Ena Murray Keur 4. Ena Murray
se ouers.
Weer trek die vroutjie in die vergulde raam haar oë, en Salome kyk haar peinsend aan. Was jy gelukkig hier op Babilon? wil sy haar vra. En hoe het jy daardie eerste Calvyn gehanteer? Maar dan besef sy dat dit verspotte vrae is. Want hierdie vroutjie was die vrou van die eerste Calvyn, die vrou van sy hart. En sy, Salome, is niks van die tweede Calvyn nie.
Sy draai vinnig om, loop uit en kom aarselend tot stilstand toe sy die vreemde jong meisie langs haar skoonma op die stoep by die teetafeltjie gewaar. Sy wil vinnig omdraai, maar die meisie het haar reeds gewaar en kom nader gestap.
“Ek neem aan jy is Salome.”
Salome kan net knik, want ook hier sien sy geen vriendelikheid in die oë wat na haar kyk nie, hoewel daar ’n beleefde glimlaggie om die ander se mond is. ’n Hand word na haar uitgesteek. “Ek is Wanda Wolfaardt van die buurplaas.” Sy lag, en hoewel sy dit seker as ’n grap bedoel het, klink dit bitter en onnatuurlik. “Jy het seker al van my gehoor. Ek is die meisie wat, soos almal gedink het, eendag Deon se vrou sou word. Ek het spesiaal vandag na Babilon gekom om te kyk hoe lyk Deon se keuse. Ek het maar gister van vakansie af teruggekeer en toe die … e … nuus ontvang.”
Salome neem die uitgestrekte hand. Sy besef dat dit verstandig sal wees om liewer van hierdie meisie ’n vriendin as ’n vyand te probeer maak, maar die bitterheid huiwer nog in haar en haar stem is koel.
“Aangename kennis, juffrou Wolfaardt. Nee, ek het nog nooit van jou gehoor nie.”
Die ander lyk ’n bietjie van stryk gebring deur so ’n reguit antwoord. Dan lag sy, en hierdie keer klink dit beslis humorloos.
“Ek moet erken dit verbaas my. Gewoonlik is Babilon se mense nie so danig taktvol nie.”
Hulle staan mekaar ’n rukkie en beskou, en meteens verlaat die ergste opstand Salome en kry sy die jong meisie voor haar jammer. Nog iemand wat verwagtinge van Deon gekoester het en wat teleurgestel is; nog iemand wat haar hoop en drome op ’n De Ridder van Babilon gevestig het en bedroë daarvan afgekom het.
Sy is ’n mooi meisietjie met kort, donker krulle, diepbruin oë en ’n songekleurde vel wat getuig van ’n gesonde buitelewe op die plaas. Teenoor haar vertoon die ligte Salome bleek en gans te maer. Met ’n ligte frons en afgewende oë neem Salome teësinnig langs die teetafel plaas. Een ding is seker – nog ’n maand en dan sal sy aan so ’n minderwaardigheidskompleks ly dat sy nooit weer daarvan sal herstel nie. Tot die buurmeisie van Babilon laat haar uit haar plek voel. As sy nie wil toelaat dat hierdie mense haar geheel en al verswelg nie, wag daar ’n bitter stryd op haar om haarself te laat geld, om as ’n mens uit eie reg hier te bly en nie maar net ’n blote stuk gereedskap vir ’n doel op Babilon te word nie.
Soos gewoonlik neem Salome nie aan die gesprek deel nie. Sy luister maar na wat tussen haar skoonma en Deon se gewese nooi gesels word. Dat hierdie twee op baie goeie voet verkeer, en dat die hooghartige mevrou De Ridder die bure se dogter as skoondogter sou verwelkom het, blyk baie duidelik. Salome het gou in die sewe dae geleer dat dit beter is om sulke dinge soos water van ’n eend se rug te laat afrol. Waar dit haar skoonma aangaan, moet sy hoor en ook nie hoor nie.
Gelukkig kom daar geleentheid vir haar om van die rol van stille toehoorder te ontsnap toe die telefoon lui. Sy staan dadelik op, hoewel dit die eerste keer sedert haar aankoms op Babilon sal wees dat sy die telefoon beantwoord. Sy sug saggies toe sy die bruuske stem aan die ander kant dadelik herken.
“Ek bel om te sê dat ek moeilikheid met die motor gekry het en dat ons seker eers vanmiddag sal huis toe kom. Ria wil graag die middagvertoning van ’n rolprent sien en aangesien ek seker maar eers die motor teen eenuur sal kry, kan ons maar net sowel bly. Is alles reg daar?”
“Ja.”
Daar heers ’n oomblik stilte. Sy kan duidelik in haar verbeelding sien hoe die donker frons nou weer tussen die wenkbroue verskyn, en die ergerlikheid klein blitse in sy oë maak oor haar kortaf antwoord. Hy sê egter niks daaroor nie, want dis ’n plaaslyn en soms kan ’n mens se bure ongewone belangstelling in jou private gesprekke toon, veral as dit Babilon se lui is. Wat die mense van Babilon doen of sê, was nog altyd ’n baie interessante onderwerp vir hulle wat buite staan. Dit weet Calvyn teen hierdie tyd baie goed, dus sê hy net kortaf: “Laat weet asseblief vir Jansen dat hy die bakkie moet neem en inkom dorp toe en die goed by die koöperasie gaan oplaai. Ons sal dit die naweek nodig kry.”
“Goed.”
Toe sy die telefoon neersit, is daar ’n leë, teleurgestelde gevoel in haar. Sy sou self graag weer ’n goeie fliek wou sien en ’n rukkie wegkom van Babilon af. Om ’n hele Saterdagmiddag alleen met haar skoonma te wees, is ’n beproewing. Deon het natuurlik reeds weer verdwyn. Glo gaan visvang by ’n groot dam op een van die naburige plase. Soos sy hom ken, weet sy goed dat sy hom nie voor middernag moet terugverwag nie.
Sy gee die boodskap aan die huishulp in die kombuis om aan die voorman te gee en besef dat sy Hendrik Jansen nog nie ontmoet het nie. Maar op Babilon is dit nie vreemd nie. Soos sy hulle opgesom het, sal die De Ridders geen familiariteit met ’n voorman toelaat nie.
Goeie maniere verplig haar om terug te keer na die stoep, en sy sien met verligting dat die gas op die punt staan om te vertrek.
“Pappa-hulle is ook Vaaldam toe vir die visvangery. Ek gaan ook netnou. Ons gaan vanaand vis oor die kole braai en ’n bietjie dans in oom Hans se skuur. Jy kom seker later oor, nie waar nie?”
“Nee, ek is nie van plan om te gaan nie.” Sy sê niks meer nie, maar kyk trots, uitdagend terug in die ander meisie se oë. Twaalf wilde perde sal dit nie uit haar trek dat dit nou die eerste woord is wat sy van ’n visbraaiery en dansery hoor nie, nog minder dat sy nie genooi is nie.
“Wel, ek sal seker vir Deon daar kry, want hy is beslis genooi. Sien jou later.”
Ook hierdie eertydse vriendin van haar man het ’n wakker verstand, besef Salome terwyl sy met brandende wange van vernedering die motor agternakyk. Sy sal in haar pasoppens moet bly. Sal haar senuwees dit ooit hou?
Teen drie-uur die middag kom roep ’n verskrikte Saartjie haar in haar kamer met die nuus dat Apools buite is en vra dat sy dringend die baas moet soek. Een van sy beste koeie is besig om te kalf, en dit lyk asof daar moeilikheid is. Salome gaan doen eers self navraag by Apools en verneem dat hy die koei tot in die stal gebring het, en dat dit na ’n bruggeboorte lyk. Saartjie vertel haar dat mevrou De Ridder nog slaap, en Salome wonder bekommerd waar sy Calvyn of sy voorman in die hande sal kan kry. Laasgenoemde het ook nog nie van die dorp af teruggekom nie.
Met ’n baie bekommerde Apools aan haar sy gaan stel sy self ondersoek in, en vind dat die ervare ou plaaswerker beslis gelyk het. Daar ís komplikasies. ’n Oomblik kyk sy in die groot, stom oë van die koei, wat so hulpsoekend na haar kyk. Dan sak sy op haar knieë en begin bevele uitblaf aan die handewringende Apools. Toe hy haar net met groot, verskrikte oë staan en aangaap, word haar stem kwaai: “Maak gou, Apools! Daar is geen tyd nie. Bring die goed en kom help my.”
Die volgende paar uur kan ’n verstomde Apools net swyend en met die grootste bewondering toekyk hoe vinnig en ervare die fyn handjies van die nuwe vrou op Babilon werk. Dis ’n stryd tot die dood toe, en eerlank tap die sweet Salome af. Die son begin sak, maar nie sy óf Apools kom dit agter nie. ’n Klein drama speel hom in die koeistal af, waar ’n ma, al is sy stom, haar dank met donker oë bring toe ’n nuwe lewe eindelik volmaak te voorskyn kom.
Salome besef nie, toe sy tot die dood toe uitgeput langs die dankbare ma terugsak, dat daar ook trane met die sweetstroompies op haar wange meng nie. Sy het geen benul watter unieke en verbysterende prentjie sy – haar hare in slierte, haar gesig vuil, haar klere bemors – daar langs die koei uitmaak nie. Die man wat onverwags in die staldeur verskyn, kan haar ’n oomblik net in verstomde swye aanstaar.
“Wat in hemelsnaam gaan tog hier aan? Apools! Wat de … Wanneer het dit gebeur?”
Sy hoor hom agter haar praat, maar is te moeg om op te kyk of selfs ’n poging aan te wend om op te staan van die stalvloer af. Sy sit en kyk na die pasgebore kalfie terwyl haar hand die sagte satynvel van die ma