Branderjaer. Joha van Dyk
hom en die ou wat amper bereikbaar voorgekom het, is weer afgebaken.
“Die duine? Regtig?” snork Pieter. “Hulle’s ’n tight groepie. Ek gee hulle dit.” Pieter se lyf is ’n bekende troos langs haar, maar sy kan nie help om na die Branderjaers te staar nie.
“OUKEI, MAAR SAL hulle dit so in die eksamen vra?” Deidre byt haar lip.
“Hulle het vir óns, so ek wil hê jy moet hierdie kan doen. Dis way moeiliker as die ander, so as jy hierdie regkry gaan die res maklik wees.” Louw trek ’n streep onder die som in haar handboek. Blykbaar is hy van plan om sy handskrif regdeur haar wiskundehandboek agter te laat, dis hoe hy werk. Wow. Wie sou ooit kon dink mens sou die woorde “Branderjaer” en “werk” in een sin kon hê? Die piekniekbankies op die promenade is gelukkig leeg vandag, so dit was maklik om te konsentreer. Deidre het woordeloos na die promenade gemik toe hy by haar aansluit en haar volg, sonder om vrae te vra. Verrassend genoeg was die Branderjaer geduldig met haar. Hy’t geweet wanneer om in te gryp en wanneer om haar te laat wroeg. Asof hy begrip het vir wat haar terughou.
Sy pak versigtig haar boeke weg en probeer so hard moontlik om nie aan Louw te raak nie. Toe die wind begin optel, het Louw langs haar op die bankie kom sit en Deidre moes keer om nie weg te skuif nie. Tussen sy verduidelikings deur het sy ongemerk die sny, wat steeds gespikkel is met rou rowe waar hy daaraan gekrap het, op sy wang bekyk. Sy skouers is wyd, sterk van die swemmery. Sy bruingebrande vel wys plek-plek deur die gaatjies van sy ou T-hemp, en die see klou aan hom, die reuk van sout en water en … vryheid? Ingedagte trek sy haar hare terug in ’n los bolla.
“Olifant.”
Sy kyk verskrik op, sy gesig skielik nader aan hare, sy oë geskreef op haar hals. “Huh?”
Hy probeer sy lag inhou toe hy opstaan en sy rugsak optel. “Die olifantjie om jou nek? Grootvoet? Jy hou mos van lees, so jy ken van die grootvoete.”
Sy’t nie besef haar vingers het aan die gekerfde klip-olifantjie geraak nie. Dis van die laaste Anker-gesinsvakansie, ’n goeie ses jaar gelede. Die landskap van Knysna is vaag in haar geheue, maar sy onthou die olifant wat sy slurp teen haar nek gedruk het, haar pa wat haar hand vasgehou het, haar ma wat gelag het en foto’s geneem het, hare wild om haar gesig nes Deidre s’n.
Dis een van die spesiaalste dinge wat sy besit – sy waag nie om dit onder haar skoolhemp te dra nie. As juffrou Reyneke dit sien sal sy dit afvat sonder om twee keer te dink. Deidre se oog vang weer die leertoutjie om Louw se nek. Dis nie asof hy´ bang is dat iemand dit sal afvat nie. Daniels se dog tags word ook verskoon. Asof die onderwysers nie eens die moeite wil doen om hulle gesag op die seuns af te dwing nie. Dan onthou sy van Daniels en Louw by Verfkwas. Sy kan nie help om te wonder wat tussen die twee gebeur het nie, maar as sy nou begin uitvra oor Branderjaer-sake, maak dit haar niks beter as die Branderpoppies nie.
Sy los die olifantjie en pak die laaste handboek weg. “Ah, ja. Dis Dalene Matthee. Voorgeskryf, maar …”
Hy leun teen die tafel. “Neem aan jy’s nie vergeetagtig nie.”
“Inteendeel. Dis van Knysna. Ek weet nie hoekom ek dit dra nie. Dalk soos ’n charm? ’n Good luck charm?”
“Good luck,” knik hy. Hy lig die leertoutjie onder sy Rip Curl-hemp uit. Aan die toutjie hang ’n stukkie glas, ’n kitaar-pick, ’n Cokedoppie, ’n muntstuk en ’n draadankertjie wat teen mekaar klingel. “Hier’s my luck.”
“Gaan jy sê wat hulle beteken?” Wat kan so belangrik wees dat hy dit by die skool sal dra?
Louw se kop kantel. “Eendag, dalk.” Hy glimlag en tree agteruit, terug na die strand. “Jy kan die volgende tyd en plek kies. Laat weet my maar.”
Deidre moet haarself forseer om weg te kyk van die bronsbruin lokke, die verbleikte jean en sy kaal voete wat klaar die pad huis toe vat. Die spiere spring in sy skouers soos hy wegstap, vae blou en pers merke teen sy bruingebrande arms. Met moeite staan sy op en begin aanstap na Eden om die draai, waar sy –
“Hei! Deidre!”
Sy swaai om, haar binnegoed in knope, en vang sy blik op haar. Glimlag halfmas, hande in sy jeansakke. Die wind wat trek aan die soom van sy hemp.
“Moenie vergeet nie!”
“DEIDRE, PIETER SÊ jy’s officially deurmekaar met ’n Branderjaer? Ek’s vir ’n week by Christiaan en jy gaan rogue?”
Die son skyn lui deur ’n smal venster in Mieke se kelder-kamer. Glasskerwe gooi ligpatrone oor die mure waar hulle aan vislyn hang – ’n laerskoolkunsprojek wat perfek ingepas het in die galery wat Mieke beskryf as ’n kamer. Mieke moes haar kamer opgee toe die tweeling gebore is en aftrek na die Wegkruipkamer in die kelder. Bo hulle hoor Deidre Ella, Mieke se sussie, wat haar balletpassies oefen. Mieke steur haar nie eens aan die doef-doef van Ella se voete nie, maar Deidre loer eers na die dak voor sy antwoord.
“Ek’s nie deurmekaar met hom nie, man, Pieter is net … Pieter. Kruger forseer Louw basies om my te help met wiskunde.” Deidre het haar kruisbeen tuisgemaak op die ligblou mat voor die spieël. Hoe langer sy na haarself kyk, hoe ongeduldiger raak sy met haar bleek wange teenoor haar donker hare. Wanneer het sy so bleek geword? Sy en die girls het altyd op Sondae die koppies agter die visfabrieke uitgeklim om te vergeet van skoolwerk. Wanneer het dit opgehou? Waar is al haar sproete?
“Dis só cool, ek kan nie glo hy tutor jou nie!” Mieke loer bo-oor haar tydskrif na Deidre.
“Dis net wiskunde.”
“Wiskunde is die taal van liefde,” merk Mieke ligsinnig op. “Dis amper soos ’n Get Into His Pants Free Card.”
“Oukei. Eerstens, eeuw.” Deidre rol haar oë, tot Mieke se vermaak. “Tweedens, ek is honderd persent seker dit is nie. En as dit die taal van liefde is, maak dit sin dat ek suck daarmee.” Deidre sug en lê terug op die donsige mat. Die lae dak is oortrek met prente van plekke regoor die wêreld. Sy en Mieke het dit begin in graad vyf, toe hulle nog die wêreld wou plat toer. Sy draai haar kop weg van die Skotse Feetjiebrug.
“Hei, meisies!” Die deur swaai oop vir roesbruin modelbene en ’n glimlag so wyd, dit kan net aan Bella Prins behoort.
“Bells!” roep Mieke, steeds vasgenael op haar tydskrif. Bella tik met ’n gemanikuurde, inkbesmeerde vinger teen die tydskrif se buiteblad voor sy langs Deidre neersak.
“En as jy so gevrek lyk?”
“Sy tob sommer oor haar eerste soen.” Mieke vang Bella se ondersoekende glimlag en skud haar kop.
“Julle is nie snaaks nie.”
“Jan Loubscher in Spin-the-Bottle tel nie regtig nie,” sug Mieke.
“Nou met wie gaan ons haar match?”
“Ons hoef niks te doen nie, Bells.” Terg kreukel om Mieke se oë. “Sy’t self die perfekte kandidaat gekry. Altans, Kruger het.”
“Wag, wat?”
“Man, jy sou geweet het as jy nie heeltyd aan Daniels se lippe hang nie.”
Deidre vee met ’n hand oor haar oë. Beide haar vriendinne is ewe sleg wanneer dit kom by ouens kies, maar hulle sal eerder mekaar se keuses kritiseer as na hulle eie kyk. Sy hoef gelukkig nie self vir Bella te verduidelik van die Branderjaer nie – Mieke het dit onder beheer. Soveel so dat Bella onmiddellik op Mieke se ondersteuningstrein klim.
“So trots, girl!” Bella klap haar hande saam, die Gucci-parfuum wat haar ma vir haar verjaarsdag gekoop het, in ’n walm om haar.
“Daar’s niks om oor trots te wees nie.” Deidre draai om haar in die oë te kyk. “Mieks oorreageer. Hy tutor my net.”
“Jô, maar hy tutor jou ná sy surfkompetisie! Dis so … ek weetie, sexy.”
“Is dit?”
“Ja,