Branderjaer. Joha van Dyk
ma se lippe trek in ’n selfversekerde glimlag. “Piekfyn.”
“Ek het net ’n paar werksfunksies vir die volgende paar weke,” sug haar pa toe hy gaan sit, sy elmboë op die tafel, hande geknoop voor sy mond. “So ek gaan vir ’n rukkie bietjie harder moet werk. Bietjie langer van die huis af wees.”
“So naweke –”
“Naweke is ek by die huis,” glimlag hy wrang. Deidre se ma hou haar pa fyn dop, oë vernou, voor Deidre weer na haar draai.
“Maar alles is oukei?”
Haar ma antwoord in haar advokaat-stem: “Dit sal wees.”
Net voor Deidre gaan sit, skakel haar ma die televisie af.
Sy is ’n beter aktrise as wat Deidre gedink het.
“IS JY MAL?”
“Ek het dit nie voorgestel nie, oukei?”
Pieter druk sy hande in sy kortbroek se sakke en gluur grimmig na die gelukkige Stormbaai-skare op die strand. “Jy kon enigiets anders voorgestel het,” brom hy. “Of het hy jou tong geknoop?”
Waar hulle staan, sonder die skoolbaadjie wat sy prestasies aan die wêreld verkondig, lyk Pieter jonger, amper kinderlik. Soos in die dae voor hulle besef het die wêreld het verwagtinge. Dan trek sy mond asof hy iets suurs geruik het en Deidre onthou hoekom hulle hier is.
“Sy vriende het hom weggeruk voor ek iets anders kon voorstel,” jok sy.
“Weet jy, ek het gehoor hy’t al met helfte van die meisies in Chancer Hoër geslaap. Daar’s baie stories oor hom.”
“Dalk is hulle nie almal waar nie. Jy weet hoe skinder mense hier,” mompel Deidre, maar iets binne haar wriemel onrustig. “Besides, waar hoor jy die goed? Waar kom al jou skindernuus in elk geval vandaan?”
“Deidre, ek weet jy’t al vergeet hoe ’n sosiale lewe lyk, maar ek is op vier komitees, insluitend die Sosiale Komitee. En ek het ’n gesig wat mense vertrou.” Hy lig sy wenkbroue en wys na sy “neutrale” uitdrukking. “Mense vertel my goed. Ek vra nie altyd daarvoor nie, maar … anyways, ek het gehoor hy’t die een meisie by haar ou afgevry en haar gelos ná haar ou met haar opgebreek het. Letterlik net haar hart gebreek en aanbeweeg. Dis soos ’n sport vir die ouens.”
“Pieter –”
“Komaan, kyk na Human.”
Jak Human het sy pad omtrent deur die grade gevry en al die meisies ewe hartgebroke agtergelaat. Tog soek hulle hom nog steeds. Van Louw se meisies het sy nog nie gehoor nie. Dalk hou hy hulle geheim? Dalk bestaan hulle nie. Dalk laat hy dit nie so ver gaan nie. Wat as hy inmeng by háár lewe? Hy’s haar tutor, sekerlik sal hy nie …
“Dis nie asof ek met hom wil slaap nie. Of vice versa,” keer sy vinnig. “Dis net wiskunde.”
“Ja. Dis net wiskunde.” Pieter kyk weer vinnig na haar met daai frons waarmee hy sit wanneer hy ’n speurverhaal lees, maar sy hou die branders dop. Al die wetsuits lyk dieselfde. Die branderplanke beweeg skerp net voor die brander begin rol, dan ontwaak robfigure in hurkende posisies voordat hulle oor die water gly. Een brander hol uit en rol, ’n branderplankryer glip deur die barrel, maar hy verloor skynbaar sy balans en verdwyn onder die water. Sy trek haar asem in. Een van die ryers hardloop skielik op die strand uit, sy hare donkerrooi teen sy kop geplak.
Malherbe sit van laerskool af saam met Deidre in ’n registerklas, maar hulle het nooit rede gehad om met mekaar te praat nie. Hy was maar altyd die moody seun ’n paar banke voor haar, met vingers wat gedurig teen sy bank tik. Die seun wat dikwels afwesig is, maar wat met enigiets kan wegkom sodra die Albertyn-van genoem word. Hoewel hy meestal verwaarloos lyk – met deurmekaar hare, die ou, gekraakte horlosie altyd om sy gewrig en die stowwerige skoene – het sy ouers maklik meer geld as die Volstees en die res van die dorp saam. Deidre rek op haar tone, die meerderheid van Storm Hoër se leerders is aan die ander kant van die strand, besig om te rumoer en te ondersteun. Jak gooi vir sy mede-Jaer ’n handdoek en neem Malherbe se branderplank versier met opsigtelike helder vlamme – oranje, rooi en geel – wat lek aan die board se oppervlak.
“Stokebrand.”
“Wat?”
“Jak, hy’s mos Stokebrand.” Pieter knak sy vingers voor hy teensinnig weer na die water kyk.
“Ek dog dis Stoke?”
“Ek het iewers gehoor dis verkortings. Daar’s langer name, hulle gebruik dit net nie. Kan hulle nie blameer nie,” mor hy.
“O.” Stokebrand? Sy gaan gou deur die lysie in haar kop. Vuur, Kannie, Klippies, Bitter, Stoke – Stokebrand. Wat de hel is die volle name?
Deidre staan weer op haar tone, trek haar oë skrefies teen die son, skuil onder haar hand se skadu, maar net toe sy dink sy kry Louw in die oog, gaan ’n sirene af. ’n Opgewonde gejuig hardloop deur die skare en iewers weerklink ’n stem in ’n mikrofoon.
Pieter steek sy hande met ’n sug diep in sy broeksakke.
“Dit lyk of jy gemartel is.”
“Ek is.” Pieter koes vir die vuishou wat Deidre na sy arm mik. “Ontspan. Ek doen dit enige tyd vir jou, maar hopelik nooit weer nie.”
“Ek kan nie help juffrou Kruger is –” begin Deidre.
“’n Sadis? Salig onbewus van die feit dat hierdie ou jou nie kan help nie?”
“Sjoe. Dankie vir die vertroue, pel.” Deidre kruis haar arms voor haar bors om die koue te keer.
“Ek wens net ek kan beter verduidelik, dan hoef jy nie aan hierdie shitshow deel te neem nie. Ek vertrou hom nie.”
Deidre sluk aan haar verdediging. Sy kan nie terugbaklei nie, want sy vertrou Louw ook nie. Nè?
“Wie’t gewen?” sug sy uiteindelik.
“Wel, niemand wen nie. Hulle word net deurgesit na die volgende ronde –”
Die meisie langs Pieter se hare wip toe sy na hom draai. “Bitter het gewen.” Sy gee vir Pieter ’n kilowatt-glimlag, maar hy draai net sy rug op haar. Deidre wil haar kop skud. Pieter is so deur die dinges wanneer dit by meisies kom.
“So Bitter blykbaar, maar jy weet daar’s nie nou al eintlik ’n wenner nie. Niemand regtig nie, dis net uitdunne –”
“Jy’t gekom!” Louw kom drawwend nader met sy plank nog onder sy arm, hare sopnat gekrul.
“Jy’t, uh, gesê ek moet,” stotter sy. Flip! Is daar een of ander mind trick wat maak dat sy haar stem verloor sodra ’n Branderjaer voor haar staan?
Louw zip sy wetsuit af tot om sy middel waar sy heupbene net-net uitsteek, sommer net daar voor haar asof dit niks is nie. Sy hoop en bid die koue wind hou haar blos in toom. Hoendervleis slaan uit teen sy vel waar daar plek-plek ’n ou blou kol groen verkleur het. Die mense agter hom het al begin uitmekaargaan, maar dié wat steeds om hulle rondstaan sien hulle raak, fluister, hou aan kyk. Hy let hulle nie eens op nie.
“Ja, sure. Ek weet.” Hy glimlag en Deidre sien die son in sy oë skitter.
“Um, geluk, jy was baie goed. Ek bedoel, obviously was jy goed, maar …”
Sy dink aan die skinderstories, die hashtags, die video’s met die see wat altyd dreun. Die prentjie maak nie sin nie. Het hy regtig al daardie meisies seergemaak? Is die Jaers regtig so sleg soos hulle gedink het? Deidre skud haar kop. Sy kan mos nie alles wat sy gedink het, geglo het, ná ’n tweede gesprek ongedaan maak nie.
“Ek moet net aantrek, dan werk ons by die duine? Of kort jy ’n tafel? Daar’s ’n paar op die promenade.”
“Uh, die duine is seker fine.” Deidre sê dit sonder om te dink. Hy wag nie, knik net en hardloop verby haar. Sy draai om en sien hoe