmanspiek kom, het Emile die motor van die pad getrek en haar genooi om uit te klim en die uitsig saam met hom te bewonder. Hulle het teen die rots opgeklouter en gekyk na die wye uitgestrektheid van die rustelose, deinende see, na die hoë branders wat skuimend oor die rotse breek en hoog in die lug opspat om dan weer terug te val in ’n eindelose kom en gaan.
“Daar is geen haas nie,” sê Emile langs haar. “Kom ons sit ’n rukkie hier op die rotse. Of is dit te koud vir jou?”
“Ek