Дилнома. Уктамхон Домлажонова
Безовталандим. Бу тушнинг таъбири нима бўлади? Учта фарзандимиз бор эди. Наҳотки, дейман-у дардимни айтишга сирдош тополмайман.
Қишлоққа етиб боргунимча не хаёлларга бормадим. Қай кўз билан кўрайки, тинчлик. Ўғлим бирам чиройли ўйнаб юрибди. Узримни айтдим. Март ойлари эди. Ариқлар ичидан ялпизлар териб, қайнонам солиб берган қишлоқнинг иккита нони билан қайтаяпман.
Ўзимизнинг мавзега кирганда мен ҳурмат қиладиган Опахоним овсинлари билан ҳовлида ғивирлаб юришибди. Саломлашиб сўрашдик, илмий ишларимни, болаларни сўрадилар. Қишлоқнинг нони мазали деб, бир бурда ушатиб олдилар. Икки кундан кейин учрашиб, шу ерда кўк сомса ва кўк чучвара қилишга келишиб олдик. Кеч кирди, айнан кечаги тушни яна кўрдим. Таъбирини чиқара олмайман. Уйқум ўчган, тонг ота қолмайди. Онамлардан хавотир оляпман. Тонг отмасдан эшик тақиллади. Нохуш хабар. Қулоқларим битиб қолди. На кўзимга ёш келади, на чинданми деб сўрай оламан. Ўша, кечагина кўк сомса ва кўк чучвара қилиш ниятида хайрлашган Опахон дунёдан ўтибдилар. Соат ўн иккига жаноза.
Мени турмуш қилишга кўндирган, гарчи куёв бўлмишни бирон марта кўрмаган, улар ҳам мени кўрмаган бўлса-да, яхшилигига ишонтирган, кўзимнинг ёши оқмаслигига кафил бўлган, ўзи турмуш қурган даврдаги бўлган воқеаларни эртакдек менга сўзлаб берган… Ўайси жиҳатларини санай, қайси яхшиликларини айтиб улгурай, қалбимда доим ардоқда бўлган Опахоним ўлса-я…
Уларни сўнгги йўлга кузатиб келгандан сўнг “Қундузхон опа” атамаси билан хотира дафтарини тутдим. Опахон билан қандай танишганимиздан бошлаб ёзишга ўтирдим. Хотира қизиқда, баъзида ярим тунда, баъзида ким биландир суҳбатлашаётганингда, баъзида шу одамни, шу ҳолатни қаттиқ соғиниб қўмсаганингда кўз олдингга келиб қолади. Ана шундай пайтлардан то шу кунга қадар “Қундузхон опа” саҳифалари ҳали тугалланмаган. Қуйида битилган сатрлар “Қундузхон опа” хотира дафтаридан бир шингил, холос.
ИЛК ЧЕЧАКЛАРНИНГ ТАБАССУМИ
1973 йил 22 мартдан 23 мартга ўтар кечаси ҳавонинг авзойи жуда бузилди. Осмон қора тўнга бурканди, шамол хархаша қила бошлади. Ким билсин, ўлим Қундузхон опани чангалига олганини сезиб, ёру дўстларни хабарлаш учун ҳар бир эшикка урилаётибдими бу шамол… Хуллас, шамол кечаси билан ўзи ҳам безовта бўлди, бошқаларнинг ҳам тинчини бузди. Эрталабга бориб шамолнинг дармони қуриди. Энди у йиғлашга ўтди. Йиғлаб туриб хабар қилди:
– Қундузхон опа ўлди, ҳа ўлди, қутқаришнинг иложи бўлмади.
Осмон йиғлайверди, кўз ёшини дув-дув тўкаверди. Йиғи оқими Қундузхон опа хонадонига йўл олди…
Қундузхон опани кўпдан ва жуда яқиндан танир эдим. Камтаргина кийиниб юрар, ўзига оро бермас, катта-кичик учун баравар, доимо хизматга шайланиб турар эди.
Қундузхон опанинг бой, самимий, беғараз одамийлик сифатлари кўз ўнгимда гавдаланмоқда. Видолашиб бораётганлар