Medycyna estetyczna. Отсутствует

      Zabieg wykonuje się bez znieczulenia. Polega on na podaniu odpowiednio przygotowanej toksyny botulinowej bezpośrednio w mięsień mimiczny lub jego bliskie sąsiedztwo. Wykonuje się szereg iniekcji w wybrane punkty (ryc. 5.1). Dawkę dobiera się do indywidualnych preferencji pacjenta, do stopnia upośledzenia kurczliwości, a także efektów, które były osiągnięte po wcześniejszych iniekcjach.

      Bezpośrednio po zabiegu niewskazane są loty samolotem i przyjmowanie pozycji poziomej oraz masowanie okolic poddanych zabiegowi, ponieważ mogłoby to doprowadzić do przemieszczenia depozytu leku i niepożądanego paraliżu sąsiednich mięśni, czego konsekwencją mogłaby być asymetria twarzy.

      Zabiegi z użyciem toksyny botulinowej zalicza się do zabiegów bezpiecznych. Skutki uboczne, jakie mogą wystąpić po zabiegu, zostały wymienione w poprzednim rozdziale.

      Efekty zabiegu są widoczne po 5–7 dniach i utrzymują się do 3–6 miesięcy. Zabieg można powtórzyć najwcześniej po 3 miesiącach. Takie postępowanie ma zapobiec powstawaniu przeciwciał obniżających efektywność zabiegów.

      Piśmiennictwo

      1. Carruthers A., Carruthers J. (red.). Procedures in cosmetic dermatology: Botulinum Toxin. Elsevier Saunders, 2005; 52–53.

      2. Coleman Moriaty K., Kaszuba A. (red. wyd. pol.). Zastosowanie toksyny botulinowej w zabiegach odmładzania skóry twarzy. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2004; 100–101.

      3. Huang W., Rogachefsky A.S., Foster J.A. Brownlift with botulinum toxin. Dermatol. Surg. 2000; 26(1): 55–60.

      4. Smith K.C., Pérez-Atamoros F. Other dermatologic uses of botulinum toxin. W: Benedetto A.V. (red.). Botulinum toxin in clinical dermatology. Taylor & Francis, London 2006; 219–236.

      (6)

      OSOCZE BOGATOPŁYTKOWE

      Elżbieta Galicka

      Osocze bogatopłytkowe (plateled rich plasma, PRP) jest autologicznym koncentratem ludzkich płytek krwi w niewielkiej ilości osocza. Preparat osocza bogatopłytkowego otrzymywany jest z krwi własnej pacjenta przez jej odwirowanie w wirówce laboratoryjnej.

      Istotą zabiegu z wykorzystaniem osocza bogatopłytkowego jest wywołanie silnej stymulacji procesów naprawczych tkanki, podobnych do tych, które zachodzą w przypadku zranienia. Rewitalizacja skóry następuje dzięki tzw. autologicznej terapii komórkowej (autologous cellular regeneration, ACR). Terapia ta wykorzystuje czynniki wzrostu zawarte w osoczu bogatopłytkowym oraz proces stymulacji mezenchymalnych komórek macierzystych do regeneracji i odnowy skóry. Płytki krwi, poza swoją funkcją homeostatyczną, uwalniają substancje, które stymulują naprawę tkanek, podziały komórkowe, wytwarzanie kolagenu, indukują i przyśpieszają wzrost naczyń krwionośnych oraz modyfikują procesy zapalne.

      SKŁADNIKI OSOCZA BOGATOPŁYTKOWEGO

      Płytki krwi – trombocyty – nie są w pełni funkcjonalnymi komórkami, a jedynie otoczonymi błoną komórkową fragmentami cytoplazmy megakariocytów, pochodzących ze szpiku kostnego. Proces powstawania płytek krwi nosi nazwę trombopoezy. W organizmie człowieka żyją średnio 9–11 dni.

      W cytoplazmie płytek krwi znajdują się liczne ziarnistości zawierające mediatory biologiczne, a na ich powierzchni – glikoproteiny spełniające funkcje receptorowe.

      Ziarnistości trombocytów można podzielić na dwie grupy:

      MECHANIZM DZIAŁANIA

      Rewitalizacja skóry zachodzi dzięki autologicznej odnowie komórkowej, czyli regeneracji i biostymulacji komórek skóry w wyniku działania czynników wzrostu i mezenchymalnych komórek macierzystych.

      Cytokiny uwalniane z płytek krwi to m.in:

      PDGF (płytkopochodny czynnik wzrostu) – odpowiedzialny jest za pobudzenie do regeneracji komórek mezenchymalnych (fibroblasty, komórki mięśni gładkich) oraz stymulację procesu włóknienia i angiogenezy;

      TGF-beta 1 oraz TGF-beta 2 (transformujący czynnik wzrostu beta) – stymuluje syntezę DNA, proliferację i różnicowanie różnych typów komórek, pobudza fibroblasty do produkcji kolagenu;

      VEGF (czynnik wzrostu śródbłonka naczyń) – pobudza procesy tworzenia nowych naczyń krwionośnych i limfatycznych, zwiększa przepuszczalność naczyń włosowatych oraz aktywuje mikrokrążenie, co umożliwia doprowadzenie składników odżywczych;

      EGF (czynnik wzrostu nabłonka) – stymuluje proliferację i różnicowanie komórek naskórka, angiogenezę oraz aktywność kolagenozy, pobudza gojenie się ran.

      TECHNIKA PRZYGOTOWANIA PREPARATU DO ZABIEGU

      Proces przygotowania preparatu osocza bogatopłytkowego zaczyna się od pobrania 10–30 ml krwi żylnej od pacjenta. Krew pobiera się do specjalnych próbówek zawierających antykoagulant w postaci cytrynianiu dekstrozy lub cytrynianu sodu w celu zahamowania agregacji płytek.

      Następnie krew odwirowuje się w wirówkach kątowych lub horyzontalnych. Proces ten ma na celu odseparowanie elementów morfotycznych i osocza. Składniki zawarte we krwi mają różny ciężar właściwy, dlatego wirowanie umożliwia pod wpływem siły odśrodkowej uzyskanie trzech frakcji. Erytrocyty są najcięższe i znajdują się na dnie probówki, lżejsze osocze wędruje do góry, a pomiędzy nimi znajduje się tzw. kożuszek leukocytarno-płytkowy, znad którego uzyskujemy koncentrat krwinek płytkowych.

      Proces wirowania nie może być zbyt szybki, aby w jego trakcie nie doszło do uszkodzenia. Cechą charakterystyczną płytek krwi jest ich delikatność i wrażliwość na takie czynniki, jak: urazy mechaniczne, wysoka lub niska temperatura. Czynniki te mogą spowodować zniszczenie trombocytów, ich przedwczesną aktywację lub defragmentację, a to znacznie zmniejsza efektywność zabiegu.

      Odwirowanie nie służy jedynie separacji poszczególnych elementów krwi, ale przede wszystkim pozwala zagęścić płytki. Po odwirowaniu pobiera się do strzykawki tę część płynu, w której znajdują się płytki krwi oraz niewielka ilość osocza. Im mniej pobranego osocza, tym większe stężenie płytek w preparacie.

      W przygotowanym do użycia osoczu bogatopłytkowym stężenie płytek krwi jest duże, nawet 5–70 razy wyższe niż we krwi obwodowej. Im wyższe stężenie koncentratu, tym lepszy efekt wykonanego zabiegu. Wysoką skuteczność preparatu uzyskujemy już przy 5-krotnie wyższym stężeniu płytek niż we krwi pełnej.

      Do zabiegu rewitalizacji skóry całej twarzy potrzeba około 20 ml krwi pacjenta, z której otrzymamy 0,2 ml trombocytów. Do nich dodaje