Schalkie van Wyk Keur 13. Schalkie van Wyk
oom Giepie,” klink Roland se stem uit die oopstaande gangdeur uit.
Oom Giepie en tant Engela draai tegelykertyd na hom, albei verras deur die pleitende ondertoon in sy stem. Hy kyk beurtelings na hulle en kom die kombuis stadig binne. Aan die onderpunt van die tafel bly hy staan en kyk oom Giepie in die oë.
“Gaan jy my tot leuenaar maak, knaap? Gaan jy ontken dat jy soos ’n mal mens gelag het terwyl Lelani kon sterf van vrees?” vra oom Giepie met kille minagting.
“Nee, oom. Ek ontken nie dat ek gelag het nie. Ek hét gelag, maar bloot omdat ek geamuseerd was, nie omdat ek ’n sadistiese behae in Lelani se vrees geskep het nie. Ek besef nou dat haar vrees eg was, maar in daardie stadium … Ek kon nie glo dat enigiemand so bang vir ’n mak ou perd soos Poena kon wees nie.”
“Dan, vent, is jy onnoseler as wat jy lyk!” snerp oom Giepie, staan vinnig op en stoot sy stoel onder die tafel in. “Verskoon my, asseblief, Engela,” sê hy styf en loop die kombuis haastig uit.
“Sjoe,” adem Roland verlig en vee met sy hand oor sy mond en ken. “Wanneer ek na oom Giepie luister, klink dit vir my asof ek minstens ’n moord gepleeg het.”
“Wat my betref, is dit erger as moord,” sê tant Engela bitter en wend haar gesig af.
Roland staar haar verras aan. “Kom nou, my tant Engeltjie, jy weet dat ek onskuldig is. Ek het nie Lelani gedwing om in die perdekamp te gaan ronddrentel nie. Dis haar eie skuld dat sy vir Poena geskrik het.”
“Dalk, maar dit sal beslis jou skuld wees as Giepie besluit om vir hom en Lelani elders verblyf te kry. Ek hou jou in elk geval verantwoordelik vir Lelani se toestand,” verwyt sy.
“Ek dag sy het griep,” sê hy ergerlik.
“Dis meer as griep, boet. Ons was vyf dae lank in Huis Winterrus by Lelani tuis. Weet jy hoe jy teenoor haar opgetree het?”
Hy kyk haar stip in die oë; sy gesigsuitdrukking is strak. “Soos ’n buffel. Maar dis nie nuus nie. Dis hoe ek alle vroue behandel. Waarom moet ek ’n uitsondering van Lelani maak?”
“As jy my liefhet, Roland, sal jy dit ter wille van my doen,” antwoord sy sag, maar haar hartseer skree harder as haar sagte woorde.
“Ek kan net ek wees, tannie.”
“Miskien. Maar Lelani is nie Adéle Erasmus nie.”
Hy frons, sy oë glimmend swart van woede, maar dan haal hy diep asem en sê beheers: “Dit weet ek ook.” Om ’n einde aan die gesprek te maak, loop hy vinnig by die agterdeur uit.
Sy het drie-en-sestig jaar oud geword en in haar hart ’n dankgebed omgedra omdat die ouderdom wysheid en aanvaarding bring. Maar dit was gister. Vandag is sy weer veertig jaar jonger; vandag wil sy opnuut huil oor ’n liefde wat sy vir goed verloor het, dink tant Engela en stap dankbaar na die gangdeur toe die voordeurklokkie deur die huis klingel.
“Tant Engela? Is tannie in die kombuis?” vra Zelna Joubert en kom met ’n ruiker bloedrooi rose in haar hande vinnig in die gang aangestap.
Tant Engela kyk met ’n glimlag na die lang, skraal meisie wat voor haar tot stilstand kom en hou haar hande uit om die ruiker te neem. “Blomme vir my? Maar ek verjaar mos nie vandag nie, Zelnatjie.”
“Dis seker waarom die blomme nie vir tannie is nie. Maar wie is Lelani Wessels? Roland het die ruiker bestel en gevra dat ek dit hier aflewer.” Haar oë rek wyd en sy vervolg op fluistertoon: “Het Roland sowaar ’n ander meisie liefgekry?”
“Roland het vir Lelani ’n ruiker bestel?” sê-vra tant Engela oorbluf.
“Vroegoggend al,” vertel Zelna gretig. “En hy het self die kaartjie aan haar geskryf en dit toe in ’n koevert toegeplak. Gewoonlik vra hy my om die boodskap te tik, maar dié keer… Wie is hierdie Lelani Wessels, tannie?”
Tant Engela kyk nadenkend na Zelna. Niemand op Stadlerheim sal Zelna ’n skoonheid noem nie. Inteendeel, almal sal jou kan vertel sy is ’n lang, maer meisiekind met yl, vaal hare, ’n groot neus, ’n groter mond en mooi, groen oë. Nee, die meeste mense sien nie haar pragtige oë en nog mooier geaardheid raak nie, daarom is Zelna op agt en twintig nog ongetroud, dink sy spytig. Maar Zelna is die regte vriendin vir Lelani, want selfs Roland behandel Zelna vriendelik, so asof hy kan aanvoel dat sy nie op hom sal jag maak nie.
“Lelani is die dogter van ’n ou vriendin, hartjie. Maar jy ken die huis. As jy nie bang is om griep te kry nie, kan jy die ruiker persoonlik na haar toe neem. Jy onthou waar my slaapkamer is?”
Zelna knik gretig. “Die laaste een aan die regterkant in die westelike vleuel.”
“Mooi. Lelani se kamer is net langs myne. En, Zelnatjie, probeer maar om die kind op te beur. Haar stiefpa is nou onlangs dood en sy voel nog baie vreemd.”
“Ek maak so, tannie,” beloof Zelna en beweeg op ’n vinnige drafstappie in die gang af na die trap.
Oomblikke later loer sy om die oopstaande kamerdeur en klop terselfdertyd liggies aan. Lelani draai haar kop en kyk na haar, en Zelna byt hard op haar onderlip. Sy moes dit verwag het, dink sy: as Roland Stadler die dag ’n ruiker vir ’n meisie koop, sal dit ’n meisie wees wat soos Lelani lyk. Waarom kan sy nie sulke digte, swart hare hê wat in sagte krulle haar gesig omraam nie? En die meisie se oë – is hulle swart of donkerblou? Nee, nie blou nie, maar donkergrys.
“Jy het die groenste oë wat ek nog gesien het,” kom dit impulsief van Lelani. “Is die ruiker vir my?”
Zelna maak haar mond oop, maar verbasing oor die onverwagte kompliment warrel haar woorde weg. Om ’n kompliment van ’n beeldskone meisie soos Lelani te ontvang, is om van die gode ’n geskenk te kry, dink sy en glimlag breed. “Hou jy van groen oë?” vra sy skugter en wonder dan wat haar besiel om oor haarself te praat.
“Ek weet nie. Maar jou oë is besonders – amandelvormig, ’n Mens kan nie anders as om hulle raak te sien nie,” antwoord Lelani en sit orent. “Het oom Giepie vir my die ruiker gestuur?”
“Nee, maar lees self,” antwoord Zelna, plaas die ruiker op die bedkassie neer en verwyder die kaartjie. “Hier, neem dit. Ek dra die ruiker gou badkamer toe om water in die blompot te tap.”
“Dankie, e …”
“Zelna – Zelna Joubert. Ek weet al jy is Lelani Wessels. Jy kan my Zelna noem.”
“Bly te kenne, Zelna,” glimlag Lelani.
“Ek is nou weer terug. Lees jou kaartjie,” sê Zelna, reeds op pad na die badkamer wat deel vorm van Lelani se suite.
Lelani kyk fronsend na die handskrif op die koevert. Dit is nie dié van oom Giepie nie. Sy skeur die koevert oop. Sy lees die naam Roland onderaan die kaartjie, snak hoorbaar na haar asem en lees dan die boodskap: Die rose kan beter as ek sê hoe jammer ek is, Lelani. As ek nie my ruiker in die vullisblik kry nie, sal ek weet ek is vergewe. Roland.
“Mooi! Die meisie het kleur in haar gesig. Ek sal Roland vra om gereeld vir jou ruikers te stuur. Ek het die ondersteuning nodig en die blomme maak jou gelukkig,” skerts Zelna en plaas die ruiker versigtig terug op die bedkassie.
“Koop … koop Roland gereeld ruikers by jou?” vra Lelani. Sy wil bly wees, wil uniek voel, maar as Zelna haar vertel dat Roland vir elke tweede meisie op die dorp ruikers koop, gaan sy soos ’n baba huil.
Zelna trek haar neus op ’n plooi. “Net vir tant Engela, so een maal per maand.” Sy blik op haar polshorlosie. “Ek wens ek kon langer kuier, maar ek is baas van die Roosblaar-bloemistery. Lettie Bronkhorst help my kamtig, maar as ek my rug draai, gaan kuier sy by haar kêrel wat in die slaghuis werk.”
“Dalk kan jy ná werk weer kom inloer – as jy nie klaar ’n ander afspraak het nie,” doen Lelani gretig aan die hand.
Zelna skaterlag. “Wie sal ’n afspraak met my wil maak? Dankie, Lelani, ek sal graag kom inloer. Sien jou.”
“Tot