Chłopcy. Andrzej Saramonowicz
trzymałem…
Ale po kolei.
Musieliśmy znaleźć najlepszą drogę, żeby się dostać do guza, nie zamieniając przy tym arcybiskupa Lacha w roślinę. Metoda operacyjna w takich przypadkach wymaga ścisłego kontaktu werbalnego z pacjentem, który przez cały czas musi być przytomny i świadomy. Niestety, w momencie, kiedy otworzyłem głowę arcybiskupa, glątwa uderzyła mnie z taką mocą, że odechciało mi się jakichkolwiek konwersacji. Tak już mam, niestety. Kiedy jestem na kacu, mogę bez problemu operować, bo choćby nie wiem, jak mocno łeb mi pękał, to nigdy nie drżą mi ręce. Ale odzywać się nienawidzę.
Na szczęście jest Bielska. Bądź błogosławiony, nieistniejący Boże, że ją stworzyłeś! Uśmiechnąłem się do niej, cokolwiek krzywo, ale wiedziałem, że rozumie. Rzuciła mi wściekłe spojrzenie. Tak, wiem, jestem gówniarz, to już ostatni raz, a ty masz wszystkiego po dziurki w nosie! Wiem wszystko, ale błagam, nie pierdol teraz, tylko pomóż!
Odwróciła głowę i pochyliła się nad arcybiskupem, który z dziurą w czaszce, na tyle okazałą, bym mógł w niej zmieścić mikroskop, sondę, skalpel i pozostałe utensylia, siedział tyłem do nas. W głosie Bielskiej zabrzmiał aksamit, o który jej nie podejrzewałem.
– Musimy się dostać do guza przez te części mózgu księdza arcybiskupa, które są odpowiedzialne za mowę i ruch. Nie wolno nam ich uszkodzić, dlatego teraz doktor Solański będzie dotykał niektórych miejsc taką malutką sondą, przez którą przepuścimy niewielki prąd, dobrze?
Kocham ją. Inaczej niż mój ojciec, ale ją kocham.
– Będzie bolało? – wyszeptał niepewnie arcybiskup.
W jego głosie nie usłyszałem już tej pewności, z którą zazwyczaj pouczał z telewizora miliony swoich rodaków, jak powinni żyć.
– Dusza boli, mózg nie – burknąłem. – Dobry Bóg nie umieścił w nim receptorów bólowych.
Przysięgam, nie wiem, dlaczego się odezwałem. Może chciałem dać do zrozumienia, że nie jesteśmy w klubie dyskusyjnym.
Arcybiskup drgnął. Bielska patrzyła na mnie z dezaprobatą. Czy bardziej dlatego, że poczuła się oszukana – a więc skacowany szczyl może mielić jęzorem, jak zechce! – czy też dlatego, że wolałaby, żebym już konsekwentnie trzymał mordę na kłódkę? Cholera wie.
Ponownie zwróciła się do arcybiskupa:
– Proszę robić wszystko, co powiem, dobrze? Niech Jego Ekscelencja zaciśnie palce lewej dłoni.
Lewa dłoń arcybiskupa posłusznie się zacisnęła. Bielska spojrzała na ekran tuż przy mikroskopie, a potem na mnie. Pochyliłem się nad mikroskopem. Mózg człowieka, który od lat utrzymywał, że ma bardzo bliskie i osobiste relacje ze stwórcą wszechrzeczy, nie różnił się od innych mózgów, na które patrzyłem przez ostatnie kilkanaście lat. Budyń. Różowy budyń. A wewnątrz rak. Trzy do sześciu miesięcy życia według planów Tego-Który-Jest-Miłością. Dwa lub trzy lata – jeśli zdołam je pokrzyżować i wprowadzić własne.
Psucie planów bożych. Z tego właśnie żyję.
Dotknąłem sondą mózgu. Przez palce arcybiskupa przeszedł gwałtowny skurcz. Kto wie, może właśnie nakłułem miejsce, gdzie kryje się jego wiara w Jahwe? Albo obrzydzenie do pozamałżeńskiego seksu? Ponownie sonda. Palce arcybiskupa po raz kolejny się wyprostowały. Jak nogi martwej żaby w eksperymentach ze szkoły podstawowej, kiedy się przystawiało elektrody w rytm stadionowych porykiwań: Ce…! Ce…! Ce…! Wu…! Ka…! Ce…! Wu…! Ka…! Es…! Le…! Gia…!
Poczułem kopnięcie pod stołem.
– Odbiło ci?! – wyszeptała Bielska.
Odsunąłem się od okularu.
– Pani doktor, nie wiem, o co pani chodzi, ja tylko sprawdzam aktywność płata w zakresie pozareligijnych form muzycznych – mrugnąłem do niej.
Widziałem, że próbuje być wściekła, ale nie potrafi. Maska niedoskonale skrywała uśmiech. Żeby się uspokoić, szybko pochyliła się nad arcybiskupem.
– Wszystko poszło bardzo ładnie, Jego Ekscelencjo. A teraz druga ręka.
Wetknąłem sondę w mózg, zerkając kątem oka na prawą dłoń, tę od błogosławieństw. Całkowity bezruch.
– Tędy się nie da. Musimy spróbować jeszcze inną drogą.
Kiwnęła głową. Odeszła od stołu i stanęła naprzeciw arcybiskupa. Najwyraźniej chciała, żeby zobaczył jej oczy. Ludzie, którzy się boją, uspokajają się na widok łagodnych oczu. A Bielska ma łagodne oczy jak nikt inny.
– Chciałabym, żeby Jego Ekscelencja powiedział wiersz.
Nagłe szarpnięcie. Czyżby bał się bardziej, niż sądziłem?
– Po co? – głos mu drżał.
– Proszę się nie denerwować. Przypominam, co doktor Solański mówił przed operacją: mózg wykorzystuje tylko niewielką swoją część, by uaktywniać naszą mowę i pamięć. Musimy te aktywne przestrzenie ominąć i ciąć w miejscach niewykorzystywanych. U każdego człowieka są to nieco inne miejsca. I dlatego, żeby je lepiej zdiagnozować, byłoby dobrze, by ksiądz arcybiskup z nami teraz ściśle współpracował.
Aksamitny, spokojny głos. Jest naprawdę dobra. Powinna nawracać.
– Będę współpracował. Oczywiście, że będę współpracował.
– Doskonale. Proszę zatem powiedzieć wiersz.
– Ale jaki wiersz?
– Jakikolwiek.
– Ja nie znam wierszy, proszę pani.
Głos arcybiskupa brzmiał zdumiewająco dziecięco. Jakbyśmy byli w przedszkolu. Ale my nie byliśmy w przedszkolu. Z pewnością nie.
– To może daty urodzenia dzieci! – rzuciłem.
Skurcz lewej dłoni arcybiskupa. Ale już bez udziału mojej sondy. Bielska spojrzała na mnie wściekle. Tym razem była naprawdę wkurwiona.
– Doktor Solański oczywiście żartował – uśmiechnęła się do arcybiskupa. – Ale skoro nie wiersz, to może Jego Ekscelencja nam coś zaśpiewa.
– Jak to zaśpiewa?
– No, normalnie.
– Teraz?
– Teraz.
– Ale ja nie wiem…
Zamilkł.
– Czego Jego Ekscelencja nie wie?
– Właściwie to wiem – zmieszał się. – Tylko…
Ponownie zamilkł.
– Tylko co? – głaskała go głosem.
– Ale pani żartuje, tak? Wiem, że pani żartuje. Teraz mam śpiewać? – arcybiskup roześmiał się tak głośno, że aż zadrżał wetknięty mu w czaszkę mikroskop.
Odniosłem wrażenie, że przestał się bać, za to zaczął się mizdrzyć.
– A co to za problem? – powiedziałem. – W końcu śpiewacie, że się tak wyrażę, zawodowo.
– No, owszem – spoważniał. – Ale teraz jakoś nic nie mogę sobie przypomnieć. Mam pustkę w głowie.
– Nie pustkę, tylko mnie! Teraz ja tam jestem!
– Mój Boże…! – wyrwało mu się.
– Lepiej tego nie można ująć – rzuciłem sucho.
Bielska patrzyła na mnie chłodno, ale postanowiłem to zignorować.
– Zna pan Anielski orszak?
– No,